روزنوشته ها و یادداشت های محمد مقیسه

رستگاری در شاوشنک داستان یک انسانِ درسته که در بین انسان های نادرست خودش رو نباخت، ساخت و ذره ذره، ریز ریز، قلوه قلوه موانع رو از پیش روی خودش برداشت. نشون داد که یه انسان میتونه خوب باشه اما در عین حال قوی، شجاع، امیدوار و زیرک باشه. چیزی که معمولا کمتر پیش میاد تا توی یه انسان جمع بشه.

رستگاری در شاوشنک داستان رو آوردن بخته در شرایطی که اصلا انتظارش رو نداریم و در جای دیگه از بین رفتن بخت زمانی که بازهم انتظارش رو نداریم.

شمارو دعوت میکنم به دیدن فیلمی که در پایگاه بین المللی فیلم IMDB بیشترین نمره و تحسین رو از سوی مخاطب هاش داشته.

امروز وقتی در مورد یکی از آدمهای بدنام اوایل انقلاب حرف زد توی ذهنم شروع کردم به جمع آوری تمام اطلاعاتی که درباره او توی ذهنم داشتم. اطلاعاتی که بیشترشان جهت گیری منفی ای داشت. تصویر او در ذهنم آدمی بیرحم، قاطع، و کسی بود که جون انسان ها براش مهم نیست. نمیدونستم که اطلاعاتی که توی مغزم در حال تلاش برای جمع کردنشونم به هیچ دردی نخواهد خورد. همون اول به اولین جملاتش ضربه فنی شدم.

اونچه میدونستم و اونچه بهم گفته شده بود رو گذاشتم کنار هم .سهم من شرمندگی بود از اینکه چقدر نسبت به آدمهایی که نمیشناسم تحت تاثیر نظرات افرادی هستم که صلاحیت و انصاف لازم رو ندارند.

تصمیم گرفتم تا اطلاع ثانوی تا کسی را ندیده ام و با او از نزدیک آشنا نشده ام، حتی نظرات خودم رو هم درباره او به رسمیت نشناسم.

وقتی داشتم توی اینترنت میگشتم به یه مطلب جالب برخوردم. ترفند های آبدارچی ها. با اینکه خیلی وقته میدونم هر جماعتی و هر شغلی که افراد زیر پرچمش جمع میشن راه و روش های خاصی برای زندگی و خدمت دارند اما این نمونه برام خیلی جالب بود.

قبیله آبدارچی هم برای خودشون درسهای مخصوص دارند.

یاد دو سال پیش افتادم که توی یه کتابخونه یه اداره کشاورزی کار میکردم و برای گرفتن چایی دو بار در روز به آبدار خونه میرفتم و آبدارچی اونجا رو میدیدم. یه آقای مسن ولی خوش برخورد بود و البته به طرز خاصی کاریزماتیک. جوری بود که حتی رئیس اون مرکز اگه این آقای آبدارجی نه میگفت روی حرفش حرف نمیزدند. البته که این تنها به خاطر سنش نبود. تو همون جند دقیقه ای که تو اتاقش یعنی آبدار خونه میرفتم میدیدم که چقدر ظریف کارش رو انجام میده. یه ظرف رو همیشه میذاشت تا با آب تصفیه شده چای درست کنه و فنجونای چایی ش همیشه تمیز بود. با وجود این نظمی که داشت ندیدم به کسی رو بده. کمی به بد اخلاقی میزد ولی همه دوستش داشتن و اونم با همه خوب بود.

مطلب برام جالب بود. بازش کردم و شروع کردم به خوندن. عنوانش همچین چیزی بود : چرا روی چای کف میکند، چگونه چایی بریزیم که کف نکند.

وقتی خوندم متوجه شدم که اون مطلب رو کسی نوشته که احتمالا خودش هم آبدارچی جایی هست. یه لحظه از وجود آدم به این باحالی کیفور شدم. یه حرفه ای که به هم قبیله ای هاش هم کمک میکنه!

دسته ی دیگه باد اون خانم هایی افتادم که گروه های 20-30 نفری تشکیل میدن و توش درباره مهارت های خونه داری حرف میزنن و به هم کمک میکنن. البته از نزدیک که ندیدم ولی اونها هم باید کارشون جالب باشه.

یا خودم که چند وقت پیش که به سرم زد یه گروه برای مکالمه زبان تو تلگرام بزنم و با سه چهارتا از دوستانی که میدونستم پاین باهم تمرین کنیم. که تنبلی کردم.

توی تمام این گروه ها چیزی که در حال اتفاقه تکنیک هاییه که به همگروهی های خودمون کمک میکنه.

تکینیک رو به این خاطر دوست دارم چرا که با عمل پیوند خورده نه فکرای بی ثمر. به این همه تکرار این لغت توجه نکنین. دونستن و یاد گرفتن تکنیک ها باعث بیشتر شدن لذت زندگی ما آدما میشه. واقعا به این گزاره رسیدم. من وقت مرگم اگه بدونم چطور قهوه‌ی خوبی دم کنم به خودم بیشتر افتخار خواهم کرد تا اینکه ندونم.

ما خیل وقتا گم می‌کنیم که جزو چه گروهی هستیم. خودم هم جزو این ما». فراموش میکنیم و گم میشیم در برهوتِ معلق بودن.

آدم هایی مثل اون آبدارچی به حق الگوهایی برای اخلاق و رفتار حرفه ای هستند. خیلی از هم نسلای خودم و خودم توی رویای خرگوشی بزرگ شدیم و میشیم. خیلی از باورهامون رو از اطراف و از خانواده و از مردم گرفتیم و خودمون رو دو دسته کردیم. ما و اونها. این یه اعترافه، باید بگم منم خیلی نگاه طبقاتی به مشاغل داشتم و دارم. این نگاه فرصت یادگیری رو از ما میگیره. با یقین این جمله رو میگم. حتی نشستن کنار اون دستفروش توی خیابون و دو تا کلمه باهاش صحبت کردن و آشنا شدن با دنیای اون هم دنیای مارو بزرگ تر و عمیقتر میکنه. امیدوارم به روز این اخلاق رو به کل فراموش کنم.

خیلی حاشیه رفتم. اینا رو گفتم تا باز بگم بنظرم یادگیری چیزی جز یادگرفتن تکنیک ها نیست. چیزی ار جنس ریختن چای بدون کف. و اینکه بر ما واجبه که قبیله ی خودمون رو بشناسیم.

رستگاری در شاوشنک داستان یک انسانِ درسته که در بین انسان های نادرست خودش رو نباخت، ساخت و ذره ذره، ریز ریز، قلوه قلوه موانع رو از پیش روی خودش برداشت. نشون داد که یه انسان میتونه خوب باشه اما در عین حال قوی، شجاع، امیدوار و زیرک باشه. چیزی که معمولا کمتر پیش میاد تا توی یه انسان جمع بشه.

رستگاری در شاوشنک داستان رو آوردن بخته در شرایطی که اصلا انتظارش رو نداریم و در جای دیگه از بین رفتن بخت زمانی که بازهم انتظارش رو نداریم.

شمارو دعوت میکنم به دیدن فیلمی که در پایگاه بین المللی فیلم IMDB بیشترین نمره و تحسین رو از سوی مخاطب هاش داشته.

یه چیزی که هست اینه که نمیدونم طبق چه فکری اما هر مدتی به یه موضوع میچسبم و بهش گیر میدم. یه مدت به انگیزه فکر میکردم، یه مدت به فکر کردن، یه مدت به عادت ها و الان هم به پاداش.

این برام خیلی عجیبه که وقتی به هر چیزی میچسبم معنیش برام با قبل فرق میکنه. دیگه احساس میکنم اون معنی قبل رو نداره. شاید عمیقتر شده شاید به کل عوض بشه. بعد وقتی اون کلمه توسط دیگران استفاده میشه متوجه میشم که چرا دارن به این معنی ازش استفاده میکنند. برای مثال مفهوم عادت. وقتی میبینم بقیه عادت رو تو همون معنای همیشگی سطحیش استفاده میکنن یه جورایی حسرت میخورم که چرا بهش بیشتر فکر نمی‌کنند. یه چیزی که بنظرم خیلی تاثیر داشته اینه که تو روند گیر دادنم چندین تا مصداق برای اون مفهوم تو زندگی خودم پیدا می‌کنم. مثلا در مورد عادت ها فهمیدم که مردم از عادت هایی که بهشون فکر میکنند کمتر ضربه میخورند تا عادت هایی که به فراموشی سپردند یا اصلا نمیدونند که وجود داره. و چقدر این عادت ها هم زیاد هستند.

این عادت ها برای مثال میتونه استفاده از ثبلت باشه. کسی که این وسیله رو داره فرقش رو با استفاده از گوشی میدونه. یه تفاوتی بین استفاده از این دوتا وجود داره. تبلت چون سنگین تر هست ما باید خم بشیم. ولی توی گوشی معمولا با دست میتونیم زاویه استفاده رو تصحیح کنیم. حاصل استفاده از تبلت رو ضرب در چند سال کنید تا به یه نتیجه ی فاجعه بار هزینه چند میلیونی برای عمل گردن برسیم.

یا همون خوردن آب بعد از غذا البته اگر حرف پزشکا درست باشه. یا خوردن فست فود. فکر میکنم مثال گوله برفی برای این روند ها مثال خیلی خوبی باشه.

متاسفانه بیشتر استفاده ما از این کلمه به سر شدن میرسه. وقتی که درد حاصل از چیزی رو نفهمیم میگیم که عادت کردیم. یا وقتی یه کار خاص رو مرتب و بدون فکر انجام میدیم هم میگیم بهش عادت کردیم.

گفتم که این مدت به پاداش گیر دادم. این هم در ادامه موضوع عادت هاست. وقتی فهمیدم عادت های ما با پاداش تقویت میشن. چه عادت های خوب و چه عادت های بد. فکر کنم این اصطاحی در روانشناسی باشه که بهش میگن تقویت مثبت و تقویت منفی. تقویت مثبت وقتی بودکه ما یک کار مفیدی رو انجام میدیم و پاداش میگیریم و سعی میکنیم دوباره تکرارش کنیم. تقویت منفی مربوط به عادت های منفی ماست. مثلا وقتی جلوی دیگران نقش یه آدم خجالتی رو بازی کنیم و ببینم که عه چقدر خوبه و با این کار به چیزی که میخوام میرسم نا خودآگاه یه تقویت منفی صورت میگیره. و وچقدر این تقویت های منفی میتونن فراوان و گسترده باشند. بذارید با چند تا مثال گستره ی این عادت های منفی رو مرور کنیم:

خجالتی بودن، کم حرف بودن، خشونت، بد دهنی، نفهم بودن!، نفهمیدن، سو استفاده کردن، ترساندن، سر کسی کلاه گذاشتن، بیرحمی، بیتفاوتی، کمال طلبی، عقب نشینی و نجنگیدن. تلاش نکردن، خانه نشینی.

استفان گایز تو کتاب ریز عادتها توضیح میداد که چطور وقتی یه رفتار سود داشته باشه چطور مدام تکرار و تکرار میشه حتی اگر ازش بی خبر باشیم. و نکته مهم اینجاست که فکر میکنیم خودمون خواستیم در حالی که حالتی داریم صرفا بر اساس پاداش و جزا ساخته شده.

توی این چند روز سعی کردم یه جعبه پاداش برای خودم بسازم پر از جایزه های پیشنهادی آقای استفان گایز عزیز :) گلوگز (شما بخوانید شیرینی و شکلات). این جعبه برای پاداش دادن به سه تا چیزه. یکی کار مفیدی که انجام میدم مثل ورزش و فکر مفیدی که توی سرم میچرخه مثل احترام به خودم و تصمیم خوبی که میگریم مثلا تصمیم به فکر نکردن به چیزی و بعد هم عمل بهش. طرز کارش اینطوریه که با هر کدوم از اینها باید یه جایزه به خودمون بدیم و اون جایزه رو به کار خوبی که انجام شده ارتباط بدیم. آقای گایز میگه این جایزه ها برای مدت کوتاهی هست و بعد خودمون وقتی نتایج کارمون رو ببینیم موتورمون خودبخود روشن میشه و دیگه نیازی به این کار نیست.

در قدم بعدی باید افکار و تصمیم ها و کارهای غیر مفید رو شناسایی و تشخیص بدیم که کار چندان آسونی هم نیست. مثل این میمونه که چیزی رو که قبلا نمیدیدیم حالا بخوایم ببینیم. و سعی کنیم که پاداش هایی که قبلا با انجامش بهمون می‌رسیده رو جلوش رو بگیریم.

کار مفرح و لذت بخشیه. اینوواقعا میگم. یجورایی انگار با ذره بین به جون خودمون افتادیم :)

از مزایای این طرز رفتار نمیتونم بگم غیر از اینکه عمل کردن به آدم حس خوبی میده و هر کسی باید طبق شرایط خودش تاثیرش رو روی خودش ببینه.

شاید به نظر بعضی ها مسخره بیاد اما it realy works.

یادمون باشه تا وقتی کاری رو خودمون انجام ندیم اون کار برامون گاهی مسخره و بی معنیه. درست مثل همون احساس که من وقتی اون کلمات رو از دهن دیگران میشنیدم پیدا میکردم، اینکه اینا واقعا نمیدونن چی میگن. احتمالا هم اونا با خودشون میگن این یه چیز ساده رو چقدر گیر میده بهش؟

به رفتار های خوبمون جایزه بدیم. پاداش به رفتار های غیر مفید رو متوقف کنیم. به توصیه استفان گایز از قدم های کوچکه کوچک شروع کنیم و از خودمون انتظاری نداشته باشه حتی برای انجام همون کارهای خیلی خیلی کوچیک.

پیش نوشت: قبل از خواندن این مطلب مهم است که هر ذهنیتی از کلمه -داستان- دارید را برای چند دقیقه کنار بگذارید و کمی با این نوشته همراه شوید و بعد به جمع بندی دلخواه خود برسید.

نمیدونم چه زمانی بود که از آقای شعبانعلی شنیدم که میگفت آدم با قطعه قطعه های اطلاعات چیزی یاد نمیگیره. بلکه یادگیری با داستان صورت میگیره.

کیس استادی ها Case Study هم نوعی داستان هستند. تو عموم کمتر این عبارت رو میشنویم چرا که کیس استادی عبارتیه که در فضای آکادمیک استفاده میشه. ولی دونستنش برای هر کسی بنظرم خیلی خیلی مهمه.

کیس استادی ها داستان های موفقیت، شکست، روبرویی با مسئله، تصمیمات یک جا یا فرد خاص هستند. مثلا داستان روبرویی سایت آمازون با بحران حباب دات کام در اوایل هزاره جدید یک داستانه. یا حتی شنگول منگول هم به نوعی چنین خصوصیتی داره. توی کیس استادی ها درس نهفته ست. یک کسی بوده، یک اتفاقی افتاده، یک تصمیمی گرفته شده و یک نتیجه ای عایدش شده.

آقای معلم باز هم میگفت هر کسی که داستان های بیشتری بلد باشه تو زمینه کاریش موفق تره.

لطفا باز هم میگم که لطفا داستان رو در اون معنای عامش ندونین. بذارید اون رو قصه بنامیم و این رو داستان. داستان ها شروعی دارن، ادامه ای دارند و پایانی. درست مثل کیس استادی ها.

امروز دوباره به یاد حرف آقای نصرت در اولین فایل آموزشی مکالمه ش افتادم. آموزش سریع مکالمه انگلیسی نصرت.

ایشون تاکید کردند فایل ها رو به ترتیب گوش بدیم و بعد گفتند که اگر جایی رو متوجه نشدید لطفا فایل ها رو به عقب برنگردونید. بذارید فایل تموم بشه و بعد از اول گوش بدید. میتونید متوقف کنید اما به عقب برنگردونید. نا خود آگاه حرف آقای شعبانلی و نصرت تو ذهنم باهم ترکیب شد. جالبه. داستان ها هم همینطورن. بر نگردوندن نوار آموزش زبان به عقب یه فوت کوزه گری برای یادگیری زبان بود و در سایر یادگیری‌ها هم همین فوت کوزه گری نقش خیلی مهمی داره. داستانی رو تصور کنید که حین شنیدنش مدام اون رو به عقب برمیگردونن و پخش رو میزنن.

زندگی ما هم حتی داستان هست. داستان روبرویی ما با مردپرروی توی خیابان. داستان خرید از فروشنده ی بی ادب. داستان خرید از فروشنده با ادب، داستان خرید از فروشنده جوان، داستان خرید از فروشنده گیج، داستان اولین تصمیم اشتباه من. ما روزانه ده ها داستان رو میتونیم زندگی کنیم و به گنجینه حافظمون اضافه کنیم. این داستان ها رو بعدا بهش میگن تجربه.

یادمونه که این حرف نسیم طالب بود که از ذهن ایراد گرفته بود که آدما یه موقعیت رو به صورت داستان در میارن در حالی که یه موقعیت داستان نیست. اما ذهن این کار رو میکنه چرا که تنها به این صورت میتونه یک سلسله اتفاقات رو به خاطر بسپاره.

این ویژگی مغز یه نکته مهم رو برای ما داره که همون حرف آقای معلم شعبانعلیه. این که ذهن اطلاعات رو به صورت داستان راحت تر به خاطر میسپاره و دچار آشفتگی نمیشه. ضمن اینکه بنظرم بازیابی اون بعدا برای ما هم بشدت راحت تره.

ما برای اینکه در یادگیری یا انجام یک کار دچار سردرگمی و گیجی نشیم لازمه به صورت یک داستانی از سلسله اتفاقات و تصمیمات رفتار کنیم. ذهن ما باید به همین سادگی روان باشه. اگر چنین شکلی نباشه، و اگر به قول آقای نصرت ما نوار رو به عقب برگردونیم، یا از نواری به نوار دیگه بپریم ذهن ما اون نظمش رو از دست میده. و اطلاعات رو به صورت منظم و معنی دار به هم نمیچسبونه.

تجربه در نوشتن وبلاگ بهم نشون داره که وقتی هنگام نوشتن یه مطلب به عقب برنمیگردم نتیجه خیلی خیلی بهتر از وقتی خواهد بود که هی برگردم و ببینم چی نوشتم و چی باید بنویسم. توی جاهای دیگه ی زندگیم هم دارم به همین میرسم.

فکر میکنم این موضوع مهمیه که خیلی بیشتر از اونی که باید برای فهمیدنش صبر کردم.

بابابزرگم از یه کاغذ توی جیبش برای یادداشت کاری که باید انجام بده استفاده میکنه. همیشه این کاغذ همراهشه. هر چند ساعت اونو بیرون میاره، جیزی بهش اضافه یا کم میکنه. و روز بعد یه کاغذ جدید.

تو ذهنم کارها رو به دو تا دسته تقسیم کردم. یکی کارهایی که در نتیجه ی انتخاب خودمونه، مثلا کاری رو شروع کردیم و براش لازمه مواردی رو انجام بدیم. کانالی رو ساختیم و میخوایم یادمون بندازیم که بعدا باید اون رو توی وبلاگمون معرفی کنیم. یا کلاس زبان میریم و میخوایم یادمون باشه که بعدا مقالات سایت مدیوم رو یه نگاهی بندازیم. دسته دوم کارهاییه که از بیرون به ما اجبار میشه. مثلا باید یادمون باشه ماه دیگه کپی یه مدرک رو به دانشگاه تحویل بدیم. یا به کسی در آینده ایمیل بدیم.

انجام این کارها تو روش کاغذی چندان آسون نیست. و اگر بخوام راحت تر بگیم شدنی نیست و احتمالا لازمه یه کاغذ به انداره ورق A4 یا یه سررسید سنگین همراه خودمون داشته باشیم.

خبر خوب اینه که برنامه های خیلی زیادی برای اینکار وجود داره. هرکدومشون قابلیت ها و امکانات و با شکل های خاص خودشون این کار رو برای ما انجام میدن. واندر لیست، انی دو، تودویست و کلی برنامه های دیگه.

برنامه ای که من برای کارهام استفاده میکنم برنامه تودویسته. یه برنامه ی خوب و سبک و کاربردی در دو نسخه پولی و رایگان که البته نسخه رایگانش هم چیزی کم نداره و خیلی کار راه بندازه.

یکی از قابلیت های خوب این برنامه اینه که میشه در چندین دستگاه ازش استفاده کرد و قابلیت همگام سازی بین چندین دستگاه رو داره. میشه روی پی سی، توی مرورگر، و روی گوشی ازش استفاده کرد. مثلا توی گوشی یه کار رو تعریف کرد و توی کامپیوتر وقتی اون کار رو انجام دادید بدون داشتن گوشی تیک انجامش رو بزنید.

ویجت این برنامه هم خیلی خوبه. برنامه های این هفته رو به ترتیب روز نشون میده و از همون جا میشه تیکشون رو زد یا به بعدا موکولش کرد.

کارهایی که الان برای انجامشون از این نرم افزار استفاده میکنم اصولا اینهاست:

• تماس هایی که در آینده باید بگیرم.
• مطالبی که در آینده باید بخونم یا مرور کنم.
• فیلم هایی که برنامه ریزی کردم در آینده ببینم.
• ایمیل ها و پیگیری ها.

ممکنه در استفاده از این برنامه ها این سوال رو از خودمون بپرسیم که خب کاری نداریم که بخوایم در آینده استفاده کنیم یا اینکه حافظمون خوبه تا یادمون باشه. اگه خوب نگاه کنیم هممون در طول روز چیزایی به صورت جرقه به فکرمون میرسه که انجام بدیم اما بخاطر یادداشت نکردن به همون سرعتی که میاد به همون سرعت هم ناپدید و فراموش میشه. با کمک برنامه های یادآوری و تسک محور این جرقه ها ثبت و نگه داری میشن. از اون طرف ذهن ما تا مقداری گنجایش برای اینکار داره و از جهتی نمیشه این رو برای کارهایی که باید هفته آینده، ماه آینده یا حتی سال آینده انجام بدیم هم کارساز بدونیم. میشه برای یادآوری تولد عزیزانمون هم حتی از این نرم افزار استفاده کنیم یا اگه قرصی رو باید در زمانهای مشخصی از ماه بخوریم.

مواردی که وارد این نرم افزار میکنیم این قابلیت رو هم داره که به صورت دوره ای یاد آوری بشن. مثلا هر دوشنبه، دوم هر ماه، یا هر دوماه یکبار.

این نرم افزار و نرم افزار هایی از این قبیل برای افزایش کارایی ما انسان ها ساخته شدند. با یه نگاه به گذشته متوجه میشیم که هر چیزی در گذشته با گرفتن کارکرد هاش، توی کالبدی جدید دوباره متولد شده و پیش ما برگشته، البته با امکانات جالبتر و جذاب تر. تو استفاده از این نرم افزار ها فقط یه کوچولو باید دقت کنیم تا اونها در خدمت ما باشن و نه اینکه مارو با خودشون سرگرم کنن. این موقعس که زندگی با این نرم افزارها برای ما لذت بخش میشه.

یه وقتایی هست که ما غرق در انجام یه فعالیت هستیم. یه حالت ویژه. کلی اسم هم براش گذاشتن. همه از یه حالت که فوق العاده لذت بخشه میگن. این حالت همون حالتیه که میبینیم یه نوازنده از خود بی خود شده و داره نهایت هنر خودش رو به بقیه تقدیم میکنه. -البته از بیرون یکم بنظر میرسه که جوگیر شده!- اما نه. این حالت تفاوت زیادی داره.

فلو رقص مهارت یک فرد ماهر در حل یک مسئله هست. فرد ماهر در حال حل مسئله ای هست که براش چالشی ایجاد میکنه و بعد به اون حالت فوق العاده فرو میره.

دانشمندی به نام

میهای چیکسنت میهایی در این مورد کارای زیادی کرده. میهایی میگه:

” بهترین لحظات عمر ما، لحظاتی نیستند که هیچ کاری برای انجام دادن نداریم؛ بلکه لحظاتی هستند که جسم یا ذهنمان را برای انجام کاری دشوار  اما ارزشمند، بی آنکه از ما خواسته باشند تحت فشار قرار داده ایم.”

این نمودار جالبی هست که در مورد فلو وجود داره.

 فلو رو میبینیم که حالتیه که چالش زیاد و سطح مهارت ما هم بالا باشه. اما خب همه ما از همون اول نمیتونیم به این درجه برسیم پس مسیر رسیدن به این حالت چیزیه به اسم کانال فلو:

میگن که این کانال مسیر خوشبختی و احساس خوس بختی در آدماست. هرچقدر فعالیتی که داریم انجام میدیم بالاتر از این نمودار باشه یعنی میزان چالش بر توانایی و مهارت ما بچربه ما بیشتر اضطراب و نگرانی رو تجربه خواهیم کرد تا لذت و از اون طرف هر کاری که پایین این کانال باشه برای ما خستگی و بی حالی رو خواهد داشت.

این ها رو نوشتم تا به یه مطلبی که قبلا خوندم اشاره کنم و پیشنهاد کنم بخونید. برای خودم که واقعا جالب بود.

تَچان یا غرقگی (Flow) و راز خوشبختی - وبلاگ سارا حق بین

یه فیلم کوتاه جالب هم درباره این موضوع داره بنظرم دیدنش می ارزه. این مطلب مفید رو از دست ندید.

قدیمی ها همه چیز بهتر و قشنگتر بود. امروز این گزاره رو وقتی داشتیم میوه های ختم یکی از عزیزانم رو بسته بندی میکردیم بهش فکر میکردم.

اول گفتم شاید یه خطای ذهنی باشه. اخه جایی شنیدم که از داروین نقل می کردن ما اتفاقات خوب گذشته رو به یاد میاریم در حالی نسبت به آینده این اتفاقات بد احتمالیه که برای ما پررنگ تره. بعد چندین تا مصداق پیدا کردم که گزارم رو حمایت میکرد. اما باز هم چیزی درونم میگفت نه اشتباه نکن قدیم ها بهتر نبوده. اصولا هر زمانی با زمان دیگه فرقی نداره.

قدیمی ها یادمه وقتی داشتم از مدرسه برمیگشتم خونه یه میوه فروشی سر راهمون بود. موز رو دونه ای 200 تومن میفروخت و خب اون موقع ها میوه ی خاصی بود. وقتی از جلوی مغازه رد میشدیم بوی موز چنان میپیچید که دوست داشتم واستم کمی بو کنم و بعد برم. حالا روبروم بیشتر از 500 تا موز تپل و چاق و چله بود اما دریغ از یه ذره عطر مسحور کننده این میوه.

چیزی از کسب و کارای قدیمی یادم نمیاد اما میدونم مثل الان نبود که اکسپلورر اینستا رو که باز میکنی 50 تا کارشناس و مشاور و عکاس بریزن اون تو. همه چی شاید به دید مشتری و فروشنده دیده نمیشد و یه رابطه ی بهتری بینشون وجود داشت. -حالا چنان صحبت میکنم انگار خودم کارشناسم! :)-

حداقل قبلا کار بهتر پیدا میشد. اینو که نمونه براش دارم الی ماشالا. وقتی برای پایان نامم میرم به سازمانی میبینم اکر آدم های اونجا توی یه برهه زمانی خاصی جذب دولت شدند. اونم سر چه پست ها و شغل هایی. الان خیلی از اونها آرزوی خودم و هم رشته ای هامه. یکی دو روز هم که کنارشون بودم و بیشتر با کارشون آشنا شدم بیشتر حسرت خوردم که چقدر راحتن و کار مفیدشون توی روز به دو ساعت نمیرسه. این رو حساب کردم چون چند روزی از 8 تا 15 پیششون بودم. افرادی هستند که انقدر خیالشون از شغلشون راحته که هیچ احساس خطر نمیکنند که ممکنه کارشون رو از دست بدن. قشنگ میشینن و راجع به چرت ترین موضوعات گیتی به بحث و تبادل نظر میپردازن.

یه مفهوم تو حوزه کسب و کار هست که خیلی دوستش دارم. مفهومی به نام اقیانوس آبی و اقیانوس سرخ. اینطور گفته میشه که معمولا وقتی فرصت هایی در یک حوزه برای کسب درامد بوجود میاد یا کشف میشه به علت کم بودن دست، ما با اقیانوس آبی مواجه هستیم. به مرور وقتی به تعداد دست ها اضافه و اضافه شد ضد و خورد ها شکل میگیره و بیشتر و بیشتر میشه تا جایی که اون اقیانوس آبی تبدیل میشه به اقیانوس قرمز که رنگشم به خاطر تلفاتیه که وجود داره.

قبلاها اقیانوس آبی بیشتر بود. راه های دوز و کلک کمتری وجود داشت. هیچ وارد کننده به خودش اجازه نمیداد که غلات تراریخته رو وارد کنه و تو مسیرش که قراره به یه کشور دیگه ببره اون رو با محصول خوراکی عوض کنه و اون محصول دامی رو به خورد مردم کشورش بده.

قبلنا اگر فقط پیکان به ما غالب میکردند لا اقل کیفیت داشت و به قدری محترم بود که یکی مثل هویدا ماشینش پیکان تولید کشور خودش باشه.

برای اینکه دید واقعی داشته باشیم و جهان بینی مون کامل تر باشه میدونیم که نباید جملات کلی و قطعی به کار ببریم و تعمیم های بیخود بدیم. باید فقط ببینیم و بدونیم شرایط و اصولی وجود دارند که ده سال پیش که هیچ، هزاران سال پیش هم همون اصول وجود داشتند.

مثلا جدیدا دارم به این نتیجه میرسم که سود و منافع افراد نقشش خیلی خیلی مهمتر از اون چیزیه که تصور میکنم.

فکر نکن».
این توصیه خیلی از ماهاست به کسایی که میبینیم زیادی فکر میکنن. اینجور آدمهایی که زیادی در دنیای خودشون غرق شدن. حالاچه برای مدتی کوتاه یا اینکه کلا مدلشون همینطور هست.
تو کتابا خوندم که فکر کردن کاهنده اراده هست. اما خب نمیشه گفت که همه ی فکر ها اینطوریه.
پس اول باید گفت منظور ما از فکر کردن چیه. فکر کردن اون وجهه منفیش توی ذهن من اینطوری نقش بسته که نوعی فکر کردنه که بیشتر شبیه کشتی گرفتن با یه حریف خیالیه. مشغول شدنه با چیزیه که وجود نداره. مثلا یادمه وقتی بهم میگفتن فلان بخش مقاله رو بنویس، اصلا نمیدونستم باید برم یاد بگیریم و ببینیم اصلا اون قسمتش رو باید چی بنویسم و چطور پر کنم. همونطور با دانسته یه بچه دبیرستانی میخواستم مسئلم رو حل کنم. نتیجه هم مسلما چیز خیلی خنده داری از آب در میومد.
این کارها بیشتر شبیه آزمون و خطا هستند.
ما به دانسته درونمون اعتماد میکنیم و اون رو کافی میدونیم تا بتونیم باهاش هر مسئله ای رو حل کنیم. در حالی که خیلی چیزها هستند که ما نمیدونیم. مادر بزرگم در حال تهیه شیره انگور بود و میگفت شیره های انگور من سیاه و کش دار میشه ولی برای فلانی روشن و شل. دلیلش رو نمیدونست. اگر هم میخواست دلیلش رو پیدا کنه یا سوال میکرد یا با دانسته های 60 سال زندگی یه جوری توجیهش میکرد.
این کار یه روش معیوبیه. البته که اون زمان ها اینترنت نبود وگر نه میرفت و توی اینترنت میخوندن و میفهمیدن که درست کردن شیره تو ظرف مسی شیره انگور رو تیره و درست کردنش توی ظرف آلمینیومی اون رو روشن میکنه.
این طرز رفتار رو میشه خیلی توی زندگی هامون دید. وقتی که نمیدونیم با مسئله ای طرف هستیم. در واقع تجربه روبروشدن با هزاران مسئله ی حل نشده ما رو به سمت حل کردنش سوق نمیده. مثل کسی که انقدر در زیر ضربات مشت قرار گرفته که دیگه مشت ها رو احساس نمیکنه. به جای اینکه دنبال راه جاخالی دادن یا جواب دادن به هر مشت باشه میگه که من قوی شدم و میدونم که میتونم تحمل کنم -اسمش رو میشه عادت کردن گذاشت- .  مسئله ای که برای کس دیگه ای ممکنه خیلی واضح و بدیهی باشه برای اون آدم تشخیصش سخته و مبهمه.

یکی از ویژگی های عادت ها از نظر

استفان گایز -که قبلا

کتاب ریزعادت‌ها شون رو معرفی کرده بودم- اینه که میگن وقتی کاری یا رفتاری در ما به عادت تبدیل میشه ما هر رابطه ی احساسیمون رو با اون کار از دست میدیم. یعنی احساسات ما هنگام انجام یک عادت یک جور هایی روی حالت آف قرار میگیرند. از انجام اون کار نه ترسی خواهیم داشت نه هیجانی نه استرسی، راحت و بی خیال میریم سراغش و انجامش میدیم صرفا چون میدونیم وقتشه و باید انجامش بدیم.

بعد از حدود 150 روز که هرروز مینویسم، احساس میکنم نوشتن مطلب وبلاگی برام به عادت تبدیل شده. دیگه موقع انجامش زیاد فکر نمیکنم، زیاد به خودم فشار نمیارم. وقتش که برسه انگار خود مغزم دستور میده حالا وقشه و یه پروسه نیم ساعت تا دو ساعته شروع میشه -البته این رو هم باید گفت این حالت رو کمتر از 30 روزه که دارم تجربه میکنم-. به صورت خودکار وقتی شرایط خوبه و روحیه هست شاید تا دوساعت مشغول نوشتن یه مطلب برای وبلاگ باشم و وقتی هم که اینطور نیست و زمان های به اصطلاح داون هست این زمان به صورت اتوماتیک کمتر از نیم ساعته.

حالا که فکر میکنم میبینم بعضی دوستان که گهگاه اینجا سر میزنن حق دارن از پاسخ های طولانی ای که به صحبت ها تو بخش کامنت ها داده میشه تعجب میکنن. ولی خب این موضوع عادی شده که پاسخ چه در حد یک کلمه و چه هزار کلمه خودش میاد و گفته میشه و تموم میشه. نه از طولانی شدن پاسخ ناراحتم و نه از نداشتن پاسخ. هر چی اومد تو ذهن نوشته میشه.

این حالت شاید از نظر بقیه سرد و بیروح بیاد اما اینطور نیست، خود فرایند نوشتن به کاری بدون فکر کردن تبدیل شده اما بهرحال توانایی انتقال مفاهیم با کلمات مدام بهتر و بهتر و شاید عمیقتر هم میشه.

استفان گایز میگه وقتی ما انسان ها در موقعیت های استرس زا قرار میگیریم به صورت ناخود آگاه میل زیادی پیدا میکنیم تا به جای استفاده از قشر پیشانی -فرونتال- مغز از بخشی درونی تر -بازال گانگلیا یا عقده قاعده ای- مغز استفاه کنیم که کار هایی چرخه مانند و لوپ شکل و عادت وار و ناخود آگاه انجام میده.

قشر پیشانی مغز جاییه که معمولا وقتی فکر میکنیم شروع به فعالیت میکنه و تک تک کارها این بخش از ما انرژی بر هست. یعنی وقتی تصمیمی رو به صورت آگاهانه قراره بگیریم اینجاست که پردازش انجام میده. و وقتی تو حالت درماندگی در گرفتن تصمیمی قرار میگیریم دقیقا همین بخشه که تعطیل شده! و بهمون کمکی نمیکنه. اما این ارجاع به قسمت درونی تر مغز در شرایط استرس زا چه چیز خوبی برای ما داره؟

قطعا میشه از بدی ها و نقص هایی که ایجاد میشه هم گفت مثل اینکه در شرایطی که باید فکر کنیم و تصمیم بگیریم به جاش به جایگاهی امن پناه میبریم. اما خب از مزایای فوق العادش هم نمیشه گذشت. ما زیاد می‌بینیم که وقتی انسانی دچار مشکل روحی ای میشه یا از موضوعی ناراحته به انجام کاری که معمولا خیلی انجام میده پناه میبره. یه هنرمند زیبا ترین آثارش رو در این زمان ها میکشه یا مینوازه. با اینکار برای مدت کوتاهی از شر پردازش های سنگین و انرژی بر قشر فرونتال در امان میمونه و از این گیجی و احساس بد ابهام رهایی پیدا میکنه، برای مدتی کنترل مغزش رو در اختیار بخش اتوپایلوت قرار میده. پردازش های اضافی رو خاموش میکنه و اون وقته که دستاش نا خود آگاه شروع به نواختن میکنن. یا شروع به شکل دادن به چسمی میکنند. این شروع چرخه و لوپ عادت خاموش کننده استرس ها و ترس ها و افکار مزاحمه.

یا مثلا خودم که نا خود آگاه شروع به نوشتن میکنم. البته که این نوشتن برای فرار از حس بدی نیست. اما خب این حالت رو دوست دارم جن موقع نوشتن به کار دیگه ای فکر نمیکنم. با این که نه خودم رو نویسنده ای میدونم و نه صاحب استعدادی. صرفا مینویسم چون بهم حس خوبی میده.

چرخه های عادت به ما اجازه ی حرفه ای شدن میدن. ما وقتی برای انجام هر کاری مدام فکر کنیم و فکر کنیم، سخته این که بتونیم به لایه های عمیقتر موضوع پی ببریم. چرا که مدام ذهن ما در حال پردازش های ساده ی پایه س. اما در طی عادت ها ذهن ما قابلیت جالبی پیدا میکنه. ذهن ما میتونه دیگه روی اون کار گیر نکنه بلکه شروع به چرخیدن و رقصیدن در هر جایی که دوست داشته باشه کنه. مثلا در حالی که دارم دست هام رو روی کیبرد حرکت میدم و کلماتی رو مینویسم ذهنم چندین کلمه جلوتره رفته و داره میبینه کجا دوست داره بره و به کجا برسونه. این قابلیتیه که نمیشه بدون تمرین مستمر و پیوسته در در مدت زمان طولانی بهش رسید.

یه وقتایی یه متن هایی میدیدم که نشستن و 4 هزار کلمه نوشتن و ترس برم میداشت که چطور این دوستان انقدر راحت مینویسند و باز فکر میکنن، اما حالا میدونم اونها هم یک جور هایی بدون فکر مینویسند که نتیجه چندین ماه انجام پیوسته یک کار و تبدیل شدن به عادته.

جای شگفت انگیز عادت ها و قدرتشون اینه که اگه این هایی رو که گفتم بشه روی همه ی کارهای دیگه ی زندگیمون پییاده کرد، چه اتفاقی می افته؟ میشه کاری کنیم که هرروز بریم باشگاه یا کوه بدون اینکه فشاری رو متحمل بشیم. یا اصلا هرکاری دیگه ای. به نظرم که فوق العادست.

حالا خیلی از اخلاق های آدما با این موضوع قابل توضیح میشه. مثلا اینکه چرا خانم ها انقدر از صحبت کردن آرامش پیدا میکنند. یا مثلا پدرامون که میرفتن سراغ ماشین و ساعت ها با موتور و ابزارشون خودشون رو سرگرم میکردن. همه اینها برای اون حس خوبی بود که ازش میگرفتن.

افراد حرفه ای هم همین قابلیت رو توی زندیگشون دارند. گاهی میبینیم که کسی مثلا سخنران حرفه ایه و چقدر راحت حرف میزنه. یا کس تدریس براش راحته. یا کسی چقدر راحت بقیه رو قانع میکنه. یا کسی خیلی راحت با دیگران رابطه برقرار میکنه یا کسی که هیکل ردیفی رو درست کرده و . همه اینها کاری نیست که بشه گفت با مدام فکر کردن انجام شده. بیشتر اینها عادت هایی بودند که این نتیجه ها رو داشتن.

عادت ها یکی از ویژگی های فوق العاد انسان ها هستن .به نظرم لازمه که هر کسی بشناسه و عادت های دلخواهش رو در خودش ایجاد کنه. چون هم عادت ها نتیجه در بر دارند و هم مامنی امن هستند برای شرایطی که با سختی و مشکلات مواجه میشیم.

برنامه ای که حدود یه هفته استفاده میکنم اسمش هست لوپ هبیت ترکر. کار این نرم افزار اینه که ما ابتدا میایم و کارهایی رو که دوست داریم برای خودمون به عادت تبدیل کنیم رو توش مینویسیم و وارد میکنیم. و کاری که باید کنیم اینه که هر روز بریم و جلوی اون کار یه تیک قشنگ بزنیم. به همین سادگی. سادگی و طراحی جالب این نرم افزار به طرز جالبی اعتیاد آوره. البته از نوع مثبتش.

آخر شب رسیده و داریم میریم بخوابیم وقتی اپلیکیشن رو باز میکنیم و روزمون رو مرور میکنیم و تیک هامون رو میزنیم یه حس خوبی میگیریم و با خیال راحت به خواب میریم. این اپلیکیشن میتونه گزارش های خیلی خوبی بده. الان بعد از یه هفته وقتی میبینم جلوی یه کار هفت تا تیک سبز خورده دلم نمیاد تا ادامش ندم. این دقیقا چیزی بود که قبل از این اپلیکیشن برعکس بود. یعنی تا سعی میکردم یه کار رو به عادت تبدیل کنم بعد از مدتی رهاش میکردم.

برنامه جالبیه و پیشنهاد میکنم یه بار نصب و امتحانش کنید. این برنامه رو از

گوگل پلی دانلود کنید.

آریانا گرانده به تازگی آلبودم جدید خودش رو منتشر کرده. از بین 12-13 آهنگ آلبوم یه آهنگش بیشتر برام دلچسب بود. آهنگ RING از آلبوم Tank you، Next.

به گوش دادن به آهنگ های خارجی عادت کردم. بعضی‌هاشون رو ممکنه معنیشون رو نفهمم اما بازم با پررویی گوش میدم. یه حسنی داره که وقتی یه آهنگ خارجی گوش میدم و تقریبا نمیفهممش حس میکنم حد اقل از خیلی از آهنگ های فارسی خودمون بهتره :))

آخه خدایی هم شما به آهنگ‌ها و سریالها و فیلمای ایرانی نگاه کنین. مسخره نیستن؟؟ انگار یه بچه ی قد دبستانی که بازی گری هم بلد نیست از روی لجبازی اومده تو تلویزیون نقش بازی کنه. نقش ها کاملا ساختگی و بی مزه. یجورایی عادتمون دادن به این موجودات بازیگر. مثل همونهایی که تو اخبار باهاشون مصاحبه میکنن. آیا جز خنده شایستگی دیگری دارند؟ همین الان که دارم اینا رو مینویسم تلویزیون روشنه و یکی داره با صدای گوش خراشی داد میزنه. دهن گشاد و فکر منقبض شده. کنتوری هم که نمیندازه. غر زدن بسه. پیشنهاد میکنم این آهنگ قشنگ رو بشنوید و خدا رو شکر کنیم که حداقل میتونیم انتخاب کنیم که به چی و کی گوش بدیم.

یکی از دوستان ترک زبان میگفت وقتی ترکی حرف میزنم با قلبم حرف میزنم و وقتی میخوام فارسی حرف بزنم اول با سرم فکر میکنم و بعد به قلبم میبرم و بعد حرفی که باید رو میزنم.

زبان اصلی یا گویش اصلی منم فارسی نیست. توی خونه و حتی توی سرم هم سبزواری حرف میزنم. حرف‌های این دوست برام جالب بود. منم چنین حسی رو نسبت به گویش خودم دارم. وقتی سبزواری صحبت میکنم واژه ها پر احساس تر میشن و فراز و فرود بیشتری دارن اما وقتی به فارسیِ تهرانی صحبت میکنم وقت حرف زدن زیاد فکر میکنم و معمولا صدای یکنواختی دارم.

زبان دل زبانیه که از مرحله ی فکر کردن گذشته. هم صحبت کردن به زبان دل شیرین تره و هم شنیدنش دلنشین تره. همین چند وقت پیش توی

نرم افزار کست باکس وقتی به پادکست های Data Skeptic گوش میدادم با خودم فکر میکردم که میزبانش که آقایی به نام kyle Polich بودن چقدر زبان گرم و جذابی دارن. زبان دل به هر زبونی هم که باشه گوش دادن بهش دلنشینه، مثل شیر گرم قبل خواب.

به تاریخ ها که نگاه کردم دیدم این نوشته ها سنشون ازم بیشتره. یکی دو سال و یکی هم 12 سال. نویسنده این یادداشت های حاشیه‌ی کتاب چه کسی هست خبر ندارم. توی کتابهای قدیمی یک کتابخونه دیدمشون و ازشون عکس گرفتم.

اون خانم دومی که نوشته من اعصابم خورد شده، کمی تا قسمتی شبیه حال الان خودم هست. حسم میگه شاید سن اون زمانش کمتر از دوسه سال با من اختلاف داشته. اما الان در واقعیت اگر زنده باشند که امیدوارم در سلامتی باشند، همسن مادرم هستند. این کتاب ها برای مدت زیادی جایی بوده و دست نخورده اند و معلوم است که اهدایی هستند.

با دوستم که در مورد اینها صحبت کردم به این فکر میکردیم که الان این افراد دیگه به اون زمانها فکر نمی‌کنند ولی چقدر براشون سخت بوده و چقدر ساده حتی سخت ترین چالش های زندگی میگذرند انگار نه انگار که روزی واقعا وجود داشتن و باهاشون کشتی میگرفتیم.

پی نوشت: لای این کتاب ها یه جزوه هم پیدا کردم که مال یه خانم بوده و توش چنان شعرای قشنگی گلچین کردن که کف کردم که این جزوه ی درسه یا کتاب گنچینه اشعار!

گاهی به کسی کمکی میکنی و بهش فکر نمیکنی. گاهی به کسی کمکی میکنی و انتظاری داری.

من گاهی در مورد یک هستم و گاهی گرفتار مورد دو.

وقتی گرفتار مورد دو میشم احساس میکنم چیزی که بهش میگن عزت نفس اندازش تا ارتفاع کف پام تحلیل رفته.

گاهی کمک کردن انتخاب خودمونه. و گاهی انتخاب خودمون نیست.

وقتی که انتخاب خودم بوده و چیزی بر تصمیمم تاثیری نگذاشته -خودم بودم و خودم- بیشتر توی حالت اول قرار داشتم.

اما از اون طرف وقتی چیزی روی تصمیمم تاثیر داشته. به اون سمت و سو و جهت داده -مثل انتظار از کسی برای چیزی یا مجبور بودن برای کمک کردن به کسی- بیشتر گرفتار بازی با عزت نفسم شدم.

اگر یک چیز رو از کتاب ملانی فنل یاد گرفته باشم اون این درس بوده که قوانینی که برای ارزشمند بودن خودم وضع کردم سطحی داشته باشند که به سختی بشه شکسته بشن. مثلا اگر اینکه با همه مهربون باشیم برای ما یک قانون شده باشه. اگر زمانی این قانون رو زیر پا گذاشتیم و ازش عبور کنیم، چیزی که زیر پا گذاشته شده و ازش عبور کردیم در واقع همون عزت نفس ماست. 

وجهه گمراه کننده این درس میتونه این باشه که استاندارد هامون رو چنان در سطح پایینی وضع کنیم که برای همیشه در همون پایین بمونیم. شاید باید تجربه کنیم و مدام اصلاح کنیم. با این کار چیز ارزشمندی که بدست میاریم احتمالا خوددوستی هست. در نتیجه ی خود دوستی راه برای ما برای درخواست از خودمون برای بهتر کردن سطح انتظارات و قوانین باز خواهد شد. یک جور بازی مرحله ای که تا مرحله ای رو رد نکنی مرحله بعد برامون باز نمیشه.

کوچک قدم برداریم، اما بهش عمل کنیم، بعد از مدتی قدم هامون اندازش به جایی میرسه که از اول فکرش رو نمیکردیم.

تقریبا دو هفته ای میشه که با خودم قرار گذاشتم تا کتاب های غیر مرتبط با پایان نامم رو کنار بگذارم و فقط به اون بچسبم تا کارم زودتر پیش بره. خیلی ساده بگم که اینطوری پیش نرفت. خیلی خیلی کمتر از چیزی که مشخص کردم شد. یک جورهایی بدتر هم شد. روزهای اول شاید فقط خوب بود. باید کمی بیشتر برای این برنامه ریزی آشفته فکری کنم.

صبح داشتم یک پادکست از رادیو فول استکس گوش میدادم ک با اسماعیل آتشپز گرگری مصاحبه کرده بودند. آقای آتشپز گرگری موسس سایت فرادرس هستند، ایشون در میانه این پادکست حرف جالبی در مورد انجام دادن کارها برای پیشرفت و هزینه کردن گفتن. فرمودن ما باید حتما از یک جایی دردمون بیاد تا بریم و براش کاری انجام بدیم. کار خیر دیگه مثل حالت اول نتیجه بخش نیست. مثال شون هم این بود که شرکت گوگل وقتی در زمینه ی برنامه نویسی احساس کمبود میکنه و دردش رو میچشه میره و به دانش آموزان دوره ابتدایی از مقاطع ابتدایی بهشون برنامه نویسی یاد میده تا در آینده مشکلی ازش رو حل کنن. در مقابل افرادی که بدون وجود درد و کمبودی صرفا یخاطر اینکه پول دارند میخوان کار خیر کنند، نتیجه ای که خواهد داشت چندان مثل حالت اول برای جامعه نخواد بود.

خیلی حرفهاشون جالب بود و پیشنهاد میکنم که نرم افزار

کست باکس رو دانلود و پادکست فول استکس رو توش جستجو کنین.

منم تا وقتی که دردم نیاد، تا وقتی که براش احساس نیاز شدید نکنم جوری که با فکر کردن بهش اون درد برام زنده نشه، کتاب خوندن ها و قایل گوش دادن ها اون جوری که باید نتیجه برام به همراه نداره. باید فکری کنم!

امروز با 5-6 تا از دوستان جایی جمع بودیم، تا غروب پیش هم بودیم. از ظهر به بعد بود که نمیدونم به چه دلیل تصمیم گرفتم حرف نزنم. دلیل نمیبافم. فقط تصمیم گرفتم حرف نزنم. از حریم امنم خارج شدم. فکر کن بین 5 نفر باشی و برای مدت نیم ساعت حرفی نزنی، خود بخود حسی در فضا میپیچد که چرا ساکت است و نکنه چیزی شده حال این سکوت رو به یکی دوس ساعت برسونید.

اما خب دلیلی نداشت و فقط همین تصمیم رو گرفتم که البته چندین بار مجبور به حرف زدن هم شدم. کلا جز به ضرورت زیاد حرف نمیزنم. اما اینجا گفتم که کلا سکوت کنم.

اولین مورد که اتفاق افتاد در درون خودم بود. اینکه یک چیز مرا برای حرف زدن تحت فشار قرار میده. وقتی جلوی خودم رو میگرفتم به مرور رفتار خودم برای خودم قابل تحمل نبود و وقتی مثلا چیزی رو در دیگران میدیدم به صورت انفجار مانندی به دوستم میگفتم. تغییر رفتارم برای خودم هم محسوس بود. اما سعی کردم به سکوت میان جمع ادامه بدم.

دومین مورد این بود که دوستان نزدیکتر این حالترو خیلی سریع متوجه میشن و مدام سعی میکنن تا علت رو پیدا کنند یا شرایط و جو رو به حالت عادی برگردونند. انگار که این صدا بپیچد که یک چیزی اشتباه است.

سومین مورد دوستانی بودند که با این تغییر در رفتار فاصله شون بیشتر میشد. این گروه سعی میکردند که فرد عجیب رو (!) کمتر مخاطب قرار بدند و مخاطبشون بیشتر بقیه باشند.

سومین اتفاق این بود که وقتی کمتر حرف میزنی به مرور و آرام آرام کمرنگ و کمرنگ تر میشوی تا اینکه وقتی حرف هم میزنی دیده نمیشوی!

امروز و این تحربه برای من یک بازی جالب بود. شاید هم یک case Study!

این چند روز که جایی میرم و خونه نیستم هر روز پر از سوژه هاست برای نوشتن ازشون. کلا وقتی خونه نیستی انگار ذهن برای حرف زدن و نوشتن بازتره و فعالتره. وقتی خونه ای انگار خیمه زده باشی رو صد تا کلمه و دائم بخوای از همونا تو همه جا استفاده کنی. امروز میخوام از این تغییر توی دو هفته قبلم بنویسم. حالِ بهتر اولین نتیجه ی این تغییربود. اینکه مدام لازمه فکر کنی و موضوع فکر کردن هم خودت نیستی بلکه مشکلاتیه که باید حل کنی به آدم حس مفید بودن و اعتماد بنفس میده.

راستش رو بگم خسته شدم که توی یک سال قبل همش فقط تو خودم فکر میکردم. میخوندم و فکر میکردم و به کار نمیبردم.

تو این یکی دوهفته طرز رفتار ذهنم هم برای خودم جالبه. کمتر احساس بسته بودن میکنه از بس که توی روز به ده ها موضوع مختلف فکر میکنه. همه چی رو به چشم مسئله میبینم که باید حل بشه. وقتی حل شد نتیجه حس خوب خواهد بود.

همین امروز و دیروز با برادر کوچیکتر خودم هم درباره این صحبت کردم. خیلی دوست دارم که اشتباه من رو تکرار نکنه و از همین الان بره سر کار. هر کاری که شده، اگر مربوط باشه به رشتش و علاقش که چه بهتر. یه کار پر از مسئله که یکی یکی حلشون کنه.

یه تغییر دیگه اینه که موضوعاتی که تا دوهفته قبل بهشون فکر میکردم حالا کمتر بهشون فکر میکنم چون که موضوعات جدیدی برای فکر کردن پیدا شدن، و باز هم نتیجه احساس عزت نفس بیشتر. 

صحبت با آدم های مختلف و پارو فراتر از ناحیه امن گذاشتن بعد از مدتی که به عادت تبدیل شد هر کسی رو از یه آدم ناراحت و گوشه گیر و عزلت طلب به یه آدم جسور و خواهان تغییر و چیزای جدید تبدیل میکنه. اگه این تغییر قابل هضم باشه واقعا این تشنگی برای چیزهای جدید مثل یه فوران انرژی میمونه که آدم رو بدون اینکه بخواد بخودش معتاد میکنه. البته اعتیادی که بنظرم بهترین نوع اعتیاده چرا که ذهن رو توسعه میده و آدم رو به بلوغ فکری نزدیکتر میکنه.

خلاصه اگر بتونم تمام حرفم رو خلاصه کنم نتیجش میشه یه خواهش از خواننده عزیز این مطالب، لطفا کاری رو پیدا و انجامش بدید. کار تو فضای گروهی و خصوصی خیلی خیلی بهتر از کار کردن تو فضای دولتیه.

عمر این وبلاگ حالا به 600 روز رسیده. خیلی زود گذشت. حدود 5 ماهی است که حسابی فعال است و قبل از آن نصفه نیمه ماهی چند بار بروز میشد.

فکرش هم برایم سخت بود که 100 مطلب نوشته شده توسط خودم داشته باشم و حالا این عدد به 225 رسیده. قانون عادت کار خودش رو کرده.

در ابتدای کارها ما معمولا از نبود نتیجه و نداشتن بازخورد ناامید میشیم و دست از ادامه دادن میکشیم. اما شرط ادامه دادنه. اگه تونستی ادامه بدی و به مرحله ای برسی که بهش فکر نکنی می‌بینی به چیزهایی رسیدی که خودش یه دلایلی برای افتخار کردن به خودمون میشه.

کسی از نسیم طالب نقل میکرد که: چه اشکال داره آدم شوآف کنه و کارهاش رو به نمایش بگذاره تا وقتی که چیزی که به دیگران میده بیشتر از چیزی باشه که میگیره. بعد از این نوشته کلی فکر کردم و دیدم که خیلی موارد هست که جزو اخلاقهای پسندیدست اما من به خودم بابت داشتن و انجام دادن اونها افتخار که نمیکنیم هیچ، تازه پام رو از این هم فراتر میذارم و از کارم خجالت میکشم! حالا میگم چه عیبی داره آدم مهربون بودن خودشو وقتی لازم دید به رخ بقیه بکشه و به خودش افتخار کنه. بگذریم از اون حرفها که میگن آدمی که حسن اخلاقش واقعی باشه اون رو به نمایش نمیگذاره. شاید نمایش دادن هم یه مرحله ست برای گذار و رشد و بزرگ شدن.

حالا من 225 مطلب نوشتم. عدد بزرگی شاید نیست  اما برای خودم کار بزرگیه. میانگین هر کدوم رو که 500 کلمه در نظر بگیریم به عدد 110 هزار کلمه میرسیم. و جالب اینجاست که یه کتاب خوب حدود 70 هزار کلمه و یه پایان نامه حدود 50 هزار کلمه در خودش داره. یعنی تو این مدت دوساله انگار دو تا کتاب رو توی وبلاگ نوشتم. این خودستایی ها یک مرحله گذاره. گذر کردن در اینجا معنی قشنگی داره. کاری رو انجام میدی و روش گیر نمیکنی.

شاید وقتی کاری رو انجام دادی و گذشتی بعدا فکر کردن به اون کار و بیرون کشیدن اشتباهات خیلی کار مفیدتری باشه تا اینکه در حین انجام کاری مدام ترمز بگیریم و با خودمون کفر کنیم که کاری که میکنیم درست هست یا نه. منظورم صرفا از جنبه متمرکز بودن در حین انجام کاره. مثال شلیک تفنگ اینجا خیلی مناسبه. تصمیم بگیریم و وقتی تصمیمی گرفتیم دیگه در انجامش شک به خودمون ندیم.

امروز شروع کردم به خوندن کتاب روانشناسی ابراز وجود از رابرت آلبرتی، اگر کتاب خوبی بود باز ازش اینجا میگم. تو این 40 صفحه اول یه جاش برام جالب بود. میگفت ابراز نکردن خودمون میتونه اثراتی مثل مشکلات گوارشی، سردرد، خستگی، حساسیت پوستی و سختی تنفس ایجاد کنه.

پی نوشت: دو روز اینجا غیبت داشتم. از اینکه دوباره اینجا هستم خیلی خوشحالم. مثل آدمی میمونم که یه سفر کوتاه از نظر زمانی اما با مسافت طولانی رفته و برگشته خونه.

بنظرتون وقتی بین دو تا از دوستانمون که از جنس مخالف ما هستند اختلافی پیش میاد و بهتر شدن رابطه اونها برامون مهم باشه، چه کاری میشه انجام داد؟

یا تصور کنین بخواید لیست یک سری اجناس رو بصورت دستی یکبار در سیستم کامپیوتر و یکبار هم در دفتری ثبت کنیم. انجام دادن اول هر کدوم از این ها رو هم که بخوایم انجام بدیم یه مزیت و معایبی برای خودش داره، کدود راه رو باید اول انتخاب کنیم؟

یا با یه دوست که تازه آشنا شدید رفتید ناهار خوردید، موقع حساب کردن شما حساب میکنید یا اجازه میدید دوستتون حساب کنه و بعد شما باهاش تصویه کنین. یا یادتون میمونه که دفعه بعدی شما خساب کنین؟

اینها مثالهای از یک چیز دوست داشتنی به نام مسئله» هست. باید فکر کنیم، بسنجیم و انتخاب کنیم.

حالا بعد از این همه مدت میدونم که آدمی که خونه میشینه کمتر با این مسائل مواجه میشه.

ذهن ما وقتی یک مسئله رو به صورت آگاهانه حل میکنه کلیدهای حل اون مسئله رو در خاطرش میسپاره برای همیشه. با مثال های کمی متفاوتتر و دیدن مورد های مختلف از همین مسئله چیزی در ما شکل میگیره به نام شهود. فکر میکنم شهود بر اساس فکرهاییه که قبلا راجع به یک موضوع کردیم و خالا دیگه نیاز به فکر کردن در اون سطح از روی دوش ما برداشته شده و میتونیم به لایه های بالاتری از درک برسیم. این رشد و رفتن به سمت بالا مدام و مدام ادامه داره و اگر متوقف بشه حس میکنم که یک جورهایی برای ما حس شروع از صفر رو داره. البته که شروع از صفر نخواهد بود و این فقط حس ماست.

حس شکوفا شدن و رشد کردن همراه با همین آگاهانه فکر کردنه. اینکه مدام در زندگی قانون بسازیم و فکت رو از محیط جذب کنیم. فکت ها رو ترجمه به واقعیت» کردند اما به نظرم همون واژه فکت یا fact رو اگه استفاده کنیم بهتره.

فکت ها اونجوری که من میفهمم اطلاعات خالی از بار احساسی راحع به یک موضوع هستن. مثلا راجع به آب میشه  این فکت ها رو گفت که حس خیسی میده، وقتی بریزی رو دست و فوتش کنی سرما حس میکنیم. آب خوراکیه، معمولا بیرنگ و بی بو. اینها اطلاعات و فکت هایی هستند که راجع به آب میتونیم بگیم و خیلی چیزای دیگه. اگر با ادبیات

ادوارد دبونو نویسنده دوست داشتنیم بخوام بگم ما گاهی باید با کلاه سفید اطلاعات رو بدیم و دریافت کنیم.

ما وقتی با مسائل جدید مواجه میشیم مجبور میشیم کارهایی رو انجام بدیم که قبلا نکردیم، فکرهایی رو کنیم که قبلا نکردیم و الگوهایی رو یادبگیریم که قبلا نداشتیم حال اگه این رو همراه کنیم با حرفهای

چیکسنت میهایی راجع به سیلان، این چالش های حل میئله هم باعث توسعه ذهن ما میشه و هم احساس خوشبختی به ما میده.

یا همه چیز معجزه است یا هیچ چیز معجزه نیست.

این حرف از انیشتین رو تو وبلاگ شاهین کلانتری خوندم.

نتیجه گیری جالبی از هر دو سمت قضیه میشه کرد.

اگر همه چیز معجزه باشه همه چیز زندگی رو  باید معجزه بدونیم، و اگه هیچ چیزی معجزه نباشه معجزه هایی که تو زندگی میبینیم دیگه معجزه نخواهند بود.

یک بخش از موضوع عادت کردن ما به کارها و رفتارهای روزمره که شاید از بخش دیگه آسونتر باشه خودمون هستیم که نسبت به رفتارها و عادتهامون چه تصوری داریم. بخش دوم که به نظرم بخش سخت تر و پر زحمت تر ما هست بخش عادت دادن دیگرانه.

خیلی وقت ها پیش میاد که دوست دارم یه رفتار جدید داشته باشم و جور دیگه باشم. مثلا شادتر، منطقی‌تر یا هرچیز دیگه اما خیلی تحت تاثیر یه فشار بیرونی قرار دارم که باعث میشه در برابر پذیرفتن این کار و رفتار مقاومت داشته باشم. مثلا اینکه فکر کنم الان دارم راجع بهم چه فکری میکنن، یا با خودشون بگن این چرا یهو اینطوری شد یا کلی حرفهای دیگه.

شاید یه کار خوب این باشه که دیگران رو به این طرز رفتارهامون عادت بدیم. اگر قراره مارو بشناسن سعی کنیم جوری که خودمونو دوست داریم همون شکلی مایی جدید رو در ذهنشون بسازند.

میلی بابی براون رو خیلی دوست دارم. بازیگر نقش اول سریال اتفاقات عجیب هست که سومین فصلش هم بزودی آماده پخش میشه. وقتی ازش پرسیده بودن یکی از خصوصیت های خودت رو بگو جواب داده بود: غیر قابل پیشبینی بودن یا Unpredictable. مردم وقتی ما براشون با رفتارهایی ثابت قابل پیشبینی باشیم بهمون عادت میکنند. وقتی هم که رفتارهای غیر قابل پیشبینی داشته باشیم بازهم به این طرز رفتار ما عادت میکنند.

عادت ندادن دیگران به غیر قابل پیش بینی بودنمون مارو توی یه زندان نامرئی قرار میده که قدم گذاشتن کمی فراتر از اون برابره با فشار برای بازگشت به همون جایی که بودیم.

دیشب اومدم و پنل رو باز کردم تا ببینم چه خبره و یه مطلبم بنویسم. اما یه سر رفتم توی اتاق و سرم رو چند ثانیه گذاشتم روی بالش و بعد وقتی بیدار شدم فردا شده بود. به همین راحتی کامپیوترم که منتظر بود برم سراغش و بعد از دو سه روز کمی روش رو نوازش کنم وقتی دیده بود پیدام نیست خودش خودش رو خاموش کرده بود.

این شاید تصور خنده داری باشه اما به نظرم وسیله ها و دستگاه ها هم زبان و احساس دارن. وقتی حالشون خوب باشه خوب کار میکنن و وقتی نباشه نشونه هایی دارند. وقتی میزون نباشن و اصطحلاک داشته باشن همون قدر واضح خودشون رو نشون میدن که مثلا وقتی ما بخوایم با انگشت زخم شده یه وسیله رو بلند کنیم.

این رو دیدم که به نظر بعضی ها این تصور چقدر چیز بی معنی ایه. ولی اخر سرم حسم بیراه نبوده. مثلا وقتی دیدم کسی دو تا وسیله گرم کن رو به یه سراهی وصل کرده بود، زجری که اون سه راهی میکشید رو احساس میکردم. اخرم بعد چهار روز سوخت. فن پاور کامپیوترم که چند وقت صدای زیادی میداد و اصطکاکی رو احساس میکردم هم به حرفش گوش ندادم و بعد از چند ماه اونم از حرکت ایستاد.

اگه دستگاه ها و وسیله ها همچین صدای واضح و روشنی دارن، بدن ما چرا اینطوری نباشه. تا حالا بهش فکر کردید که شاید بدنمون هم زبونی داشته باشه که باهاش باهامون حرف بزنه؟ حرف زدنش چطوریه؟ میتونه درد باشه، میتونه هر احساسی باشه که در لحظه در بدنمون حس میکنیم. هر حس ناخوشایند میتونه کلماتی باشه که برای ما بی معنی باشه.

ما برای ماشین ها راه هایی رو ساختیم که بتونن زبون ما رو بفهمند. و ما هم بتونیم زبون اونها رو بفهمیم، برای بدنمون این جریان گفتگو ملموس تره. مثل یادگیری زبان انگلیسی برای اولین بار، وقتی هیچی از کلماتش نمیفهمیم. دونه بدونه کلماتش رو یاد میگیریم اما توی بدن متفاوته، این زبان کلمه نداره و وقتی چیزی میگه از طریق حال و هواست.

وقت گذاشتن برای یادگرفتن مکالمات بدنمون با ما میتونه یکی از قدم های خودشناسی بیشتر ما باشه. ما کلمات بدن رو نمیفهمیم اما حد اقل شاید بتونیم منظورشون رو بفهمیم.

داستان این بود که با آدم جدیدی آشنا شدم. مدت دو سه هفته هست که هر روز حدود 9 ساعت رو باهم میگذرونیم و حرف میزنیم. یه لهجه ی شیرین ترکی هم دارند و آقا هستند. توی روز وقتی با کسی حرف میزنن بیشتر به زبان ترکی هست که البته منم چیز زیادی نمیفهمم. دایره لغات بسیار وسیع تر از من و بسیار هم خوش صحبت هستند. بعد از دو هفته یه اتفاق جالب افتاد.

موقع خواب احساس کردم اومده تو سرم و داره ترکی حرف میزنه. یه حالتی مثل اینکه تمام حرفهای این روزها رو به صورت فیلم گذاشته باشند و با چشم بسته مدام اون رو فست فوروارد کنم و گوش بدم. هیچ نظمی نبود ولی حرفها توی سرم میچرخید بدون اینکه معنیش رو بفهمم. نمیدونم شاید بشه اسمش رو گذاشت خلسه. لازمه برگردم به حدود 10-12 سال قبل با یه اتفاق مشابه.

بجه بودم و توی شهرستان همه اقوام جمع شده بودیم و داشتیم فوتبال بازی میکردیم. فوتبال بازی کردن به ندرت پیش میومد اما موقعیت خوبی درست شد و همه بودن. ما اونجا حدود چند ساعت فوتبال بازی کردیم. توی فوتبال حواس آدم خیلی جمع تر از حالت های عادیه. سرعت تفکر ما بیشتر میشه و به صورت کاملا غیر ارادی انجام میشه. اصلا خنده داره اگه بگیم وسط فوتبال داریم ارادی فکر میکنیم. مثلا بگم خب الان پاس بدم یا نه، بشوتم یا نه. تصمیمات سریع گرفته میشه و سریع هم انجام میشه. یه جورایی ذهن در  سطح بالایی از فعالیت قرار میگیره و انرژی زیادی هم مصرف میکنه. اما چی شد؟ غروب که برگشتم خونه احساس خستگی داشتم و خواستم یه چرتی بزنم توی حالت خواب و بیداری بود که احساس کردم دوباره دارم بازی میکنم. یه جورایی انگار خواب بود ولی توش بیدار بودم.

این توضیح رو میتونم برای این حالت بیارم که وقتی ما توی موقعیت های جدیدی قرار میگیریم و اونکار انرژی زیادی هم از ما میبره، یه اتفاق جالب در ما میفته. مغز با به شکل خیلی فعالتری در طول شب شروع میکنه به مرور اطلاعاتی که امروز گرفته و دسته بندی اونها. و این حالت برای ما خیلی لذت بخشه. ما خیلی سریع در خواب به حالتی فرو میریم که با حرکات سریع چشم همراهه و شروع میکنیم به ساختن یه داستان از اتفاقات اون روز. این رو بارها وقتی روزهای خیلی شلوغی رو داشتم به خوبی حس کردم. شاید کلید داشتن چنین خوابهایی اینه که روزمون رو پر کنیم از چیزای جدیدی که قبلا تجربه نکردیم.

حالا تغییری که میتونم حس کنم اینه که به لهجه و زبان ترکی این دوستم بیشتر عادت کردم. و نفهمیدن کلماتش برام عادی شده.

زبان انگلیسی رو فک کنم بتونم با این روش راحت تر یاد بگیرم :)) یعنی کل اطرافم رو با انگلیسی پر کنم. یا حتی دایره واژگان زبان فارسیم رو.

پیش نوشت: چیزی که اینجا نوشتم حاصل یه سوال از خودم و تلاش برای پیدا کردن جواب بود. هر چی اینجا میخونید رو به این دید که یه آدم معمولی بدون هیچ گونه تخصصی اون رو نوشته بخونید.

تا حالا به خانواده هایی فکر کردید که پدر مادر مذهبی هستن و بچشون کاملا بر خلاف اونها میشه؟ یا برعکس. یا مثلا پدر پر تلاش و زحمت کش و پسر یا دختر تنبل و سست.

دیروز داشتم راجع به این موضوع فکر میکردم. این موارد رو به عنوان یکی از موارد دور از انتظار میشناسم. یعنی احتمال بوجود اومدنشون کم بنظر میرسه. مثلا سخته که فکر کنیم که کسی که توی یه خانواده مذهبی بزرگ شده اعتقادات به شدت ضد مذهبی پیدا کنه، اما خب حتما شما هم اینجور مثالها رو دیدید.

ما آدما یه ماشین یادگیرنده هستیم که رفتارها و حرفه ها طرز فکر دیگرانی رو که دوست داریم کپی میکنیم. اما چی میشه که این کپی تبدیل میشه به یه کپی برعکس. از مسائل خانوادگی میگذرم. میخوام به یه مورد اشاره کنم که احتمالا یکی از ده ها عامل موثر باشه. افراط توی خانواده ها.

وقتی یه بچه پدر مادرش رو میبینه که در مورد مسئله ای رفتار خاصی دارن بچه با همون فکر ناقصش اون رفتار رو اشتباه تشخیص میده دو حالت در آستانه ها ممکنه پیش بیاد. یا رفتار رو علاوه بر اینکه قبول نداره میپذیره، یا اینکه سعی میکنه رفتاری خلاف اون چه دیده و علاقه ای بهش نداره رو انجام بده. مثل بچه ای که سعی میکنه ساده بودن پدر و مادرش رو با زرنگ بودن جبران کنه. یا وقتی عبادت ها و اعتقادات بی پایه و اساس رو از بزرگترش میبینه اون ها رو کلا کنار میگذاره و انجام نمیده.

ما آدمها رو به دو دسته تقسیم میکنیم. دوست و دشمن. این صرفا یه دسته بندیه و منظور اون دوستی و دشمن توی جنگ نیست. ما همواره با یکی از والدینمون دوست هستیم و با اون یکی دشمن. یه فایل صوتی گوش میدادم که میگفت ببینید وقتی سر سفره میشینید بیشتر دوست دارید نزدیک پدرتون بشینید یا مادرتون. همون فرد خانواده دوست شماستو شما هم خودتون در همیشه در دفاع ازش مثل زورو میبینید!

امیدوارم اینجوری نشه اما توی خیلی از خانواده ها رفتارهای افراطی و بی منطق یکی از والدین میتونه به راحتی فرد رو وارد حیطه دشمنی کنه و اون وقت نتیجه این میشه که چون به لحاظ رابطه ای دشمنه، ما هم از رفتارهای شبیه اون به شکل افراطی ای دوری میکنیم.

همین بود. سعی کردم لااقل سوالمو بی جواب نذارم. :))

پیش نوشت: این نوشته بیشتر از این که بدرد کسی بخوره بدرد خودم خورد که دوباره این مفاهیم رو دوره کنم و از ذهنم دور نکنم. توش مثالهای شخصی داره.

در مورد مینیمالیست ها و فرقه(!) مینیمالیست ها اطلاعات زیادی ندارم و در بارش هم زیاد نخوندم. اما بعضی مواقع توی زندگیم به مواقعی برخوردم که به نتایجی رسیدم که بی شک اگه از یه مینیمالیست بپرسم حرفم رو تصدیق خواهد کرد.

ما توی زندگی استانداردهایی برای خودمون می‌گذاریم. تمام حال بد و خوب ما از همین استاندارد های بالا و پایین میاد. به کسی که هزار تومن براش پول زیادیه ده تومن بدید از خوشی نمیدونه باهاش چکار کنه. ولی به یه میلیونر ده تومن بدید بهش توهین کردید. این مثال رو بیاریم توی زندگی مون. در یک جای ساده تر مثل جمع دوستان.

بذارید خودم رو مثال بزنم. من معروفم که توی جمع دوستان گیرایی پایینی دارم. مثلا وقتی دوستی تیکه میندازه ممکنه پردازش اون حرفها و واکنش دادن بهش برام کمی طول بکشه. دلیلش رو اینجا جای صحبت دربارش نیست! من اگه از خودم انتظارات بالایی داشته باشم و نتونم از پس برآورده کردنش بربیام کاملا مشخصه که از لحاظ روحیه ای چه بلایی سر خودم میارم. ولی اگه از خودم انتظار پایینی داشته باشم که بدونم از پسش بر میام دستاوردم چیزی جز حال خوب نخواهد بود. فهمیدن همین یک بند ساده رو مدیون

اسفان گایز و کتاب خوبش ریزعادتها هستم.

کلا زندگی بر همین قراره دیگه. بردن به ما حس خوب میده و باختن روحیه مون رو میگیره. اونایی که میگن نه اینطوری نیست هم بهشون قول میدم که تا یک جایی میتونن در مقابل این باخت های پیاپی مقاومت کنند. از جایی به بعد ممکنه دچار فروپاشی نظام فکری بشن و عقب بکشن. شاید اون ابر انسان هایی که در مقابل باخت های پیای مقاومن هم یک جورایی هر باخت رو برای خودشون به برد تفسیر میکنن.

از بحث دور نشم. حد اقل کردن انتظارات در همه جای زندگی برای ما حال خوب به ارمغان خواهد داشت. چیزی که در مورد مینیمالیست ها بیشتر شنیدم به کاهش اشیا بلا استفاده در اطرافمون برمیگرده و کمتر به خط مشیی درباره طرز فکرشون برخوردم.

در نوشتن یادمه اون اوایل چقدر کار زجر آوری میکردم. نوشتن یه مطلب ساده 200 کلمه ای گاهی یک ساعت و نیم یا دو ساعت از نیروی فکری خودم رو میگرفت. بگذریم که آخر اصلا خودمم نمیفهمیدم چی نوشتم و با این حال به سختی راضی میشدم. استاندارد های بالایی توی نوشتن داشتم. همینطور که الان استاندارد های خیلی بالاتری توی حرف زدن دارم و این خیلی راحت منو به یه آدم کم حرف تبدیل کرده. به قول مهدی بیگدلی یکی از جوونمردای اینستا اولای کار آدم باید فقط آشغال تولید کنه. نباید انتظار زیادی از خودمون داشته باشیمو مهم در ابندا کمیته. Mimbigdeli

دوباره یاد اون حرف دوست داشتنی افتادم که میگه: بزرگ فکر کن، کوچک عمل کن، از همین حالا شروع کن.

با بردهای کوچک و پیاپی ذره ذره کوهی از اعتماد بنفس میسازیم که کمکمون میکنه از پس کارهای بزرگتر بر بیایم. در حالی که ما آروم آروم پیش میریم و مدام سرعتمون رو بنا بر صلاح و هوشمندی‌مون بیشتر یا کمتر میکنیم اون فردی که با استاندارد های بالا شروع کرده مدام در حال درجا زدنه و حالش به پریشانی برگی معلق بر روی شاخه ی خشکی هست.

ای کاش برای فهمیدن این حرفها وقتی 10-12 سالم بود اقدام میکردم. اما حالا همین رو هم مدیون خیلی از آدمهای خوبی هستم که چه مجازی و چه واقعی توی زندگیم حضور دارن و حرفاشون منجر شده به اینکه الان بدونم که چی رو نمیدونم.

به فکرم رسید تا مثل ادریس میرویسی برای مدتی خودمو به اینستاگرام معتاد کنم. ازون اعتیاد هایی که سعی میکنیم به کنه چیزی پی ببریم و خوب هم هست. میدونم که جزو اولویت هام نیست. اولویت ها خیلی مهم هستن. ما معمولا میترسیم که اولویت هامون رو مشخص کنیم. شاید دلیلی برای اینکار نمیبینیم اما اصلیترین دلیلش به عقیده خیلی از اساتید ترسه. ترس از اینکه تصمیم بگیریم که انرژی خودمون رو روی چه کارهایی متمرکز کنیم و ازون مهمتر از روی چه کارهایی برداریم. قسمت دومش ترسناکتره. اونم برای ما که همه چیز رو باهم میخوایم.

سایت های اینترتی وقتی در دسترس نباشن اصطلاحات بهشون میگن که داون شدن. مدت یه هفته ای هست که مغزم درست کار نمیکنه. اون نظم همیشگی رو نداره. همش احساس ضعف و گناه دارم. دلیلش رو نمیدونم چیه. فک کنم سر نوشت آدمه که هر چند وقت یبار یه دوره down رو بگذرونه. و بعد دوباره با انرژی و تمرکز قوا زندگیش رو ادامه بده. توی این زمانها معمولا هر کاری که میکنم با اثر گذاری خیلی کمیه. کتاب میخونم اما انگار با خوندن رومه هیچ فرقی نداره. این رو در مقایسه با وقتایی میگم که خوندن هر صفحه از کتابی ذهنم رو مرتب میکنه و به ثباتش کمک میکنه و هر قسمتش بخشی اعجاب انگیز برام داره طوری که میگم: وای خدا چرا تا الان دقت نکرده بودم!

توی این مدت نتونستم دلیلی برای این وضع پیدا کنم. هر دلیلی مدت موندنش برای چند دقیقه بود و سریع فراموشش میکردم. مثل یه آدمی که به همه چیز سر و بیحس شده. این رو هم نمیدونم که این حالت دلیل فیزیولوژیکی و هورمونی داره تا بیشتر بخاطر اتفاقاتیه که برای آدم میفته.

جالبه از دیروز احساس کردم دارم از این دوره خارج میشم. زندگی برام جالب تر شده. راحت تر میتونم از چیزای جالب لذت ببرم. اون مزه ی زندگی هم همینطور. اون رو راحت تر میتونم بچشم. فک کنم این اصطلاح خوب منظورمو برسونه. چشیدن مزه ی زندگی.

توی این یه هفته یه چیزو فهمیدم. اون قدری که من زبون دستگاه‌ها و اجسام بیجان رو میفهمم زبون آدمها رو نمیشناسم و نمیفهمم. یکی از برنامه هام برای بقیه زندگیم باید همین باشه. هرچی باشه دارم در کنار بقیه آدمها زندگی میکنم! اینرو یه وقتی یکی از مهمترین اولویت هام قرار میدم؛ اگر نترسم.

تا حالا شده از دست کسی عصبانی باشید و احساس کنید کل شبکه های عصبی بدنتون و اندام و افکارتون برای عصبانیت از اون فرد با هم هماهنگ و هم پیمان شدن؟ یه حس خوب قدرت و افزایش اعتماد به خودمون و خودمون رو در راس امور خودمون قرار دادن و کنار گذاشتن احمال کاری ها و سستی ها. فکر کنم خیلی خوب این حالت رو توضیح دادم.

امروز با یکی از دوستان که خانم هستند حالتی پیش آمد که چشم دیدنش را نداشتم. بذارید بگم جر و بحث شد. اما در سطح خیلی خیلی پایین.

به عمق کمسوادی خودم توی کنترل اوضاع پی بردم.

اون حس که بالا گفتم بدجوری منو یاد یه فایل صوتی از دکتر هلاکویی انداخت. وقتی ازش در مورد خوشبختی پرسیده بودن و ایشون مثال هواپیما رو گفت. میگفت که بهترین حالت ما زمانی میتونه باشه که تمامی بخش های ما باهم در حال کار هستند و ارتباط و هماهنگی ای بسیار بالا بینشون وجود داره. این هماهنگی وقتی به مقدار لازم برسه مثل هواپیمایی میمونه که با سرعت صد ها کیلومتر بر ساعت در حرکته ولی درونش آرومه آرومه.

حالا میدونم که بخشهایی از آدمها فقط در شرایط دعوا فعال میشه و خودش رو نشون میده. اگه میشد برای مدتی مثلا برای یک هفته به صورت کنترل شده هر روز و ساعتها در روز دعوا کرد بعد از اون یه هفته مغز ما به یه بینشی میرسید که توی بخش های مختلف زندگیش به دردش میخورد.

اما چه میشه گفت که فرد باید تلاش زیادی بننه تا توی جر و بحث ها در گیر احساساتش نشه.

پی نوشت: این حرفا از نظر بعضیا خنده‌داره، این هم یه نوع دغدغه‌ست! از سر بیکاریییی

استادم یه بار در مورد چیزی به نام ادراک صحبت میکرد. میگفت میزان یه خطر با چیزی که ادراک ما از اون خطر هست میتونه خیلی فرق کنه. برای مثال وقتی به ما بگن که امشب زله میاد ما با دو نوع داده طرف هستیم. یکی خود اون موقعیت که چقدر واقعا خطرناکه و دیگری فکر درون سر ماست که چقدر این خطر رو مهم و جدی فهمیده. بخاطر جدا بودن این دو موضوع پیش میاد که گاهی خطراتی که واقعا برای ما خطر زیادی دارند رو صرفا بخاطر اینکه قادر به ادراک میزان خطر واقعی نیستیم دست کم میگیریم. بازه ادراک ما میتونه خیلی متفاوت باشه. میتونه اندازه اون موشی باشه که از کنار یه مار گرسنه میگذره یا تا جایی برسه که برای یه موضوع ساده ترس های زیادی رو به دلمون راه بدیم.

بهترین حالت اینه که بتونیم هر ترس رو به اندازه واقعیش درک کنیم. یا حداقل به اون اندازه که مارو از کار و زندگی نندازه.

این رو به این خاطر مینویسم چون که فکر میکنم ما آدمها گاهی در فهمیدن میزان واقعی یک چیزی خیلی خطا داریم. در درک میزان دوستی کسی با ما، در فهمیدن نیت کسی، در درک پیامدهای کارهامون و تاثیری که میگذاریم و .

برای راه چاره چیزی به فکرم نمیرسه جز اینکه از خودمون بخاطر ادراکات نادرستمون عصبانی باشیم و از خشم برای بهتر فهمیدن کمک بگیریم. حد اقل اینم یه راهه.

امروز یه پست فوقالعاده از ادریس میرویسی دیدم که خیلی بهم چسبید. کلش رو اینجا میارم و دعوت میکنم که حتما صفحه اینستاش و کانالش رو دنبال کنین.

صفحه اینستاگرام ادریس

کانال تلگرامی ادریس

از دست دادن برای ما تلخه، سخته، غیر قابل تحمله،
مخصوصا وقتی بی‌تجربه‌ و بچه‌ایم،
‌
به همین خاطره که از انتخاب کردن» متنفریم،
انتخابِ اولی یعنی از دست دادنِ دومی،
و انتخابِ دومی یعنی از دست دادنِ اولی،
اصلا انتخاب کردن» یعنی از دست دادنِ آگاهانه».
‌
هر بار که دست به انتخاب» می‌زنیم، داریم بخشی از آرزوها و برنامه‌هامون رو به دست خودمون به قتل می‌رسونیم،
متاسفانه روانشناس‌ها می‌گن اگه به دست آوردن یک چیز ۱۰ واحد خوشحالمون کنه، از دست دادن همون چیز ۲۰ واحد ناراحتمون می‌کنه.
‌
همین دردِ از دست دادن باعث می‌شه هیچ وقت نتونیم با اراده و اختیار خودمون یک چیز رو کنار بذاریم، باعث می‌شه انتخاب کردن» رو به تاخیر بندازیم، و اونقدر به همه‌ی چیزها بچسبیم که دنیا» برامون تصمیم بگیره و یکیشون رو از چنگمون در بیاره.
‌
برای بیشتر ما کار به جایی می‌رسه که فراموش می‌کنیم که اختیار داریم»،
‌
یادمون می‌ره که مجبور نیستیم،
مجبور نیستیم دانشگاه بریم، یا ادامه تحصیل بدیم،
مجبور نیستیم ازدواج کنیم یا بچه‌دار بشیم،
مجبور نیستیم خیلی از مهمونی‌ها رو شرکت کنیم،
مجبور نیستیم پولدار بشیم، مجبور نیستیم خونه و ماشین داشته باشیم،
مجبور نیستیم با ۹۹.۹۹درصد آدما ارتباط داشته باشیم،
مجبور نیستیم در یک دعوا لفظی از خودمون دفاع کنیم،
مجبور نیستیم حرف آدم بزرگ‌ها (در هر زمینه‌ای) رو گوش بدیم،
مجبور نیستیم گوشی هوشمند داشته باشیم،
مجبور نیستیم گوشی غیر هوشمند داشته باشیم،
حتی مجبور نیستیم زنده باشیم!
‌
هر کدوم از چیزهایی که مثال زدم بخش بزرگی از وقت ما رو می‌گیره،
هر کدومشون رو که انتخاب کنیم» کلی از منابعمون رو از دست می‌دیم،
مسخره اینجاست که خیلی‌هامون اصلا به این فکر نمی‌کنیم که گزینه‌ای مثل گوشی نداشتن هم داریم،
و مسخره‌تر این‌جاست که گاهی درباره‌ی ازدواج و بچه‌دار شدن و مهمونی رفتن با خانواده و فامیل می‌جنگیم و خودمون رو آزادی‌خواه و مستقل می‌دونیم،
ولی به این فکر نمی‌کنیم که اصلا چرا باید پولدار شدن برامون جذاب باشه؟ چرا باید به فکر مهاجرت باشیم؟ .
‌
ما همیشه در معرض فراموش کردن حق انتخابمون هستیم.»
‌
ما می‌تونیم هر لحظه از زندگی‌مون رو طور دیگه‌ای رقم بزنیم،
و البته این حرف بزرگیه،
مسئولیت زیادی با خودش میاره،
و از اون طرف حس تسلط و قدرت خیلی زیادی هم بهمون می‌ده و باعث پیشرفت سریع و زندگی شیرینی می‌شه

رئیس کار آمد و حرف‌ها و توصیه هایش را گفت و آمده شد که به دفترش برگرده. موقع رفتن یکی از ما برگشت و گفت خیالتون از بابت کار راحت، و بعد یک تعریف خیلی درشت از رئیس کرد. اگر پسر بود بعدا میریختیم سرش و کلی اذیتش میکردیم. اما خب خانم بود و مجهز بود به این فنون نه. در جواب همه منتظر عبارات ساده بودیم مثل خواهش میکنم، ممنون، لطف دارید و . اما آقای رئیس برگشت، با لبخندی گفت ممنون از نوازش کلامتون و بعد رفت.

خانم بود اما باز هم کلی سریه سرش گذاشتیم که خوب جایت را در دلش باز کردی!!

این شد موضوع نوشته امروز من درباره کاری لذت بخش که بنظرم گرفتنش میتواند بسیار لذت بخش تر از دادنش باشد. هر چه باشد دادنش نیاز به کلی نکته مهم دارد و گرفتنش نیاز به یک گوش شنوا. حرفها و کلمات گاهی میتوانند مانند یک دست گرم باشند که به روی موها و شانه دوستی کشیده میشوند. دستی که نه از جنس مادی که از جنس عشق و دوستی است. یک پیام بسیار مهم در خودش دارد. من با شما دوستم و شما را هم دوست خودم میدانم. چه کسی است که یارای مقاومت در برابر این پیام را داشته باشد.

نوازش کردن با کلمات نیاز به صداقت دارد و برای صداقت نیاز به یکدلی با خود داریم. باید بتوانیم چیزی غیر از خود را ببینیم و در مرجله بعد خوبی ها را ببینیم. فکرش را که میکنم از هر فردی میتوان چندین نکته خوب بدست اورد که واقعا قابل تحسین باشد.

دوست دیگری داشتم که ایشون هم خیلی مثبت نگر بودن. در این حد که وقتی همه داشتن از گرمای تابستان نق میزدن برگشت و گفت که اتفاقا گرمای تابستان رو خیلی دوست دارم و لذت بخش است. من مانده بودم که این حرفها از کجاست؟

پی نوشت: نمیدونم چرا لحن این نوشته انقدر ادبی و جدی شد؟!

چند روزه نشستم و دارم قرآن رو به فارسی میخونم. میخوام این کتاب رو دقیقا مثل یه کتاب معمولی دیگه بخونم ببینیم واقعا چی میخواد بگه. فکر کنم اینطوری بهتر بشه فهمیدش تا اینکه با یه دید مقدس کامل به خوندنش بپردازم.

پدر بزرگم میگفت سحرخیز باش تا کامروا باشی.

دامدار بود و دام ها رو وقتی هوا در حال روشن شدن بود در هوای سرد به دشت ها می‌برد تا سیر بشن و برگردن.

یکی از اساتیدم به گفته خودش تو روز 4 ساعت می‌خوابید و بقیش رو همشو کار می‌کرد.

آدمی رو هم دیدم که اول صبح وقتی من هنوز خوابم تو استخره تا روزش رو شروع کنه. سنش بالاست و تا شبا دیروقت هنوز در حال جنب و جوشه.

فرد دیگه ای رو هم میشناسم که چند ساعت در روز رو به کافه می‌رفت و لپتاب رو جلوش می‌گذاشت و با چند ساعت کلیک تو بورس پول خوبی در می‌اورد.

کارمندی رو می‌شناسم که ساعت 9 - نه و نیم تازه میاد سر کارش و در ظاهر هم حداقل از زندگیش راضیه.

ما اصولی رو از دیگران میشنویم و سعی می‌کنیم توی زندگی خودمون هم استفاده کنیم. نمی‌خوام بگم این اصول درست یا غلطه، چنین توانی رو ندارم، فقط می‌خوام به خودم بارها و بارها یادآوری کنم که هم میشه سخت کار کرد و هم میشه لذت برد. نباید یکی به دیگری غلبه کنه. نداشتن یکی اون یکی رو هم میتونه ضایع کنه.

از یه جایی ببعد دیگه باید حرف و اصول دیگران رو کنار بگذارم و ببینم آیا واقعا این به من کمک می‌کنه، فایده ای داره، برای رشدم مفیده؟ در حالی که باعث نشه بخش دیگه ای از زندگیم رو نادیده بگیرم.

چیدن ده تا برنامه توی روز مثل زبان خوندن، پادکست گوش دادن، کتاب خوندن، تلاش برای افزایش دایره آدمهای اطرافم، و . وقتی به حالت چک لیستی در بیاد که هر روز مدام باید تیک زده بشه به جای اینکه لذتی برای ما داشته باشه بیشتر تولید استرس خواهد کرد.

پی نوشت: انگیزه این حرفها از پادکست DAILYMIR3 بود. ممنون از ادریس میرویسی.

بنظرم تکرار حرف هایی که خودمون شنیدیم برای کس دیگه میتونه بهمون کمک کنه تا درباره اون حرفها بیشتر فکر کنیم. اگر قبلا بهش فکر کرده باشیم باعث غنی تر شدندش میشه و اگه نباشیم به کاشته شدن نطفه‌ش کمک می‌کنه.

دیروز که گزارش سال 97 رو مینوشتم یادم بود تا تمرینی رو که امسال سومین سالش میشه رو اینجا هم بذارم تا اگر دوست داشتید انجام بدید.

منظور از تمرین بیشتر مرور سالی هست که گذشته. توش چند تا سوال داره که میخونید و جواب میدید. جواب دادن به بعضی سوالاش سخته و بعضی های دیگه آسون.

این تمرین هم توسط آقای شعبانعلی نوشته شده و یک فایل پی دی اف هست. امروز برگشتم به اون طومارهایی که دو سال قبل پر کردم و خوندم تا ببینم قبلا به چی فکر میکردم و حالا به چی. خیلی واضح بود که بعضی موضوعات اون زمان چقدر پر رنگ بوده که حالا نیست و بعضی های دیگه کماکان هستن. وقتی یه چیزی دو یا سه ساله هنوز دغدغه فکریمه این موارد نیاز داره تا بهش توجه بشه و برطرف بشه. وگر نه تا سالهای سال ادامه خواهد داشت!!

امسال رو برای خودم سال خودم بودن» انتخاب کردم. این سنتی بود که از همین تمرین یاد گرفتم و وقتی خوندید متوجه میشید منظور چیه. سال قبل برای من سال نظم بود. و سال قبلش سال پیدا کردن مسیر شغلی.

امسال سعی میکنم جوری که میخوام باشم و خودم باشم. حداقل چشم اندازم همینه.

به آدرس زیر برید و فایل رو در انتهای مطلب دریافت کنید.

سالی که گذشت

امروز آخرین روز سال 1397 هست. خیلی زود گذشت. میدونم اما با این حال یکی از طولانی ترین سال های عمرم در این 24 سال بود. دلیلش رو هم خوب میدونم. اینکه اول سال ترسیدم و یکم آینده رو دیدم و سعی کردم به خودم تی بدم تا از این رودخونه ی جاری شده که 24 سال توش زندانی بودم خارج بشم. هنوز خارج نشدم ولی خب حالا که به گذشته نگاه میکنم میبینم دستاوردم این بوده که حالا میدونم تو چه وضعیتی قرار گرفتم و کجای این رودخونه قرار دارم.

خلاصه کردم 365 روز گذشته در یک صفحه ی وبلاگ و اون هم در یک بار کار دشواریه. اما خب تا جایی که بتونم سعی میکنم جامع بگم و بگذرم.

کتاب خوندن:

اوایل امسال نشستم و تعداد

کتابهایی که سال 1396 خونده بودم رو درآوردم شد حدود 17 کتاب، با خودم قرار گذاشتم که این مقدار رو امسال بیشترش کنم که حالا این عدد رسید به 24 کتاب. من در اوایل سال که پار انرژی بودن گاهی روزها 50 تا 70 یا هشتاد صفحه کتاب میخوندم. داخل پرانتز بگم نه اینکه هر روز. بلکه شاید یه هفته اینطوری بود. اینو میگم چون خودم میدونم چطوری خوندم و هرکی این گذارش رو بخونه ممکنه فکر کنه چه آدم کتابخونی. من شاید در 70 در صد از روزهای امسال یک صفحه هم نخونم. که اکثرا هم در همون 9 مال اول سال بود. در سه ماهه آخر تقریبا این مقدار بشدت کم و کمتر شد. با این حال از این که این مقدار بیشتر از پارسال هست خوشحالم. جالبه تا همین چند دقیقه پیش وقتی فکر میکردم از خودم ناراحت بودم.

نوشتن:

امسال برای من سال پر نوشتنی بود. از سال قبل که حتما بیشتر بود. اوایل امسال مجموعه گزارش هایی رو مینوشتم. این کار روز هر روز انجام میدادم و تقریبا برای 40 روز ادامه دادم و بعد کنار گذاشتم. دلیلش رو هم یادم نیست ولی دیدم که خیلی خسته کننده شده. توش هم چیز خاصی نبود غیر از ماجراهایی که توی طول روز میگذشت و کارها و تصمیماتی که میگرفتم. خاطره نبود بیشتر تو سبک گزارش بود. بعد ازاین گزارش ها حدود 16 تا نامه نوشتم به دوستم. اون هم تموم شد. بعد چند روزی به خودم نامه می‌نوشتم که اون رو خیلی زود بی انگیزه شدم و در نتیجه کنار گذاشته شد. نوشته های کاغذی کنار گذاشته شد تا همین ماه پیش که دوباره چند تا نامه اینبار برای خدا نوشتم. چون احساس میکردم از خدا فاصله گرفتم و دور شدم.

نوشته های وبلاگی اما از شهریور به صورت جدی شروع شد. جرقش هم یاد نیست اما تا قسمت زیادی مرتب و هر روز نوشتم. غیر از این چند روز آخر سال که گاهی وقفه میفتاد.

سلامتی فیزیکی:

من نسبت به سلامت فیزیکی چندان برنامه ای نداشته و ندارم. لااقل امسال نداشتم. نه این که برام مهم نباشه، فقط کمتر بهش فکر میکنم. و در نتیجه کمتر هم بخاطرش سپاسگذارم. امسال باشگاه نرفتم. گاهی خونه تمرین و ورزش میکردم. اوج برنامه برای ورزش پیاده روی های صبح بود که دقیقا یادم نیست چه روزهایی بود اما برای یک هفته یا دو هفته روزی دو-سه ساعت پیاده روی میکردم. روزی تقریبا ده کیلومتر که عدد کمی نیست. یکی از یادگارهای من از این دوران این بود که کرج رو بهتر شناختم و نقشه کرج تو ذهنم شکل گرفت و بزرگتر شد. آخرین برنامه ورزشیم هم حدود دو هفته طول کشید که اونم طول خونه بود و روزی حدود 20 دقیقه ورزش میکردم.

با کمک برنامه pacer امسال تعداد قدم هایی رو که برداشتم حساب شده. امسال حدود 3 میلیون قدم رو به همراه گوشیم برداشتم که میشه حدود 125 هزار کالری، و تقریبا 1050 کیلومتر. و در کا حدود 15 هزار دقیقه در حال قدم ردن بودم. این اعداد در ظاهر بزرگه اما یادمون باشه که نتیجه 365 روزه. بازم باید مدام و مدام و مدام اثر مرکب رو به ذهنمون بیاریم. این اعداد به هیچ دردی نمیخوره غیر از این که سر سال به خودمون بگیم و خوشحال بشیم. لطفا اگر خوندین به هیچ وجه اینها رو معیار یا مقایسه نکنین. همین که برید و این برنامه رو نصب کنین و بذارید حساب کتاب زندگی در پس زمینه محاسبه بشه برای من باعث خوشحالیه.

سلامت روانی:

این از اون مواردیه که توش به چیز خاصی هم رسیدم و هم نرسیدم. رسیدم چون بارها در این یک سال در مقاطعی فهمیدم چه چیزی باعث خوشحالی، ترس، حس خوب، صمیمیت و . آدم میشه اما بعدش فهمیدم که همون یافته چقدر میتونه بی فایده باشه. توی ذهنم ستونهای استواری شکل نگرفته ولی فهمیدم که به این ستونها نیاز دارم تا بتونم سالهای سال سلامت روان خودم رو تضمیم و تامین کنم. گزارش این بخش از بخشای قبلی سخت تره. میدونم داشتن دید واقعی و به قول آقای هانس رازلینگ Factfullness بودن چقدر برای ما خوبه. امسال تو این مورد به موفقیت خاصی نرسیدم ولی شناخت بیشتری پیدا کردم. به یه نتیجه خوب هم رسیدم. خونه نشستن و و سر خودم رو گرم کردن برای درک دنیای واقعی کمک زیادی نمیکنه. به عبارتی فایده نداره در مورد بازاریابی کتاب بخونی اما پات رو از کتابخونه بیرون نذاری تا در جهتش کاری کنی. موازنه عمل و علم رو هم در آقای

ادوارد دبونو و کتاب هاش دیدم که ساده ترین بازی ها رو به اصول زندگی و فکر کردن ما وصل می‌کرد و درس میداد. عمل در یادگیری رو خیلی خوب یاد میده و توصیه میکنم حتما کتابهاش رو بخونید. الان بعد از حدود 2 ماه هنوز اون بازی هایی که درس داد رو خوب یادمه.

رشد:

ما آدم ها وقتی بزرگ میشیم یک جایی اون بچه ای که درونمونه رو بذاریم کنار و وارد دنیای آدم بزرگ ها بشیم. من امسال این حالت رو کم تجربه کردم. شاید حدود 3-5 بار. یه ضرب المثلی هم هست که میگه kill the boy. توصیه بینظیریه. ما گاهی باید بچه ی درونمون رو بکشیم تا بزرگ بشیم. اگر نکنیم، شاید بزرگ بشیم اما بچه بمونیم. مثل فردی که پشت دوستش غیبت میکنه. این رفتار وقتی بزرگ بشیم برای ما یه رفتار منقرض شده میشه و باید باور کنیم تا زمانی که نکشیمش اون رفتارها در درونمون باقی میمونه. این بچه ربطی به اون خصلتش که مربوط به لذت بردن از زندگی و آزاد زیستنه نیست. منظور جرکت هاییه که نه اخلاقیه و نه پسنیدیده.

اهداف:

اهدافی بنظرم قشنگن که دنبال بشن و به پایان برسند و تموم بشن، بعد بشینیم خودمون رو یه چیزی مهمون کنیم و بریم سراغ هدف بعدی. اهداف از این جنس توی امسال خیلی کم داشتم. کارهای مختلفی بود اما تا جایی پیش میرفت که عادی میشد و کنار گذاشته میشد. نمیتونست اون شارژ و انرژی لازم رو برای کازهای بعدی درست کنه.

میگن وقتی بشینی و به زندگی و کاری که قبلا فکر کنی و ازش درس بگیری برد کردی. من اهدافم اهدافی نبود که مربوط به کار و زندگی باشه. جنس اهدافم با اهداف دیگران فرق داشت. همه ی هدف ها ارزشمندن چرا که هر حرکتی بهتر از حرکت نکردنه. امسال جنس اهدافم اهداف جامعه پسند نبود. اهداف قابل ارائه به دیگران نبود. این هم خوبه و هم بد. این اهداف مثل این میمونه که سرت رو توی لاک خودت بکنی و سعی کنی با دقت ببینی و بدیش هم اینه که فقط سرت توی لاکت باشه و جای دیگه رو نبینی و در موردش ندونی و ارتباطی با جاهای مختلف نداشته باشی. قابل ارائه بودن و غیر قابل ارائه بودن بنظرم بهترین توضیحه. امسال اهدافی که بشه اونها رو توی رزومم بذارم کم بود.

روابط:

ما گاهی برامون تعداد روابط مهمه و گاهی کیفیتشون. امسال یه دوست با کیفیت دارم که بودنش برای همه لازمه. منظورم دوست دختر یا پسر نیست. منظورم رفیقه. از بودنش راضی ام و خدارو شکر میکنم.

اینجا گزارشم رو تموم میکنم. یکسال رو خلاصه کردن الان بنظرم کار خیلی سخت تری شد. اگه بدون خلاصه نویسی بخوام بگم شاید حدود ده صفحه ای مطب رو بشه توش پر کرد. از بعضی از این حرفها میتونم نتیجه گیری هایی کنم ولی به همینحا قناعت میکنم چون واقعا دستم هم از نوشتن خسته شد.

در این هفته های پایانی سال مدام این جمله ی آقای شعبانعلی رو به خاطر میارم که بعدا هم سعی میکنم تو یه پست جداگانه در موردش حرف بزنم:

موفقیت، رشد و تمایز حاصل هزاران کار خوبی که باید انجام میدادیم و به درستی و دقت انجام داده ایم نیست، حاصل معدود کارهای خوب و مفیدی است که می‌توانستیم انجام ندهیم و کسی منتظر انجامش نبود آما انها را انجام داده ایم.

برای تمام دوستانم آرزوی سلامتی و حال خوش دارم.

سال نو مبارک.

برای 13 روز هر روز می‌نشستم تا حرفهای نیل دگرس تایسون، اختر شناس و فیزیک دان و مجری مستند سریالی کیهان: ادیسه فضا زمانی» رو بشنوم. این مستند رو از تعریف هایی که ازش میشد پیدا کردم. هیچ ایده ای نداشتم که توش در مورد چی قراره صحبت بشه و حالا به طور خلاصه میتونم این مجموعه رو یه سریال جذاب برای علم دوستان معرفی کنم.

نیل دگرس تایسون توی هر قسمت به صورت داستانی مدام ما رو از این داستان و به اون داستان میبره. از 14 میلیارد سال پیش تا یک میلیارد سال آینده. ما رو پیش دانشمندانی مثل نیوتون، انیشتین، هابل، گالیله، اوراتستن، رادرفورد، هالی و ده ها آدم دیگه میبره و داستان های شگفت انگیزی رو تعریف میکنه و توی هر قسمت این داستان ها رو مثل نخ تسبیح به هم وصل و یک موضوع علمی رو توش توضیح میده.

توی این 13 قسمت انقدر به زمان های قبل میره تا دیگه به خورد مغزمون بره که ما و گونه ما واقعا در کسر کوچکی از زمان شناخته شده کیهان بوجود اومدیم.

این سریال واقعا سرگرم کنندست. و برای کسایی که نمیدونن در مورد چی بخونن میتونه کلی موضوع علمی بده تا دنبالش برن و راجع بهش فکر کنن.

با خودم میگم اگه این سریال رو تو بچگی دیده بودم احتمالا الان داشتم ستاره شناسی میخوندم تا یکی بشم مثل نیل دگرس تایسون! از بس که این آدم شخصیت جالبی داره!

امروز اولین روز از دو هفته پیش روست. دو هفته توی خونه تنها هستم و خانواده به سفر رفتن. غیر از امروز 3 روز تقریبا ناموفق دیگه رو هم پشت سر گذاشتم و نتونستم دلیل اینکه الان تنها هستم رو به خوبی به جا بیارم.

دو هفته وقت دارم تا شبانه روز روی پایان نامه کار کنم. در این چهار روز تنهایی کار زیادی پیش نبردم و کلا شاید 6 ساعتی روی پایان نامه کار کرده باشم.

ما واقعا با ازدیاد وقت نمیدونیم چکار کنیم. توی یه کتاب که راهنمای نگارش پایان نامه هست این رو خیلی واضح گفته بود. داشتن بیش از حد وقت خودش مشکلی هست پر دردسر. و میگفت داشتن وقت های زیاد و اضافه میتونه آدم رو درگیر مسائلی کنه که مهم نیست. به عبارتی سرگرم مسائل حاشیه ای و کم اهمیت بشیم. یاد حرفای آقای دبونو استاد تفکر میفتم که میگه

گشودگی گاهی میتونه خودش باعث انسداد بشه.

نمیدونم چه مرضیه هر چی به آخرای روز نزدیک میشیم با انرژی بیشتری در حال فعالیتم و کارام رو میکنم. یه قائده ای هست که اسمش رو خوب یادم نیست، میگه که کارها همونقدر طول میکشند که وقت براشون تعیین کردیم. میخوای کاری رو انجام بدی یا چیزی رو درست کنی تا وقتی که به ددلاین کارت نزدیک نشی کارت تموم نمیشه. همین . وقتی به شب نزدیک میشیم انگار که تازه دارم از خواب مخملی بیدار میشم و میبینم چه کارهایی دارم و چکار باید کنم.

یکی از کارهای دیگه ای که پشت گوش انداختم نوشتن اهدافم برای امساله. بعد از این نوشته ایشالا میرم و مینویسمشون.

یک موضوع دیگه. شده وقتی کسی در مورد چیزی حرف میزنه، شما نفهمید و درک نکنید. مثلا دوستتون در مورد فلان سریال بگه و ندیده باشید. به نظرم اینا یه گپه. و باید پر بشه. این گپا خیلی زیاده ولی وقت بیکاری بهترین زمان برای پر کردن ایناست. اینو امروز وفتی فیلم گرینچ رو دیدم فهمیدم. مدام عکس کاراکتر گرینچ رو میدیدم و داستانش رو نمیفهمیدم. کلی هم از روش عروسک ساختن. یه ساعت نشستم و فیلمش رو دیدم و حالا دیگه از دست اون خوره مغزی دیگه راحت شدم.

امروز که بیرون قدم می‌زدم یهو به یه خودم نگاه کردم دیدم که چقدر عجله دارم. عجله برای رسیدن به خونه، فقط همین نبود. عجله برای خریدن چیزی که میخواستم. عجله برای تصمیم گرفتن اینکه جایی برم یا نرم.

نمیدونم شاید اون لحظاتی که توشون هستم برای من بی ارزشن و احساس وقت تلف شدن میکنم که انقدر از بودن در اون لحظات در جنب و جوش بیخودی ام. اینو از کجا به خودم یاد دادم؟ از دوران کودکی؟ از تلویزیون؟ از روال الان زندگیم؟ از دیگران؟ احتمالا همشون در این حالتم دستی داشتن که الان دارمش.

دیگه مثل قبل از گله از خودم حس بد نمیگیریم. دیروز وقتی داشتم سال 97 ام رو مرور میکردم به یه نتیجه گیری خوب هم رسیدم. دیدم هر کاری که توش احساس خستگی کنم برام خوبه. اما منظورم از خستگی رو بذارید براتون بگم. وقتی اولین بار با یه نرم افزار جدید آشنا میشیم بخش های مختلفش رو یاد میگیریم اما از یه جایی ببعد و چند روز بعد با خودمون میگیم ای بابا اینجا رو که بلدم چه کار بیخودی. دیگه چی مگه داره همیناست فقط، خسته شدم :/

این حس رو ازین ببعد قراره بهش احترام بگذارم و دوست داشته باشم چون بهم یه پیغام میده: من بلدم، من بر اون غلبه دارم، حوصلمو دیگه سر میبره :/

امروز اون حس رو نسبت به عجله هام پیدا کردم. برای معنی دار کردن اون لحظاتم هنوز به تقلید دیگران نیاز دارم. نیاز دارم که فکر کنم که مثلا یکی دیگه اگه باشه وقتی تو خیابون داره قدم میزنه خودش همونجاست و داره از این قدم زدن لذت میبره تا بعدا این آرامش رو به خودم هم بدم و اون لحظاتم رو معنا بدم.

هر لحظه معنایی داره. معنایی در ذهن منه حالتیه که از بودن در موقعیتی احساس استرس و تنش نمیکنیم. خودمون هستیم و خودمون و کارمون رو میکنیم. خودمون رو بدهکار کسی نمیدونیم و از اون چیزی که در اون لحظه هستیم و داریم میکنیم احساس گناه نمیکنیم.

خوش بخت ترین آدم ها بنظرم اونهایی هستن که هر لحظه میدونن چکار دارن میکنن :/

یک نقطه بگذاریم. اون رو امتداد بدیم و تبدیل به خطش کنیم چیزی مثل سیم و بعد خطی عمود بر اون بکشیم. حالا ما یه تصویر دو بعدی داریم. اگر کاغذ رو مچاله کنیم یا ازش یه پرنده یا مکعب بسازیم بعدی جدید بهش اضافه کردیم و نتیجه یه جسم سه بعدیه.

امروز وقتی داشتم کنار رودخونه کرج قدم میزدم احساس کردم بعد جدیدی رو دارم مزه مزه میکنم. همین قدر عجیب و جالب. بعد زمان یا تاریخ.

چند ماهی میشه تو اینستا و پینترست و جاهای مختلف دیگه دنبال تصاویر قدیمی از شهر می‌گردم و دنبال می‌کنم.

مستند کیهان رو هم که تعریف کردم که دیدم و بعدش هم تموم کردن کتاب ثروتمند ترین مرد بابل بود. همه اینها یه اثر مشترک داشت. نگاه به گذشته. چیزی که امروز احساس کردم واقعی شدن گذشته و خارج شدنش از شکل داستان و نوشته بود. وقتی کنار رودخونه کرج قدم میزدم بهتر تونستم باور کنم که یه زمانی همه این شهر دشت و زمین کشاورزی و اقامتگاه تفریحی بوده. یه زمانی نه دانشگاه کشاورزی ای بوده و نه سرم سازی رازی ای و نه این همه ساختمون بلند.

چقدر قشنگه وقتی بتونیم درک کنیم تمام این تغییرات به مرور زمان و ذره ذره با تلاش های نا آگاهانه و بدون درک عالی و همه جانبه افراد و همشهری ها بوجود اومده. و ازین قشنگ تر اینکه ازین ببعد هم همین خواهد بود.

تو کتاب ثروتمندترین مرد بابل میخونیم که یه تمدین چطور در 4 هزار یا شاید هم 8 هزار سال پیش بین دو روز بوجود میاد و جامعه ای رو درست میکنه که ثروتمندترین مردم رو می‌سازه. 4 هزار سال پیش اگر من ناظرش باشم زمان زیادیه و اگه زمین ناظرش باشه در حد چند دقیقه براش کوتاهه. حیرت میکنیم وقتی یکی رو میبینیم که دقیقا همین کاری که من الان دارم انجام میدم رو بیش از 4 هزار سال پیش انجام میداده. من الان دارم از زندگی روزانه و داستان های مختلفی که داشتم مینویسم و یکی دیگه 4 هزار سال پیش روی چهارتا خشت خام داستان فراز و نشیب خودش رو برامون نوشته. اونم نه غر زدن و نالیدن از زندگی بلکه برنامه ای اقتصادی برای زندگیش! و گزارشش از نتایج اون برنامه. برای منی که درک ضعیفی از تاریخ دارم این موضوع حیرت آوره.

تاریخ موضوعیه که کمتر بهش توجه میکنیم. اما مگر جز اینه که همه چیز در تاریخ در حال تکراره؟ میگن اگر از گذشته درس نگیری تاریخ مدام برات تکرار میشه. چه در سطح فردی و چه کشوری.

هانس راسلینگ تو کتاب Factfullness یه توصیه برای ما و آیندگان داره. اینکه به بچه هامون دید زمانی و تاریخی بدیم. بهشون بعد زمان رو تزریق کنیم. بهشون نشون بدیم که هیچی خلق الساعه نیست و همه چیز یه سیر زمانی داره. از اون میوه ای که دستشونه و دارن میخورن تا پدر و مادرشون که اون ها هم گذشته ای داشتن و یه زندگی متفاوت. تاریخ همون بعد سوم توی جهان بینی ماست. بدون اون دنیای دو بعدی ای خواهیم داشت. در همین حد سطحی.  از

چنل بی و علی بندری بابت خلاصه کردن این کتاب هم ممنونم.

مغز اتفاقات زندگی رو به صورت داستان ذخیره میکنه. یک سیر خطی مشخص با آغاز، ادامه و پایان.

از روی داستانهایی که خودمون نقشی توش داشتیم یک تصویر یا قالب از ما میسازه.

طبق این تصویر یا قالب میتونه پیش بینی کنه در موقعیت های خاص چه عکس العملی نشون خواهیم داد.

از این قالب سازی برای دیگران هم استفاده خواهد کرد.

این داستان هایی که باهاش این غالب ها رو ساخته میتونه مفید و سازنده باشه و از ما یه تصویر خوب بسازه، یا میتونه داستان های خوبی نباشه و .

اگر قراره تقییری توی زندگی بدیم باید داستان های جدیدی از خودمون بسازیم. بهش نشون بدیم که ما میتونیم محدود به اون داستانهای گذشته نباشیم.

اون موقعست که تصویری وسیعتر از خودمون میسازیم.

ساختن این تصویر به همون سرعت آجر روی آجر گذاشتنه، عجله ای در کار نیست.

فقط لازمه داستان بسازم، کارهای جدید کنم و بعد همه چیز خود بخود درست میشه. میشه همون چیزی که میخواستم.

پی نوشت: این نوشته از جالب ترین مطالبی بود که بهم وحی شده و به نظرم اومد بنویسمش!! علمی نیست و هیچ ادعایی هم نیست. یجورایی خلاصه ای هست از چیزهایی که درباره یادگیری خوندم و میدونم، به صورت یه نوشته یهویی.

یک کار مشخص قرار بود انجام بدی. یک ماه برای رسیدنش صبر کردی. شروع میکنی کمی به سختی میخوری و بعد .

وارد حالتی میشیم که بهش میگم سرمستی. حالتی که همین الان من دارم. اون کار اصلی توی یه گوشه ذهن مینیمایز میشه و برای چند روز، چند هفته یا چند ماه همونجا میمونه. این وسط تو دسکتاپ مغزت ده ها پنجره رو باز کردی و بستی ولی نیم نگاهت هنوز به اون پنجره مینیمایز شدست.

عید پارسال بود که یه فایل صوتی به اسم بهترین تحلیل از وضیعیت ایران رو گوش میدادم، دکتر محمد فاضلی جامعه شناس میگفت وضعیت الان کشورمون محصول مسائل حل نشده ی مزمنِ روی هم جمع شدست. مشکلاتی که هیچ وقت تکلیفمون رو باهاش یک بار و برای همیشه مشخص نکردیم و نمی‌کنیم. از کش اومدن تحریم ها از ده ها سال تا الان و کلی مسئله و مشکل دیگه که شروعش رو می‌بینیم اما نقطه‌ی پایانش رو نادیده به فراموشی میسپاریم. در حالی که مسئله جایی در ذهن تاریخی ما برای همیشه بازه. مثل پیدا کردن یک تکه شیشه شکسته و قایم کردنش زیر خاک تا نبینیمش در جایی که هر روز از روش رد میشیم. رد میشیم و هر روز برامون تکرار میشه که من یه شیشه‌ پر دردسر اینجا خاک کردم.

مسئله ها در ذهن ما هم همین هستن. باید پایان داشته باشن. حتی اگر شده با زدن یک برچسب بی پایان روی اون براش پایانی بسازیم باز هم بنفعمونه. حتما دقت کردید که خوندن یک کتاب و نیمه رهاش کردن چه حسی داره. یا دیدن یه فیلم و رفتن برق. یا شنیدن یه داستان و نیمه کاره موندنش. مغز ما میگه چی شد؟ چرا داستان کامل نشد؟ چرا مشکلی که با فلانی دارم همیشه هست و ثابته؟ چرا این حس نقطه پایان و نتیجه گیری ای نداره. چرا تلاشم نیمه کاره موند و حداقل به یه نتیجه نرسیدم؟ اینا همه سوالاتیه که ذهن ما از خود ما میپرسه. و ما وقتی براش جوابی نداریم خودش رو برای مدتی زیر خاک دفن میکنه.

و اینطوریه که ما در سرمستی زندگی میکنیم. لذت دنیا رو با افکار ابتر از خودمون دریغ میکنیم، همینطور زندگی در لحظه رو.

پایان داستان این نوشته به کجا رسید. برای اینکه خودم حرفهای خودم رو زمین نگذارم نوشته رو به اینجا میرسونم که مسئله ها رو باید بست و با لذت سراغ مسئله های دیگه رفت. حل کردن مسئله یعنی یادگیری و همینطور لذت بردن از زندگی.

تولدت مبارک

دوست قدیمی

آقای فورسایت میگه که آدم ها در عضویت در گروه از دو چیز بسیار لذت می‌برند. یکی جذب شدنشان. یعنی اینکه گروه عضویت ما رو خودش قبول کنه و دیگران رابطه خوبی با ما داشته باشند و ما هم همینطور. و دیگری تمایز، به این معنی که ما وجهه ای داشته باشیم که با اون نسبت به دیگران متفاوت دیده بشیم.

قبلا در مورد

کامیونیتی ها و اجتماعاتی که ما توش عضو هستیم چند تا مطلب نوشتم اما این حرفها جدید هستن و تحت تاثیر کتاب پویایی گروه آقای فورسایت نوشته شده.

چرا موضوع گروه ها مهم هستن؟ چون ما در هر لحظه در گروه هایی عضویت داریم. از گروه های اولیه گرفته که شامل خانواده و دوستانه تا گروه های ثانویه که رسمی تر و بزرگتر هستند. به قول آقای فورسایت گروه های اولیه سکوهای پرتابی هستند به سوی گروه های ثانویه و بزرگتر. به این صورت که ما در گروه های اولیه مسائل پایه و نقش پذیری و همانند سازی خودمون رو با دیگر اعضا که اغلب دوستشون داریم رو یاد میگیریم و بعد همین ها رو در گروه های ثانویه انجام میدیم.

وقتی ما همیشه عضو گروه هستیم و بخش زیادی از خودمون رو در گروه ها مثلا خانواده میشناسیم پس بنظرم خوبه که آشناییمون رو کمی از سطح عادت ها فراتر ببریم و کمی با مطالعه در موردشون ببینیم گروه چه امتیازاتی میتونه برای ما داشته باشه و در کجا میتونه عامل گمراهی ما باشه.

اگر برگردم به حرف اول این متن میتونیم به این نتیجه برسیم که اگر میخوایم از بودن در گروه لذت ببریم دو تا اصل رو میتونیم رعایت کنیم. یکی تلاش برای هماهنگ شدن با گروه و دیگری پیدا کردن یه نقش مخصوص در گروه که دیگر اعضا نمیتونن اون نقش رو بازی کنن. تو گروه های غیر خانواده مثلا میتونه اینا باشه! مثل سپربلا بودن! رازدار جمع بودن!، باحال جمع بودن و .

مغز اتفاقات زندگی رو به صورت داستان ذخیره میکنه. یک سیر خطی مشخص با آغاز، ادامه و پایان.

از روی داستانهایی که خودمون نقشی توش داشتیم یک تصویر یا قالب از ما میسازه.

طبق این تصویر یا قالب میتونه پیش بینی کنه در موقعیت های خاص چه عکس العملی نشون خواهیم داد.

از این قالب سازی برای دیگران هم استفاده خواهد کرد.

این داستان هایی که باهاش این غالب ها رو ساخته میتونه مفید و سازنده باشه و از ما یه تصویر خوب بسازه، یا میتونه داستان های خوبی نباشه و .

اگر قراره تغییری توی زندگی بدیم باید داستان های جدیدی از خودمون بسازیم. بهش نشون بدیم که ما میتونیم محدود به اون داستانهای گذشته نباشیم.

اون موقعست که تصویری وسیعتر از خودمون میسازیم.

ساختن این تصویر به همون سرعت آجر روی آجر گذاشتنه، عجله ای در کار نیست.

فقط لازمه داستان بسازم، کارهای جدید کنم و بعد همه چیز خود بخود درست میشه. میشه همون چیزی که میخواستم.

پی نوشت: این نوشته از جالب ترین مطالبی بود که بهم وحی شده و به نظرم اومد بنویسمش!! علمی نیست و هیچ ادعایی هم نیست. یجورایی خلاصه ای هست از چیزهایی که درباره یادگیری خوندم و میدونم، به صورت یه نوشته یهویی.

امروز هم مثل دیروز و پریروز بازم میخوام از کتاب آقای فورسایت حرف بزنم.

معیار دوگانه چیه و چه معنی ای داره؟

حدود 50 تا 70 سال پیش چهار تا جنگ بین کشورهای عربی و اسرائیل در می‌گیره. توی هر چهارتا جنگ هر کدوم از طرفین اعلام میکنند که طرف مقابل م بوده و اونه که چنگ رو شروع کرده و باعثش شده. آیا امکان چنین چیزی وجود داره؟ وقتی از کشورهای عربی در مورد دوتاشون میپرسند میگن که دوتا از این چنگ ها رو اسرائیل شروع کرد و درسته ما دوتای دیگه رو شروع کردیم اما اون عکس العملی بود در برابر ت های توسعه طلبانه ی اسرائیل در شهرک‌سازی و . . وقتی سراغ اسرائیل میرن و از اونها میپرسند جواب میدن که اون دو تا جنگ مصداق وحشیگری و اعرابه و اون دوتای دیگه به طور غیر مستقیم معلول تهدیدها و مقاصد کشورهای شوم اعراب هست.

آقای فورسایت این ماجرا رو به سمت این گزاره میبره که:

انسان ها کنشهای خود رو مثبت ارزیابی میکنند اما وقتی همان کنشها را دیگران انجام میدهند آنها را منفی میدانند.

یه داستان تکراریه دیگه. حتما برای شما هم بارها پیش اومده که پیش کسی میرید حرفی رو درباره چیزی میزنه و شما به این نتیجه میرسید که بله درست میگه. و میرید پیش کس دیگه و میبینید که عه این هم داره درست میگه در حالی که حرفاشون مخالف همه!! حال ماها اون موقع دیدنیه. و ما گیج میشیم که چطور باید اون موضوع رو ارزیابی کنیم. به این ها میگن معیارهای دوگانه.

ما با معیارهای دوگانه بیشتر تعداد موهای سرمون تو زندگی روبرو میشیم. جواب بی‌ادبی کسی رو نمیدیم و پشیمون میشیم و فکر میکنیم خراب کردیم درحالی که دوستمون میگه عه چه آدم با شخصیتی! یا از تیممون هواداری میکنیم و اون رو حمایت کردن و عرق میدونیم در حالی که ممکنه کسی واژه تعصب رو براش مناسب بدونه.

اینها همه برمیگرده به این که چیزها (انصافا چیز خیلی چیزه کار راه بندازیه!! ممنون از مخترعش) در ذهن هر فردی به شکل مختلفی دسته بندی و ارزش گذاری میشن. اینها حرف نویسنده نیست و تحلیل خودمه :/

به نظرم اگر بخوایم دستنامه ای برای خودمون بسازیم اصلش رو بر این بذاریم که ببینیم این نوع معیاری که برای خودمون مشخص کردیم مفید هست یا نه. خوب و بد بودن اینجا بنظرم بی معنیه. و هم اینکه بدون بررسی معیار خودمون رو بی ارزش ندونیم و معیار طرف رو جایگزین کنیم.

معیارها رو میشه یه نوع خط کش دونست. هر کسی توی دستش یه خط کش داره اما متاسفانه این واقعیت هم وجود داره که خط کشی که دست هر کسیه با خط کش دیگه فرق داره. رفتاری که خط کش من اندازش رو عادی و طبیعی نشون میده ممکنه در خط کش فرد دیگه درجش به غیر طبیعی و عجیب برسه. یا در خط کش یکی دیگه توهین آمیز و پرخاشگرانه.

لازمه خط کشمون رو بشناسیم و مدام با روی باز به ضعف و قوتهاش پی ببریم و یه خط کش خیلی خیلی مفید برای خودمون بشازیم.

پی نوشت: کتاب آقای دانلسون فورسایت، پویایی گروه

آقای دانلسون آر. فورسایت جایی در کتابش پویایی گروه» به نقل از دو سه دانشمند دیگه در مورد دوست حرف میزنه و ویژگی دوستی رو میگه که اگر داشته باشیم احساس خوشبختی می‌کنیم!

 دوست ایده آل کسی است که در کارهایی که انجام آنها برای ما خیلی مهم است بدتر از ما عمل کند و در کارهایی که از نظر ما بی اهمیت اند خیلی خوب عمل کند.

اما انجام چه کارهایی برای ما مهم است؟ این سوال رو به یه شکل دیگه میگم. باید بشینیم و چیزی به نام مهارت محوری در خودمون رو کشفش کنیم. بنظرم وقتی این مهارت محوری کشف شد دیگه نسبت به بقیه مهارت ها حساسیت کمتری پیدا میکنیم. منظورم از حساسیت همون بالا پایین رفتن عزت نفس ما در رابطه با دیگران است.

مثلا من مهارت محوریم رو فوتبال بازی کردن میدونم. و توش هم در حال تبدیل شدن به سطوح عالی هستم. دیگه وقتی دوستم یه میلیونر باشه یا سبدی از ده تا مهارت دیگه داشته باشه تاثیری در عزت نفس من نخواهد داشت. بشرطی که در انتخاب مهارت محوری خودمون قاطعانه رفتار کنیم. اون موقع یه چیز بهتر هم نصیبم میشه. اینکه از وجود اون دوستان قوی هم لذت خواهم برد و ازشون استفاده میکنم.

یادمه شعبانعلی یه زمانی گفت من وقتی یه نفر بیشتر از من تو زمینه ای که منم توش هستم بدونه حس بدی پیدا میکنم. اونقدر میخونم و کار میکنم تا بیشتر بدونم و این رو به یه نقطه قوت برای خودش تبدیل کرده بود، نه اینکه از این بابت شرمنده باشه.

بیاید مهارت محوری خودمون رو مشخص کنیم یا انتخاب کنیم.

عنوان این مطلب اولین ذهنیتی که بوحود میاره یه مطلب کامپیوتریه. منم که سواد آنچنانی در این زمینه ندارم که بخوام حرفی هم داشته باشم.

اینجا میخوام از یک سیستم دیگه صحبت کنم. من قبلا این موضوع رو با عنوان محرک ها یا جرقه ها یا ماشه ها یاد گرفته بودم و اینجا هم چندباری ازش حرف زده بودم. چند وقت پیش بود که یه اسم با مسماتر شنیدم. ادریس میرویسی بود که در یادداشت هاش از ایجاد یک سیستم و مدام بهینه کردنش صحبت میکرد تا بهتر و بهتر بشه.

اما قبلش در مورد ماشه صحبت کنم تا برسیم به ربطش. اگر در مورد عادت ها و رفتارهای عادتوار چیزی خونده باشید احتمالا میدونید که این رفتارها یک چرخه هستند که سه گزار دارند. اولین بخش ماشه نام داره و همون طور که از اسمش میشه تصور کرد اون قسمتی هست که وقتی عمل میکنه یه سلسله اتفاقات رو بسرعت پشت سرش انتظار داریم که اتفاق بیفته. مثلا وقتی یه سیگاری داره تو خیابون راه میره و یهو بوی سیگار میخوره به مشامش و بلافاصله یه سیگار از تو جیبش درمیاره و آتیش میزنه. یا یه فوتبالیست وقتی میبینه شرایط برای شوت زدن فراهمه بلافاصله میشوته به سمت دروازه.

مرحله بعدی در چرخه ی عادت ها مرحله ی ادامه» هست یعنی اتفاقی که در واقع همون عادت هست پیش میاد و انجام میشه. و مرحله آخر مرحله ی پاداشه. وقتی سیگاری سیگارش رو میکشه احساس آرامش و کنترل شرایط نصیبش میشه. یا فوتبالیست توپ رو به درستی وارد دروازه میکنه یا به درستی پاس میده. این چرخه بارها و بارها اتفاق میفته. در نتیجه این اتفاق یه مسیر عصبی توی ذهن قوی و قوی تر میشه.

اما برسیم به سیستم. اینکه ما بخوایم روزانه ده ها کار رو انجام بدیم به خودی خود همین که مدام بخوایم بابت برنامه ریزیش فکر کنیم از ما انرژی میبره و بعد از مدتی اگر با همین روند ادامه بدیم بدون اینکه بفهمیم کارهایی که قرار بود انجام بدیم رو کنار  میذاریم.

اما سیستم مجموعه شرایطی رو فراهم میکنه که ما دیگه به انجام کارها فکر نکنیم و خود اون کارها به صورت خودکار اتفاق بیفته. برای اینکار باید کارهایی که قراره انجام بدیم رو نشانه گذاری کنیم. نشانه» محرکی هست که با دیدنش یا حس کردنش ماشه فعال میشه.

یکی از نشانه گذاری های من این بود مثلا که موقع برگشت به خونه وقتی از اتوبوس پیاده شدم یادم بیفته که باید قسمت بعدی آموزش زبان نصرت رو گوش بدم که تا خونه هم تموم میشد. مجموعه ای از این کارها چیزی بوجود میاره که به تعبیر زیبای ادریس یک سیستم هست.

میشه کلی خلاقیت در طراحی سیستم داشت. میشه برای یک کار چندین نشانه داشت. میشه گفت وقتی از خواب بیدار شدم بلافاصله برم و صبحونه بخورم و . یا بعد ناهار یک فایل آموزشی رو ببینیم. دستمون بازه برای اینکار.

این ها صرفا مطالبی بود برای مرور چیزهایی که معمولا در مورد عادت ها گفته میشه. الان فکر میکنم آدم خوبه این چیزا رو بدونه تا وقتی لازم شد روی کاری تمرکز کنه ازین ویژگی ها شایدم باگ های وجود آدمی استفاده کنه.

مظفر شریف و همکارانش در اردوگاهی تفریحی آزمایشی رو بر روی تعداد زیادی از پسرهای 10-11 ساله که اونجا برای اردو اومده بودن انجام دادند. اونها رو به دو گروه تقسیم کرد و بهشون کارها و بازی های متفاوتی داد. بعد اونها رو برای مسابقه رو در روی هم قرار داد. به عبارتی سعی کرد تا اونها رو باهم رقیب کنه. بعد از مدتی که از این آزمایش گذشت این دو گروه که اصطلاحا به یکیشون عقاب و دیگری مار زنگی میگفتن به دشمن هم تبدیل شدن. مثلا در اقدامی گروه عقابها که در مسابقه به مارهای زنگی باخته بودند پرچم مارهای زنگی رو میند و اون رو به نشانه خشم آتیش میزنن. یا در جای دیگه وقتی برنده نهایی مسابقات مشخص شد تیم بازنده جوایز رو ید و برد.

مظفر شریف وقتی این همه درگیری و بکار بردن الفاظ رکیک رو بین این دو گروه میدید در انتهای آزمایش سعی کرد وضعیت رو به حالت اول برگردونه. اما این کار به ظاهر ناشدنی میومد چرا که دانش‌آموزان حتی میگفتند باید محل ناهار مارو از اونها جدا کنید.

 اما مظفر شریف چکاری انجام داد؟ آیا کم شدن این اختلافات و دشمنی ممکن بود؟

شریف میدونست که بین این دو گروه تفکیک بسیار شدیدی وجود داره، یعنی دسته بندی ما و اونها به شکل شدیدی بین اعضای این دو گروه وجود داره. اما این رو هم میدونست که حتی کشورهای دشمن هم چطور در بلاهای طبیعی با هم همکاری میکنند. کاری که شریف انجام داد این بود که یه فعالیت ایحاد کرد و هدفی رو مشخص کرد. اعضای هردوتیم در این فعالیت شرکت داشتند و اگر میخواستند در اون کار به موفقیت برسند باید اعضا باهم همکار میکردند. شریف متوجه یک اتفاق شد. اینکه دسته بندی ما و اونها در گروه کمرنگ و کمرنگ تر شد.

او به این کارش ادامه داد و دید که بین دانش‌آموزان داره ارتباطات جدیدی بر قرار میشه و به عبارتی دوستی ها در حال افزایشه. در روز آخر وضعیت طوری شده بود که دانش‌آموزان از مسئولین خواستند که اگر میتونند با یک اتوبوس و باهم برگردند.

وقتی گزارش این ماجرا رو توی کتاب فورسایت پویایی گروه» میخوندم به نظر ساده بود که بشه دو گروه رو با چنین راه حل ساده ای دوست کرد و به هم نزدیک کرد. ما هرچی میکشیم از این دسته بندی ما و اونهاست. دسته بندی یکی از فوق‌العاده ترین قابلیت های انسانه. به نظرم توسعه یافته ترین انسانها اونهایی هستند که ذهنشون دسته بندی های پیچیده ای داره. ما هر لحظه در حال دسته بندی هستیم. این دسته بندی ها همون قضاوت کردن و ارزیابی هستن که ما هر روز توی زندگیمون انجام میدیم.

تقسیم خودمون به ما و اونها اولین قدم برای جدایی فکری و شناختی خودمون از یک سری آدم دیگست. جدایی که نتیجش به اینجا میرسه که طرف مقابل رو درک نکنیم. شاید دسته بندی مفیدی باشه شاید هم نباشه نمیدونم. میدونم ما مجبوریم این کار رو کنیم. اولین نتیجش هم اینه که دسته بندی کردن به ما و اونها کمکمون میکنه که به خودمون متمرکز بشیم و خودمون رو بشناسیم اما اگه تا آخر همینطور باشیم به آدمی تبدیل میشیم که از درک دیگران عاجزه. اگر بخوایم اختلافات و دشمنی ها رو در میان گروه ها از بین ببریم باید این دسته بندی بینشون رو کمرنگ کنیم تا دشمنی ها به دوستی تبدیل بشن.

امروز به موضوعی فکر کردم که معمولا کمتر فکر میکردم، بنابراین مشخصه که توش اگر بیسواد نباشم خیلی کمسوادم.

آدمها معمولا در ارتباط با دیگران در اطرافشون یه خط و خطوط نامرئی ای دارن که دور خودشون رسم میکنن. بسته به اینکه چقدر به کسی نزدیک یا دور باشیم این مرزبندی ها میتونه قطر کمتر یا بیشتری داشته باشه.

اما چیزی که هست اینه که متوجه شدم این مرزبندی ها گاهی توسط خود شخص و گاهی توسط فرد مقابل رسم میشه. و اینکه افراد در ابتدای رابطه به شدت در تلاش برای کشف این مرزبندی های نامرئی هستند. و با کلمات و زبانی که با بدنشون نشون میدن این ها رو انتقال میدن.

ما گاهی سعی میکنیم تا جلوی رفتارهای خارج از ترخص رو برای بعضی افراد بگیریم. با دوری گزیدن و نشون دادن فیدبک هایی از خودمون. و گاهی هم ما خودمون این محدوده هارو به دور طرف مقابلمون میکشیم. این حالت میتونه اسمش احترام باشه یا میتونه ترس باشه. شاید فردی بخواد اونو با اسم کوچیک صدا بزنیم اما خودمون میدونیم این کار از نظر ما بی احترامی به طرف مقابله. این نوع رو در ارتباط با پدر و مادر ممکنه زیاد ببینیم یا افراد با رتبه اجتماعی بالاتر.

افراد که به تازگی باهاشون آشنا میشیم بسته به نوع شخصیتشون که ممکنه کنجکاو باشن یا عاشق کشف کردن باشن دوست دارن ببینند تا آخرین حد یک فرد کجاست. این آدمها ممکنه ااما آدمهای با نیت بدی هم نباشن اما باعث میشن تا مدام مرزبندی های ما به خطر بیفته. بارها به این قلمرو میکنن و بازخورد میگیرن. خرده ای نمیشه گرفت. ماییم که باید حواسمون جمع باشه. گاهی اجازه دادن به طرف مقابل و کوتاه اومدن از دیوارها و یا داشتن دیوارهای سستی که از روی نا آگاهی ما مشخص نشده و سفت نشده میتونه به جاهای بد و بدتر و سواستفاده شدن از ما منجر بشه.

البته که گاهی هم اجازه دادن به طرف مقابل برای گذشتن از این دیوار نشون از ارزش فرد برای ما داره. اما باید یادمون باشه که این موصوع هم مثل خیلی از موضوعات دیگه بازی با الاکلنگه. نیاز به تعادل داره و این تعادل با تجربه‌ست که بدست میاد.

یکی از آدمهای جالبی که میشناسم پیش من و بچه ها اومده بود و داشتیم در مورد کار حرف میزدیم. وسط حرفهاش جمله ای رو گفت که برای هممون عجیب بود و مارو به فکر فرو برد.

چون به کمال رسیم نقصان پدید آید.

برای خودم عجیب بود که چطور ممکنه این حالت پیش بیاد که نزدیک به رسیدن به کمال باشی و حرف از شکل گرفتن نقص بزنی.

میشه اینطور توضیح داد که ما وقتی حالت مطلوبی رو در نظر میگیریم و برای رسیدن بهش تلاش میکنیم وقتی به اون نقطه ی دلخواه نزدیک میشیم چیزی در ما بوجود میاد که مارو برای ادامه راه دلسرد تر میکنه. ممکنه تمرکزمون رو بگیره، یا شاید امیدمون یا . هرچی هست میشه گفت اگر برای بعدش برنامه نداشته باشیم حس خوبی نخواهد بود.

این حالت رو وقتی کتابی رو تموم میکردم باهاش مواجه میشدم. وقتی بعد از یکی دوهفته یه کتاب رو تموم میکردم بعدش حسی از خلا و معلق بودن رو تجربه میکنم. یا وقتی که یه کار طولانی رو برای مدتی انجام میدادم و تمومش میکردم. مثلا مقاله ای رو با تمام سختی هاش مینوشتم و بعد تحویل میدادم. البته که حس سرخوشی هم بود اما بعدش . قطعا خوب نبود.

یا مثلا وقتی بعد از سال های مدرسه رفتن از خدا میخوایم که یروز از بند این زندان اجباری راحت بشیم و وقتی راحت میشیم . اینو کسایی میفهمند که برای مدت زیادی بیکار میمونن.

ما قبل از اتمام کار باید بفکر بعدش باشیم. این یه قانون نیست که بگم حتما اینطوریه زندگی به سادگی 2+2 گفتن و حساب کردن نیست. اما این یکی از گزاره هایی که لازمه بهش در کنار بسیار حالت های دیگه فکر کنیم.

وقتی کتاب 460 صفحه ای رو تموم کردم حس خیلی بهتری داشتم وقتی میدونستم بعدش قراره چکار کنم و چه کتابی رو بخونم. کوهنوردی رو تصور کنیم که به اولین قله کوه میرسه و بعدش ندونه مرحله ی بعدی چیه؟ خنده داره. من اگه باشم بهش میگم چرا رفتی تا اونجا وقتی نمیدونی بعدش میخوای چکار کنی.

مورد سخت بعد از این مرحله انتخابه و این هم یه گزارست که این اواخر بهش بیشتر اعتقاد پیدا کردم. انتخاب یه راه اشتباه بهتر از انتخاب نکردنه. ادوارد دبونو وقتی داشت بازی فکری خاص خودش رو توی کتابش روش های سریع فکر کردن» یاد میداد این حرف رو زد که ما وقتی توی بازی حرکت اشتباهی در مقابل حریف میزنیم در واقعا دو تا هدف رو زدیم. اول این که در صورت فهمش میدونیم که این حرکت یه حرکت اشتباهه و دوم واکنش رقیب رو میبینیم و میتونیم بفهمیم در مقابل یه حرکت اشتباه چه واکنشی باید نشون بدیم و چه نتیجه ای داره.

وقتی نزدیک به انتهای کاری بودیم چی میتونه بهتر از این باشه که انتخاب بعدیمون رو بدونیم.

اما چرا این مهمه؟

به قول این دوست عزیزمون و آقای شعبانعلی عزیز آدمها س ندارد. در هر لحظه یا درحال سعودن یا در حال سقوط. اگر احساس س کردیم بدونیم که درگیر سقوطی هستیم که خودمون متوجهش نیستیم.

در داستانها آمده که مردی هرروز به کوهی می‌رفت. همراه خود سنگی سنگین آنقدری که از عهده آن بربیاید برمی‌داشت و تا نیمه های کوه در جاده ای که به قله میرسید با خود حمل می‌کرد. نیمه های کوه سنگ را رها می‌کرد و آنوقت باقی مسیر را تا قله می‌دوید. در حالی که افرادی که در همان مسیر بودند از ابتدا تا انتهای مسیر را با سختی و هن هن کنان بالا میرفتند.

این داستانی بود که امروز از زبان دوستم شنیدم. برگشتم به دو روز پیش که داشتم به موضوعی مشابه فکر میکردم. در دلم از سختی کار و ناتوانی ام در اداره مناسب امور گله میکردم که این راه مثل جرقه تو سرم زده شد. به طور خلاصه این بود که اگر در انجام یک کار ساده ی روتین با سختی و مشقت روبرو میشم باید وقتهایی رو به کاری مشابه و سخت تر از اون اختصاص بدم.

این کار مزایای زیادی برای ما داره و احتمالا هم همه حدس میزنیم و مثالهاش رو دیدیم. وقتی بدنمون استقامت کارهای عادی روزانه رو نداره. باشگاه رفتن و یکی دوروز حرکات سنگین و مناسب اون کارهای روزانه رو برای ما ساده تر کنه.

احساس میکنم ما لازم داریم تا روند صاف و ثابت کارهای عادی روزانمون رو با شوک هایی دوباره نبض جدید بهش بدیم. کارهایی که درست مثل شوک سنگین و کوتاه مدت هستن.

باز هم احساس میکنم این شوک ها میتونه حتی روی طرز فکر ما تاثیر بگذاره و بهش وسعت بده. این رو کسی داره میگه برای یک ماهی هست دچار رکود فکری شده.

جان نش فردی بود که چیزی به نام تعادل نش رو مطرح کرد و در کاملتر شدن نظریه بازی ها کمک کرد. نظریه بازیها روابط میان انسان ها رو با این پیش فرض بررسی میکنه که انتخاب ها و رفتارهای افراد متاثر از رفتارهای و انتخاب های افراد دیگر هست. روابط انسان ها رو به صورت یک بازی توضیح میده.

تعادل نش کمک زیادی به اقتصاد دان ها کرد.

جان نش برنده جایزه نوبل شد. در حالی که قسمت زیادی از زندگیش رو گرفتار بیماری اسکیزوفرنی بود. بیماری ای که توانایی تشخیص واقعیت رو خیال از فرد میگیره.

فیلم یک ذهن زیبا رو دیروز دیدم. این فیلم بر اساس زندگی ایشون ساخته شده و در فیلم مشکلات و مسائلی رو که باهاش در مواجه میشد رو به زیبایی نشون داده.

در جایی از این فیلم راجع به رویاها و کابوس ها صحبت می‌کنه.و از اهمیت موضوع توجه» ما میگه.

رویاها و کابوس ها برای زنده موندن به تغذیه احتیاج دارن.

به قدری این جمله زیبا و با معنی و روشنه که به هیچ توضیح بیشتری احتیاج نداره.

جان نش فردی بود که سی سال از زندگیش رو با بیماریش مبارزه کرد و به قول خودش ذره ذره قسمت هایی از ذهنش و تصوراتش رو که میدونست بخاطر بیماریه کشف و شروع به عوض کردنشون کرد. دیدن این فیلم رو به همه پیشنهاد میکنم.

مازلو و گلاسر هردو معتقد بودند که ما نیازهایی داریم که برای برطرف کردنشون تلاش میکنیم.

یکی از مهمترین اونها نیاز به امنیت و اطمینانه. امنیت فکری و امنیت جانی و هرگونه امنیتی رو میتونیم بهش اضافه کنیم. اطمینان از این که در امانیم.

زبانم و فکرم قاصره از توضیح اهمیت این موضوع، ولی در دلم و فکرم میدونم که این موضوع برای کسی که این نیازهای اساسی در کودکی در وجودش نشده چقدر سخت و دشواره. رد پای این نقص تا پایان عمر بر روی وجود آدم باقی میمونه و مدام در شرایطی خاص بر ما زخم میزنه.

شدن این نیاز به ما کمک میکنه تا بتونیم به مراحل بالاتر نیازها بریم. بتونیم آرامش داشته باشیم، عزت نفس داشته باشیم و در پی اونها اعتماد بنفس. و آیا همین سه مورد برای ساختن آینده‌ی انسان ها و انتخاب های ما کافی نیست؟

و درک این وضعیت برای کسی که این نقص رو نداره، ممکن نیست.

عذابی هست دائمی.

چه تلاش کنی چه تلاش نکنی، کارهای بزرگ کنی یا کوچک، همیشه میدونی که بخشی هست که درونت خالیه. پشتوانه ای نداری. ریشه ای نداری. تا در شرایط نابسامان بهش چنگ بزنی.

فقط نگرانم.

روی زمین دراز بکشید. رو به بالا باشید. چشماتون رو ببندید.

اولین چیزی که به ذهنتون میاد رو بهش بچسبید. هر چیزی باشه، مهم نیست. فقط به یه نقطه ی شروع نیازه. سخت نگیرید و سعی بیخودی هم تلاش نکنید قرار نیست دقیقا طبق برنامه پیش برید چون اصلا برنامه ای وجود نداره. اون موضوع و شکل و کلا هز چیزی که به ذهنتون رسید رو بگیرید و بعدش قدمی به جلو در ذهنتون بردارید. اصلا بهتره بگم شما کاری نکنید بلکه به ذهنتون اجازه بدید تا حرکت کنه. به موضوعی جلو تر برسه و به یه موضوع جدید و همینطور ادامه بده. هیچ وقت سعی نکنید کنترلش کنید بلکه سعی کنید اونچه در ذهنتون اتفاق میفته رو فقط مشاهده کنید. مشاهده محض. ببینید مغز شما رو به کدوم سفر ها میبره.

بازهم تاکید میکنم هیچ تلاشی نکیند. دنبال نقطه شروع باشید. هر چی بود بپذیرید و اجازه حرکت بدید. هیچ قضاوتی نکنید حتی اگر با بدترین صحنه ها مواجه شدید. حتی اگر قسمتی از یک صحنه حال به هم زن رو دیدید فقط تماشا کنید.

در طول انجام اینکار نیازه که تحرک فیزیکی نداشته باشید. هر تحرکی ذهن شما رو مجبور به توجه میکنه. بگذارید در محتویات خودش متمرکز بمونه. اون وقت با چیزای جالبی مواجه میشید.

نمیگم چه اتفاقاتی میفته چرا که تجربه ها خیلی از این حالت متفاوته.

فقط یادتون باشه نه کنترل کنید و نه پیش بینی. فقط به عنوان کسی که نشسته و داره افکارش رو نظاره میکنه ببینید.

خوشحال میشم تجربتون رو بدونم.

بیایید فرض کنیم ناگهان 65 میلیارد دلار پول به حسابتان ریخته اند. پول در حساب امنی قرار دارد که هیچ کس جز ما نمیتواند از آن استفاده کند. حتی اگر کسی ما را جعل کند، یا امضامون رو یا اثر انگشتمون رو. چه بر ما میگذره. احتمالا در ابندا میگیم پول زیادیه کلی برنامه و اهداف اقتصادی براش داریم. شروع میکنیم به خرج کردن. از زندگی لذت میبریم. از جایی ببعد دنبال این میگردیم که ببینیم دیگران با پول هایشان چه چیزهایی میگریند و چه کارهایی میکنند، هدفهایی که ابندا داشتیم بنظرمون بیهوده و رویا میان و به زحمتشون نمی‌ارزن. سعی میکنیم تا روشهای جدید خرج کردن را یاد بگیریم. هر چه خرج میکنیم انگار چیزی از ما کم نمیشود. تصورش را بکنید چقدر پول زیادی است!

ما بعد از چند سال دیگر آن آدم اول نیستیم. تغییر کرده ایم، به چیزهایی فکر میکنیم که قبلا هرگز فکر نمیکردیم. مدام این تصور را داریم که پول زیاد است. چاله ها و چاه هایی میسازیم که مدام باید آنها را با پول پر کنیم. خانه ای میگیریم و خرج خود خانه بسیار زیاد است. محافظ میگیریم و نیروهایی استخدام میکنیم و مدام این چاه ها را تغذیه میکنیم. بعد از 30 سال نصف پول رو خرج کردیم. دیگه بعد از این مدت فقط رفتن پولمونه که میبینیم. کمی به خودمون میایم. از خرجای بی حساب و کتابی که کردیم درس میگیریم و برای باقی پول سعی میکنیم جوری کار کنیم که هم لذت ببریم و هم دلیلی برای داشتن اون پول داشته باشیم. دوست نداریم آدمی باشیم که مقداری پول گرفت، خرج کرد و بعد مرد. دوست داریم با اون پول ماجراها و داستان ها بسازیم. اما اون چاه‌هایی که قبلا تصمیم گرفتیم هنوز چه بخوایم و چه نخوایم نیاز به پر شدن دارن. بالاخره داشتن این همه پول خودش هزینه داره!

این دو بند شما رو یاد چیزی نمی‌اندازه؟

یکی از خطاهای تحلیل ما اینه که در مورد آینده زیاد تحلیل واقع بینانه ای نداریم. سه سال در یک دکه هم که کار کنیم نمیتوانیم پنج سال آینده خودمون رو ببینیم. ما داریم منبعی نامرئی رو خرج میکنیم. نمیدونیم چقدر ازش داریم، فقط چند ده ای خرجش کردیم و با خودمون گفتیم که چه چالب انگار تموم نمیشه؟؟ مثل همون کت جادویی و پول. نمیدونیم کدوم دسته اسکناس که از توش درمیاریم آخرین دسته ی اسکناسمون خواهد بود.

بیاید عمرمون رو به ماده تبدیل کنیم. اسمارتیز بگیریم و روزای رفتمون رو نشون بدیم و میانگین عمرمون رو 60 بگیریم (اگر بیشتر شد دست خالقمون درد نکنه و آفرین به خودمون که خوب محافظت کردیم) به چشممون ببینیم چقدر رفته و چقدر باقی مونده. بدون ترس و نگرانی. قراره فکت فول Factfull بهش نگاه کنیم بدور از عینک احساس و با کنجکاوی محض.

دیدن فیزیک عمرمون به مغز پر از خطای ما یه ترازو و شاخص میده. مغر دربدر ما به تنهایی نمیتونه بفهمه. باید ببینه تا بفهمه.

اطلاعات قدرت است.

این جمله ای بود که امروز بعد از حرف زدن با دوستی و قدم زدن در راهرویی بزرگ بفکرم رسید.

اطلاعات رو چه چیزی میبینیم؟ اطلاعات رو به یاد داشتن آمار می‌بینیم یا حفظ کردن چندتا داده؟

مفهومی که امروز از گفتن این جمله در ذهن داشتم مشخص بود. اطلاعات برای من 1-علم انجام یک کار و 2-آشنایی با ابزار ها و 3-ویژگی های محیط و 4- آدمهای اطرافمان بود.

برای تک‌تک اینها باید وقت گذاشت و مدام بیشتر و بیشتر دانست. چه در خانواده، چه محیط دوستانه یا سر کار. اینها رو که بدونیم تکلیفمون با خودمون مشخصه. نقشی که بر عهده ما گذاشته شده رو بهتر میپذیریم و از داشتنش لذت میبریم.

قدرت واقعی وابسته به کسی یا جیزی نیست. از درون میجوشه. یک نوع حس جنگندگی درونی و یک نوع اعتماد داشتن به خود. مستقل شدن از لحاظ ذهنی. قدرت، ربطی به جایگاه نداره. چه رئیس باشیم و چه مرئوس. تنها نکته اینه که وقتی رئیسیم مجبور به داشتن قدرتیم و وقتی مرئوس مجبور نیستیم. و مجبور نبودن و نبود نیاز مساویه با بر نینگیختن ما برای پرورش و حتی فکر کردن به این ویژگی مهم.

بنظرم بعد از این احساس ها فرد روبروی ما هم از ارتباط با ما لذت بیشتری میبره. درست مثل خودمون.

نیاز به قدرت یکی از پنج نیاز اساسی هر انسانیه. ی اون مساویه با حس بهتر. قدرت برخلاف آنچه ممکنه فکر کنیم به کسی آسیب نمیرسونه.

توی اینستا میگشتم که یک عکس نوشته از

ادوارد دبونو باعث شد کمی توقف کنم.

ادوارد دبونو رو احتمالا نمیشناسید. دبونو کسی هست که به آدمها طرز فکر کردن رو یاد میده. کتاب مکانیزم ذهن و شش کلاه تفکر هم اثر همین نویسنده و دانشمند هست.

بعد از خوندن کتاب شش کلاه تفکر بود که عاشق طرز بیان و تفکر این نویسنده شدم. توی مطالبی که قبلا در موردش نوشتم بارها گفتم که چقدر قشنگ سخت ترین مطالب ذهنی رو به شکلی ساده برای ما توضیح میده.

It's better to have enough ideas for some of them to be wrong than to always be right by having no ideas at all

بهتر است که به اندازه کافی ایده داشته باشیم و برای بعضی از آنها مرتکب اشتباه شویم. تا اینکه همیشه درست باشیم و در کل ایده ای نداشته باشیم.

میشه از کنار این جمله ساده گذشت یا میشه بهش فکر کرد. میشه اون رو سرلوحه زندگی قرار داد. مثالهایی از آدمهایی که دانسته یا نداسته به این حرف عمل میکنند رو در اطراف خودمون میبینیم. آدمهایی که راجع به امور روزمره شون نظر دارن. خیلی خوب راجع به اونها حرف میزنن و براشون خیلی ساده و حل شدست. راجع به درست کردن شربت خیار سکنجبین و اینکه خیار چطور باید خورد بشه یا اقتصاد و اخبار روز.

داشتن نظر ذهن رو منظم میکنه. گرم میکنه. فرد پر جنب و جوش تو زندگیش خیلی فرق داره با آدم آرومی که اکثرا نشسته یا خوابیده. فرد پر جنب و جوش همیشه آمادست. ذهن هم همینطوره. افراد پر از ایده و نظر ذهنشونو کمتر درگیر چیزاهای منفی میکنند و پر انرژی ترن.

در نتیجه این نظر داشتن گاهی اشتباه میکنن، گاهی مسخره میشن و گاهی هزینه ی زیادی رو برای نظرشون میدن. خواه در زبانشون خواه در فکرشون ایده همیشه وجود داره و ساخته میشه. بی فکر و انرژی بردن هم ساخته میشه چون سالها به این روند عادت کردن.

نداشتن ایده مصداقش آدمهای کمحرف و ساکته. که معمولا وقتی هم که لازمه چیزی بگن ذهنشون کمتر یاری میکنه. چرا که در آن واحد و فی البداهه قراره چیزی بگن. نه از گنجینه افکار و نظرات قبلیشون که با خودشون داشتن. ذهنی سخت دارند و کم تحرک. در حرکت از افکارشون به جلو به سختی میافتندو معمولا روی فکری گیر میکنند و گاهی ساعت ها نشخوار میکنند.

تمرینی اگر بخوام بگم بنظرم این کار رو میتونیم کنیم که برای کاری که در لحظه در حال انجامش هستیم سعی کنیم نظری داشته باشیم. پیش خودمون باشه یا با دوستی که کنارمونه در میون بگذاریم. همین الان بگیم این نوشته در مورد فلان موضوعه و فلان آدم هم قبلا در اینباره حرف زده. وقت غذا خوردن از میزان نمکی که غذا باید داشته باشه بگیم و آیا انکه نمک مفیده یا نه و چرا. یا وقتی که توی مترو حرف کنار دستیمون در مورد موضوعی تو رشته خودمون میشنویم ما هم وارد بشیم. این تمرین یک نوع زندگی کردن در لحظه هم هست. ذهنی که همیشه خودش رو گرم میکنه به صاحبش کمک بزرگی میده. هم از لحاظ فکری هم احساسی و هم عزت نفس.

روز ایده آل برای من روزیه که انقدر در مورد مسائلی مجبور به ایده دادن شده باشم که آخر شب به راحتی به خواب برم.

این هم یادم نره که زندگی همون حفظ تعادل در الاکلنگه.

حرفهایی که میزنم شاید از نظر عده ای بوی کفر بدهد. شاید بعضی ها بگویند تو هیچی نمیدانی و از خیلی چیزهای خبر نداری. اما بگذارید بگویم.

امروز صبح داشتم با دوستی قدم میزدم و بحث از اجنه و فرازمینی ها شد.

من تا بحال جن یا چیز عجیب و غریب ندیدم. و چیزایی که خوندم و مستنداتی که میبینیم طرز فکری مادی برای من به ارمغان آورده. این که هر چیزی یه توضیح علمی داره. حال ما ممکنه هنوز اون رو ندونیم یا نفهمیمش. صرف همین که بشه دیدش یا بشه احساسش کرد به ما این امکان رو میده که بشه روش تحقیق کرد و بررسی بیشتری انجام داد.

قسمت زیادی از طرز فکرم نسبت به جهان و گیتی رو مدیون

دگریس تایسون و

مستند کیهان ادیسه فضا زمانی هستم. دیدن این مستند اگر به دقت و عشق دیده بشه به بیننده این رو یاد خواهد داد که هیچ چیزی خلع و ساعه بوجود نمیاد و وجودش هم دارای نشانه هایی هست. اما روح و جن از این قانون طبعیت نمی‌کنند. هیچ نشانه‌ای ندارند و با هیچ دستگاه و حسگری قابل اندازه گیری نیستند.

ازین ها گذشته جن ها و روح ها گرسنه نمیشن؟ تمامی حالات و احساسات ما در زنچیز فیزیک و بدن ماست، در حالت روح چه بلایی سر اون حالات میاد. آیا عصبانی شدن یک روح یا داشتن استرس یک روح برای شما خنده دار نیست؟ در حالی که این حالات در ما خلع ساعه نیست و نتیجه یک سلسله فعالیت های نورونی و عصبی هست.

ازین ها گذشته. صبح یک سوال از خودم پرسیدم. من که وقتی یک هفته یک کار لذت بخش رو انجام بدم برام خسته کننده میشه آیا اون دنیا و وعده هاش بعد از یک مدت خسته کننده نخواهد بود.

دیدم که دنیای ما در نتیجه یک سلسله تصادفات خیلی خیلی غریب ساخته شده. (پیشنهاد میکنم مستند کیهان رو ببینید) مثال قشنگی که معلم درس زیست دبیرستان برای ما زد. میگفت وجود ما مثل این هست که قطعات یک بوئینگ 747 رو از روی برجی به پایین بریزی و وقتی به زمین رسید و به زمین خورد در آخر یک هواپیمای آماده از حاصل این برخورد ها ساخته بشه. عجیبه اما شدنیه و شده. البته میدونم که این مثال قشنگی نیست.

بنظر میاد دنیای مابعد از بوجود اومدن اولین تکسلولی ها بکمک جهش های ژنتیکی و قانون تکامل داروین در یک سیر طولانی ساخته شد.

جهان دیده شده توسط ما 13/8 میلیارد سال عمر داره. این عددیه که ما تونستیم از گذشته آثارش رو دریافت کنیم. بعد از اون جهان هایی شاید وجود داشته باشه شاید نداشته باشه اما ما قادر به دیدنش نیستیم. چرا که سیگنالهایی که تا بحال تونستیم از کهکشان دریافت کنیم تا همینقدر رو نشون میده.

امروز چیزی که یکهو به فکرم رسید این بود. خواهش میکنم هنگام خوندنش نترسید! احتمالا خدایی وجود نداره، جهان آخرتی وجود نداره، بعد از اینجا قرار نیست جایی بریم، ما در نتیجه تصادف ساخته شدیم و سعی میکنیم به همه چیز معنی بدیم. از بودنمون روی زمین تا رفتنمون از روی زمین. چیزهایی که از قبل تکرار شده رو بدون توجه به منشا اون به عنوان حقیقت قبول کردیم و به بچه های خودمون یاد دادیم. شاید گفتن این حرفها به بچه ها برای کم کردن ترسشون و رفع کنجکاویشون خوب باشه، اما بیاید خودمون رو بازی ندیم.

زندگی ای که در اختیارمونه همینه. مثل میلیاردها موجود دیگه روند بلوغ و پیریمون رو طی میکنیم و بعدش راه رو برای موجودات جدید باز میکنیم.

ولی اینها دلیلی بر پوچ بودن همه چیز نیست. پوچ گرایی نیست. شاید فقط تلاش نکردن برای معنا دادن به چیزیه که در ماهیتش معنایی نداره. و با همون بی معنایی باید بپذیریمش و ازش لذت ببریم. خدارو چه دیدید شاید زندگی بی معنا قشنگ تر بود. همین که فقط پیشرفت و پیشرفت کنیم برای ما اوج لذت و شادی باشه.

خیلی ها هستن که از فکر کردن به این موضوعات به جاهای خوبی نرسیدن.

من به خدا ایمان دارم. دوست دارم وجود داشته باشه. چیزی که نشه حسش کرد (حتی با دستگاه حسگر) رو نمیتونم به سادگی قبولش کنم.

راستی یک نکته. نباید زیاد به این موضوع فکر کرد. بعد از مدتی باید به یک جمع بندی و نتیجه رسید وگر نه فقط باعث آزاره.

اطلاعات قدرت است.

این جمله ای بود که امروز بعد از حرف زدن با دوستی و قدم زدن در راهرویی بزرگ بفکرم رسید.

اطلاعات رو چه چیزی میبینیم؟ اطلاعات رو به یاد داشتن آمار می‌بینیم یا حفظ کردن چندتا داده؟

مفهومی که امروز از گفتن این جمله در ذهن داشتم مشخص بود. اطلاعات برای من 1-علم انجام یک کار و 2-آشنایی با ابزار ها و 3-ویژگی های محیط و 4- آدمهای اطرافمان بود.

برای تک‌تک اینها باید وقت گذاشت و مدام بیشتر و بیشتر دانست. چه در خانواده، چه محیط دوستانه یا سر کار. اینها رو که بدونیم تکلیفمون با خودمون مشخصه. نقشی که بر عهده ما گذاشته شده رو بهتر میپذیریم و از داشتنش لذت میبریم.

قدرت واقعی وابسته به کسی یا جیزی نیست. از درون میجوشه. یک نوع حس جنگندگی درونی و یک نوع اعتماد داشتن به خود. مستقل شدن از لحاظ ذهنی. قدرت، ربطی به جایگاه نداره. چه رئیس باشیم و چه مرئوس. تنها نکته اینه که وقتی رئیسیم مجبور به داشتن قدرتیم و وقتی مرئوس مجبور نیستیم. و مجبور نبودن و نبود نیاز مساویه با بر نینگیختن ما برای پرورش و حتی فکر کردن به این ویژگی مهم.

بنظرم بعد از این احساس ها فرد روبروی ما هم از ارتباط با ما لذت بیشتری میبره. درست مثل خودمون.

نیاز به قدرت یکی از پنج نیاز اساسی هر انسانیه. ی اون مساویه با حس بهتر. قدرت برخلاف آنچه ممکنه فکر کنیم به کسی آسیب نمیرسونه.

تکه گمشده اصطلاحیه که استفان کاوی از اون برای توضیح اینکه چطور اعتماد میتونه بین افراد و گروه ها به راحتی ضعیف و از بین بره استفاده میکنه.

میخواهید یک رابطه رو خراب کنید؟ میخواهید به راحتی ارتباطات بین خودتون و دوستتون رو سست کنید؟

راهa اینه. کارهایی کنید و هیچ توضیحی به دوستتون ندید. بگذارید تا درباره حرفی که زدید و کاری که کردید به فکر فرو بره.

در اینجا ما کاری که کردیم اینه که قطعه ای از تصویر انجام یک کار برای طرف مقابلمون کور کردیم. اون تکه. نیت ماست.

به قول استفان کاوی هر کاری دو وجه داره یکی چه و یکی هم چرا.

چه» درواقع کاری هست که انجام میدیم و چرا» همان دلیل و نیت ما از انجام یک کاره.

مادری دانمارکی در شهری دیگه کالسکه ای با دختر 14 ماهه ش رو جلوی درب مغازه ای میگذاره و وارد مغازه میشه. صاحب مغازه از این بی فکری مادر تعجب میکنه و عصبانی میشه و با پلیس تماس میگیره.  پلیس میاد و مادر رو دستگیر و به زندان میبره و بچه رو بخاطر مادر بیتوجهش به مراکز نگهداری میسپارند.

تکه های گم شده پازل کجاست.

مادر درست مثل اکثر مادر های خوب دانمارکی بچه ش رو جلوی مغازه میگذاره چرا که هم دوست نداره شلوغی مغازه بچش رو اذیت کنه و هم از امنیت کشورش مطمئنه.

فروشنده نگران بچست و میترسه که اوندختر پدر و مادری بی توجه داشته باشه.

پلیس نگرانه که بچه زیر نظر این مادر آسیب ببینه.

این ماجرا پره از تکه های گم شده. نیتهایی که وجود دارند ولی درک نمیشن. و در نهایت، محصول سوءنیت خواهد بود.

مخفی کردن نیت طرف مقابل رو مجبور به فکر میکنه تا این تکه ی مخدوش شده رو حدس بزنه. مشکل زمانی بیشتر میشه که طرف مقابل در مورد اون تکه نامعلوم شروع به فرافکنی کنه. یعنی نیات و حرف دل خودش رو به جای اون تکه خالی بگذاره.

اعتماد چیز مهم و ارزشمندیه. اگر رابطه قوی‌ای نداشته باشیم به همین سادگی از سست میشه. ما باید سعی کنیم تکه های گمشده کمتری در کارمون داشته باشیم. اونوقت زندگی شفافتری خواهیم داشت و ازون بهتر دیگه نگران چیزی نخواهیم بود! یک آدم بد ولی شفاف قابل اعتماد تر از از یک آدم خوب ولی با نیات غیر مشخصه .

گاهی که غرق در کارهای تکراری هستیم و دنیای برای ما بودن در حالتی مثل Sleep کامپیوتر است، یا از انجام کاری که میکنیم مطمئن نیستیم و دائم به خودمون شک داریم یا در کارهای روزمره خودمان احساس خستگی میکنیم. یا دنیا را امیدوارانه نگاه میکنیم اما میدانیم که این امید شکننده است. مشکل از کجاست؟

خیلی فکر کردم. وقتی حالم خوب نیست در انجام ساده ترین کارها گاهی میمانم. برای جمع دو عدد سه رقمی سه بار این کار را انجام میدهم تا مطمئن شوم. کتاب رو با بی حس ترین حالت ممکن میخونم و برای سومین بار پراراگراف رو مطالعه میکنم. و دیگه مثل قبل جاهایی پیدا نمیکنم که قلبم رو به تپش بندازه و جرقه هایی از آگاهی رو در ذهنم ایجاد کنه. وقتی روحیه ندارم اوضاع همین است.

اما امان از وقتی روحیه دارم. کارهایی که در حالت عادی فکر نمیکردم از پسشان بربیایم را خیلی ساده میگذرانم. کارهای بزرگ برایم دیگر ترسی ندارند. به راحتی مراحل کار را به همه توضیح میدهم و با استدلال دلیل حرفهایم را توضیح میدهم. ذهنم خوب کار میکند و حرفهای دیگران را خوب میفهمم.

حالا که فکر میکنم همه چیز روحیه است. بعضی ها زیادش را دارند و بعضی ها کمترش را. روحیه به من قدرت ادامه دادن و رد شدن از مشکلات را میدهد. روحیه مدام در گوشم میگوید نگران نباش تو میتوانی.

امروز حرف جالبی به فکرم نرسید که بزنم بخاطر همین برمیگردم به یه موضوع کلیشه ای.

یکی از مواردی که ما توی زندگی باهاش درگیر هستیم یا خواهیم شد و هرکدوم مجبوریم شکل ویژه ای از اون رو برای خودمون شکل بدیم فلسفه زندگیه. اینکه بتونیم یه توضیحی برای زندگیمون و چیزهایی که میبینیم داشته باشیم. اینکه چرا بوجود اومدیم، چرا این اتفاقات داره میفته و کلا پاسخ به سوالاتی از این قبیل در درون خودمون.

قبلا در مورد این صحبت کردم که انسان نیازمند معنا دادن به زندگیش و اتفاقاته وگر نه اگر ذهن توسعه یافته ای نداشته باشیم ممکنه گرفتار یاس و پوچی و کرختی بشیم. بخاطر همین مجوریم برای زندگیمون توضیحاتی بیاریم یا بیابیم. خیلی از این توضیحات از جنس توهمه و ساختگیه ولی میزان تاثیر گذاریشون دقیقا به میزان باوری که بهشون داریم بستگی داره.

شاید دین هم از همین جنس باشه. هر چقدر باور بیشتری بهش داشته باشی بیشتر توی زندگی کمکت میکنه. به قول استادی صحبت از خوب و بد بودن نیست، صحبت از مفید و غیر مفید بودنه.

باور کردن یک قرارداده که با خودمون میبندیم. ما سالها پیش با خودمون قرار داد بستیم که به بالا و پایین اومدن آب دریا بگیم جذر و مد. بعد از قبول کردن اسم این پدیده تونستیم روش مطالعه کنیم و لیلش رو پیدا کنیم و کلی کارهای دیگه. حالا فکر کنید اگر هنوزم درگیر انتخاب یک اسم برای این پدیده بودیم و برامون حل نشده یا بهتره بگم قرارداد نشده بود حالا درگیر چه چیزی بودیم.

ما نیاز داریم تا مقداری از این توهم رو به عنوان امری قاطع بپذیریم. تنها در این صورته که میتونیم پامون رو از بعضی محدودیت ها فراتر بگذاریم و ذهنمون در درگیر مسائلی فراتر از حال کنیم.

کسی که به تازگی پدر شده نقش جدیدی به نقش های قبلی زندگیش اضافه شده. اگر کسی نتونه برای خودش این نقش رو هضم کنه بارها و بارها در زندگیش دچار اصتکاک میشه. ممکنه باخودش بگه چرا من باید از راحتی و آرامش خودم بزنم تا موجود دیگه ای راحت باشه. چرا من باید 6 روز در هفته کار کنم و زندگی نکنم. این فرد نتونسته نقش پدری رو برای خودش با قطعیت قبول کنه. نتونسته قراردادی که وجود داره رو پذیرا باشه و حالا در زندگی مدام دچار استحلاک فکری و اصطکاک روانی میشه.

همین مسئله در جاهای دیگه زندگیمون هم وجود داره. ما به سطحی از باور به توهمات احتیاج داریم. شاید کلمه توهم بار منفی داشته باشه ولی ما داریم در مورد ماهیت اونها حرف میزنیم. پادشاهی رو فرض کنید که خودش رو مالک کل کشورش میدونه. یا مدیر دولتی رو که بودجه شرکتش رو چیزی مثل پول تو جیبی بابا میدونه که میتونه هر جا دلش خواست بدون توجیهی خرج کنه و به هر کسی خاست بده. یا فردی که بخاطر جایگاهش حق و حقوقی رو برای خودش میدونه. توهم چیزیه که ما خودمون از خودمون میسازیم و باورش هم میکنیم، گاهی با دلیل و گاهی بی دلیل. توهم چیزی از این جنسه، که برای راه افتادن امور و به هم نریختن اوضاع و بسیاری دلیل دیگر قبولشون میکنیم.

افرادی که استیو جابز در تبلیغ شرکت اپل از اون ها به عنوان وصله های ناجور، دیوانگان و مشکل سازان یاد میکنه همون افرادی هستن که این توهمات رو به چالش کشیدند و توهم‌های خاص خودشون (و احتمالا مفیدتر) رو برای خودشون استوار کردند.

برگردیم به فلسفه زندگی، پس به این نتیجه رسیدیم که باور به بعضی از این توهم ها میتونه برای ما مفید باشه. کسی که با تمام وجود باور داره که آدم باید تلاش کنه تا خدا ازش راضی باشه به میزان خلوص در باوری که به این توهم داره و میزان عملی که در راستای اون انجام میده ذهن آرومتر و زندگی بهتری خواهد داشت. در فرد دیگری ممکنه باور این باشه که آدمها باید به حق و حقوق هم احترام بگذراند. یا اینکه زندگی چیزی جز شاد بودن و شادکردن مردم نیست. هرچی باور راسختری به این موضوعات قراردادی داشته باشیم و قاطعانه قبولشون کرده باشیم زندگیمون رو میتونیم به سطوح بالاتری از این جملات ببریم و دغدغه های جدید رو کشف کنیم و سرگرم بشیم.

اگر بخوام خلاصه بگم. باید به چیزی باور داشت. استیو جابز در آخرین سخنرانی 14 دقیقه ایش که دوبله شدش روی وب هم هست هم همین جمله رو در دقیقه آخر میگه:

ما باید باور داشته باشیم. به خودمون، به سرنوشتمون یا به هر چیز دیگه.

بیاید یک بار برای همیشه مسائلی رو که با شک بهش نگاه میکردم و تصمیم نگرفتن قاطعانه‌ش مدتهاست که زندگی مارو در همون سطوح پایین نگه داشته حل کنیم. درست یا اشتباه مهم نیست. همین که پذیرفتنشون برای ما مفید باشه و ازش سودی ببینیم واقعا چه چیز دیگه ای میخوایم؟ مخاطب این حرفم بیشتر خودمم که حدود 2 ساله نتونستم دوستی رو به طور کامل فراموش کنم و گهگاه دوباره شروع به نشخوار کردن خاطراتم میکنم. این خودمم که باید یک بار برای همیشه بعضی از مسائل رو حل کنم و با خودم قرارداد ببندم.

امروز اتفاقی افتاد که دوباره من رو یاد مطلبی انداخت که دوسه روز پیش نوشته بودم. در مورد

تکه های گمشده و پازلهای ناکامل رفتار و گفتار خودمون در ارتباط با دیگران و تاثیری که این کار میتونه بر طرف مقابل داشته باشه گفته بودم. به طور خلاصه اگر رفتاری غیر معمول از خودمون نشون بدیم و طرف مقابلمون دلیلش رو ندونه و مجبور به فکر کردن برای پیدا کردن اون تکه پازل گمشده بشه میتونه برای رابطه ما آسیبزا باشه.

امروز بنا به دلایلی و طبق معمول با تعدادی از دوستانی که باهاشون کار میکردم به مشکل خوردم. از همون مشکلات همیشگی که یا حل میشن و یا فراموش میشن و اتفاق خاصی هم نمیافته چرا که چندان مهم نیستند. قضیه این بود که نسبت که درخواست ها و توضیحات ساده ای که میخواستم حالت دفاعی میگرفتند یا دوستانه عمل نمیکردند یا طفره میرفتند. از نزدیک بعد از ظهر بود که رفتارم کمی سنگین شد. کمتر باهاشون حرف میزدم. اینکارها رو میکردم ولی از دستشون هم ناراحت نبودم. چرا که این ماجراها همیشه بود.

موقع برگشت بود که دوباره یاد حرفهای خودم افتادم که ای بابا من که این همه در مورد این موضوع حرف زدم حالا خودم حواسم به رفتارم نبود.

برگشتم و امروزم رو مرور کردم. وقتی کم حرف شدم دلیل واضح و مشخصی نداشت که دیده بشه و مطمئنن بقیه رو مجبور به فکر کردن کرده بودم. وقتی ازشون فاصله میگرفتم و مشغول کار خودم میشدم هم قطعا هیچکدوم از کاری که میکردم مطلع نبودن و فقط میدیدند که پشت کامپیوتر نشستم و دارم تند تند کاری انجام میدم.

وقتی قیافم رو گرفته نشون میدادم و کمتر لبخند میزدم هم علامتی نشون ندادم که توضیح مشخصی براش وجود داشته باشه.

نتیجه باقی گذاشتن چندین جای سوال برای رفتارم در پشت سرم بود.

امروز درس دیگه ای هم گرفتم، فهمیدم اگر که تعداد این سوالات از مقداری بیشتر بشه و فرد مقابل رو به زحمت بندازه یک اتفاقی میافته. اون فرد دریچه ی احساسی خودش رو میبنده و رابطه ی احساسی خودش رو با موضوع بسته نگه میداره و بهش فکر نمیکنه. این یکی از همون مکانیزمهای دفاعی در ماست که با قطع ارتباط موضوع با ما و بیخیالی نسبت به موضوع مارو از آسیبهایی که ممکنه از اون ماجراها برای ما بیفته محافظت میکنه.

فکر میکنم آخر همه ی این شفاف نبودن ها به اینجا برسه. در رابطه های شویی هم همینطور. شما رو یاد اون کلیپ میاندازم که احتمالا دیدید مردی میره تا از زنش که قهر کرده عذر خواهی کنه اما وقتی زنش قبول نمیکنه و برمیگرده اون آقا هم خانمش رو با یک هول روی برفها پرت میکنه و هار هار میخنده. دلیل این چی میتونه باشه جز بیگانه شدن احساسی با همراه زندگیمون؟؟

ندونستن دلیل یک رفتار فرد مقابل به شرط مهم بودن برای آدمها دردآوره. و واقعا هم دردآوره. فقط تصور کنین وارد خونه میشیم و می‌بینیم پدرمون دیگه باهامون حرف نمیزنه و فقط تو چشممون نگاه میکنه. شدت این درد به حدیه که اگر کمی ادامه پیدا کنه باعث فعال شدن این نوع از مکانیزم دفاعی بشه و اونجاست که همراه این اتفاق احترام و بزرگی پدر برای فرزندش به یکهو از بین میره.

اصولا کارش هم همینه. اول اذیت میشیم و درد میکشیم. این اذیت تکرار میشه و مطمئن میشیم که با ادامه دادن رابطه به این شکل قراره همیشه اذیت بشیم. نا خودآگاه شروع به خنثی کردن حسی خودمون از اون موضوع از اون فرد ایجاد کننده درد میشیم.

حالا که فکر میکنم باید بیشتر مراقب این رفتارها باشم. اگر ناراحتم بهتره دیگران بفهمند ناراحتم و اگر به شکل غیر معمولی خوشحالم باید بذارم بقیه دلیلش رو بفهمن. اگر حسادت میکنم اگر عصبانی ام، اگر احساس ضعف میکنم. اگر کسانی که با اونها در ارتباطم دلیل رفتارم رو به این دلایل که گفتم وصل کنند هم پشتیبانی اونها رو خواهم داشت و هم حالشون رو بد نخواهم کرد.

دیروز بعد از چند روز دست به قلم نشدن نشستم و خواستم تا مطلبی بنویسیم.چیزی که اینجا قرار است در موردش حرف بزنم اثری است که این چند روز انفصال در نوشتن در من گذاشته. این جدایی ها قابل بسط دادن به خیلی از جنبه های زندگیمان است. از جدایی از محیط خانه یا کلاس زبان گرفته تا دوری کردن از کاری که مدتی مرتب و با نظم انجام میدادیم، مثل نوشتن، مثل ورزش کردن و .

دیروز که صفحه ارسال مطلب وبلاگ را باز کردم اول با عنوان مشکل پیدا کردم. نمیدانستم راجع به چه چیزی بنویسم. تا هفته پیشش که مرتب مینوشتم این اتفاق نیفتاده بود. یعنی شده بود وقتی تصمیم به نوشتن میگرفتم بلافاصله یکی از اتفاقات روز به صورت رندوم و در کسری از ثانیه به ذهنم میرسید و با تمرکز و سرعت مناسب شروع به تایپ کردن میکردم. پس وقتی مدتی از کاری که به آن عادت کرده‌ایم دوری می‌کنیم و دوباره انجام آن را شروع میکنیم ممکن است در ابتدا حس خوبی نداشته باشیم، چرا که به این حرف میرسیم که: من که قبلا خوب بودم و راحت این کار را انجام میدادم چرا الان اینطوری شدم؟

از طرفی طی اون یک هفته موضوعاتی هر روز به ذهنم میرسید که بنویسم ولی هیچکدوم تبدیل به عمل نشد بنابراین یک جمع شدگی و درهم ریختگی پیش اومد جوری که وقتی موضوعاتو لازمشون داشتم هیچکدوم به یاری ام نمیومدن.

اثر بعدی فراموش کردن زبانِ اون کاره. معمولا وقتی مرتب مینویسیم به مجموعه ای از لغات عادت میکنیم که دیگه هنگام نوشتن ناخودآگاه و با تسلط خوب از اونها استفاده میکنیم. اما این مجموعه لغات و این فضا بعد از مدتی دوری کمرنگ و کمرنگتر میشه. این حالت رو در جاهای دیگه و کارای دیگه هم زیاد دیدم. فرض کنید که از نزدیک ترین دوستتون یک ماهه فاصله گرفتید و تو این مدت با کسی هم حرف نزدید. وقتی پیش هم بیاید و بخواید صحبت کنید احساس میکنید برای حرف زدن دارید کلی انرژی و فکر اضافی صرف میکنید.

شاید این حرفی که میزنم جمله ی ساده ای باشه، اما به نظرم اساس و پایه یادگیری ما دور همین گزاره میچرخه.

اگر فعالیتی را بیشتر تکرار کنیم و بیشتر درگیر آن باشیم زودتر یادش میگیریم. تکرار و درگیر بودن چیزیه که ارتباطات جدید رو در مغز ما بوجود میاره و بعد اونها رو محکم و محکمتر میکنه. بعد از مدتی دیگه به انجامش فکر نمیکنیم. هرکاری که باشه انجامش برای ما راحت و راحت تر میشه.

یه موضوع کوچیکی هست که خودم مدت ها بعد از فهم این موضوع ازش غافل بودم. ما گاهی به انجام بعضی از کارها فکر میکنیم و با تکرار اونها اونها رو بهتر یادمیگیریم، مثل شطرنج، فوتبال یا درست کردن قرمه سبزی و گاهی هم به انجام کارهایی فکر نمیکنیم و بازم یادشون میگیریم! این حالت دوم خیلی خیلی مهمه چرا که میتونه به ضرر ما یا به سود ما باشه.

همین الان داریدچکار میکنید؟ این مطلب رو میخونید؟ به خود خوندنتون فکر کردید؟ به طرز نشستن روی زمین یا صندلیتون؟ به نوع گرفتن گوشی در دست. به زاویه گردن، به نوع نفس کشیدن و .

یه متن 600 کلمه ای رو خوندید و ذهن شما این کلمات رو معنا میکرد. راحت خوندید؟ همین کار آیا وقتی هشت سالمون بود به همین راحتی و سادگی بود. ما آدمها از یک جایی ببعد یادمون میره که در حال یادگیری موضوعی هستیم.

خودم که حالا دستم توی نوشتن کمی روون شده حواسم نیست که اگر ادامه ندم مدام ضعیف و ضعیفتر میشم و نوشتن برای من تا حدی سخت تر میشه. منظور از این حرفها این بود که ما در خیلی از کارهامون فراموش کردیم که در حال یادگیری ایم. به قول یه معلمی ما لازمه گاهی این چیزا رو از انتهای مغزمون بیرون بکشیم و دستمالی به سر و روش بکشیم و دوباره سر جاش قرار بدیم. البته که تغییر دادن این یادگیری ها که به عادت تبدیل شده بسیار سخته اما حد اقل با این کار نسبت بهش احساس تسلط میکنیم.

خودی و غیر خودی.

یک چیزی باعث میشه تا به کسی، حس خودی بودن داشته باشیم و به دیگری نه.

فکر میکنم برمیگرده به پذیرش و پذیرفتن فرد. به اینکه اون فرد قصد آسیب زدن به مارو نداره و رفتارهاش به شکلی هست که در آینده هم فکر میکنیم چنین قصدی رو نداشته باشه. هر چه این اطمینان بیشتر پذیرش بیشتر.

من دو سال بود که فایلهای صوتی و مطالب یک نویسنده و معلم رو گوش میدادم. حالا اون فرد از یک فرد عادی به خودی تبدیل شده. حسی که تنها من بهش دارم و اون فرد حتی من رو نمیشناسه.

بین دوستان هم همینطوره. کسی اگر پشت شما بایسته و هوای شما رو داشته باشه، کسی که برای محبت پیش قدم بشه چرا نباید اون رو خودی دونست؟ به شرط اینکه بدونیم نیت پلیدی از این کارهاش نداره.

خودی بودن و غیر خودی دونستن یه حسه. شما اگر به یه فرد غیر خودی حرفی با نیت خوب هم بزنی اون حرف ممکنه بر علیه خودت استفاده بشه و یا حتی اون حرف رو برداره ببره و پیش خودی های خودش به شکل دیگه ای بگه.

زندگی پره از رفتارهای کوچیک و در لحظه ای که حس های مختلفی به آدمها میدن. جمع شدن این رفتارها اگر منفی باشند میتونه به کدورت منجر بشه. کدورتی رو دیدم که از چندین هفته قبل بخاطر حرف من با دوستی بوجود اومد. این حرف رو مدام و مدام تکرار میکرد.

شاید بهترین کار برای حفظ همه چی کمتر و کمتر حرف زدنه. حد اقل باعث تولید دلخوری نمیشه. خودی ها با کدورت میتونن به غیر خودی تبدیل بشن. حتی دوستی چند ساله در مقابلش تا قدری مقاومت داره.

فعلا که سعی کردم املای نانوشته ی کم غلطی باشم.

هیچوقت از آدمهای حراف با ت خوشم نمیومد. دلشون بنظرم در حد همون حرفاشون سطحیه. آخه آدم عمیق مگه میتونه همیشه حرفای سطحی بزنه. آدما همیشه میفهمند. فقط به رو نمیارن. ت یعنی خر کردن طرف مقابل با روشهایی که اون روشها از ذات خود فرد سرچشمه نمیگیره. یک نوع بازی کردن و بازی دادن با طرف مقابله. راهی آیا هست که بشه از ته دل ارتباط برقرار کرد و به بقیه که حالا بر علیهت کار میکنند فهموند که چقدر دوستشون داری؟ حتی اگه در رفتارت نشونش نمیدی.

به مجموعه کلماتی گفته میشه که ما به موقع نیاز به راحتی میتونیم از اونها برای انتقال مفهوم و منظور استفاده کنیم. دونستن کلمات بیشتر ااما به معنای استفاده بیشتر از اونها نیست. درست مثل اینکه ما نجاری باشیم و صدها نوع ابزار و چوب و وسیله داشته باشه اما فقط روی چوب های محدود و یکی دوتا از وسیله هایی که کاربرد بیشتری دارند کار کنه. این فرد روی اون وسیله مهارتش بالا میره اما هیچوقت خارج از اون محدوده احساس راحتی نخواهد کرد. دلش نمیاد از اره‌ی عمودبر برقیش استفاده کنه یا سمباده مخصوصش.

کلمات و یادگیری کلمات هم به همین شکله. اینکه ما معنی کلمات رو بلد باشیم چیزیه از جنس همون داشتن وسیله ها و استفاده نکردن از اونها. بنابراین در استفاده اولیه از اونها هم احساس راحتی نخواهیم کرد.

خودم خیلی با این موضوع مشکل دارم و داشتم. یعنی وقتی بخوام از کلمات جدید هم استفاده کنم با مقاومتهای متفاوتی روبرو میشم. اما چاره چیه. باید استفاده کرد و به کار برد و احتمالا یکی دو جارو هم زد و خراب کرد.

حالا میدونم یک روز ایده آل در یادگیری کلمات جدید روزیه که آخر شب که میخوایم بخوابیم اون کلمات جدید توی ذهنمون به راحتی بچرخه و رژه بره. توی ذهنمون به راحتی بتونیم یه مکالمه با استفاده از اون کلمات رو شکل بدیم. دقت کردید؟ تا قبل از اون زمان ممکنه حتی توی این کار ضعیف باشیم. یعنی ذهن نتونه یه تصور منسجم از صحنه یا مکالمه بسازه. اما وقتی اون رو چند بار استفاده کنیم این قابلیت رو بهش میدیم.

نمیدونم تجربه کردید یا نه ولی حس خوبی داره وقتی اتفاقاتی که در طول روز افتاده و حرفهایی که زده شده رو قبل از خواب به شکل یه رویا یا داستان بسازیم و تو مغزمون مرورشون کنیم. به من که حسی از تسلط میده. نه این که یه تصویر کلی و باعجله بسازیم و بگذریم. نه بلکه یه تجسم با جزئیات، بدون عجله و با آزادی کامل. جوری که انگار در مغزمون زندگی میکنیم. در این حالت دریچه های جدیدی از موضوعات به رومون باز میشه که ممکنه قبلش متوجهش نشده بودیم.

فکر کنید یه داستان یا رمان رو میخونیم. در هر قسمتی از داستان این تجسمات فوق العاده رو میشه داشت. میشه وارد ذهن شد و در داستان زندگی کرد. نمیدونم چطور اما مغز این قابلیت فوق العاده رو داره. میتونم با معلم شعبانعلی که حدوده دوساله میشناسمش و حرفاش رو گوش دادم و نوشته هاش رو خوندم شروع کنم به بحث و تبادل نظر. یک حالت ناخودآگاهانه بسیار جالب. نیاز به آرامش داریم و آزاد گذاشتن خودمون برای دسترسی به اونجا.

خلاصه کلام اینکه بگم که این تجسمات میتونه کار یادگیری کلمات جدید و فعال کردنشون رو سرعت بیشتری بده.

این یکی دوهفته کمک کرد تا به یه گذاره برسم که فکر میکنم از حالا به بعد نقش تاثیر گذاری توی زندگی و آینده خواهد گذاشت.

رشد و بلوغ در نتیجه‌ مجموعه ای از  تصمیمات هزینه‌بر بوجود میاد.

تصمیمات هزینه بر حالا واژه ای کاملا مثبت برای من تبدیل شده. تصمیمات هزینه بر تصمیماتی هستند که پیامدی دارند و این پیامد هزینه هایی داره و این هزینه ها هم برای ما کم اهمیت نیستند. در واقع این هزینه ها گاهی از جنس خستگی اند، گاهی از جنس درد، گاهی از جنس ترس، گاهی نگرانی، گاهی از دست دادن و گاهی پشیمانی. تصمیمات کم هزینه باعث کارهایی میشه که هزینه ی بسیار کمی از ما میبرهریال مثل وقت کم، پول کم، توجه کم و .

من وقتی تصمیم میگریم زبان یاد بگیرم میتونم مجموعه ای از راه های ممکن رو پیش خودم تصور کنم (اگر همت کرده باشم که جدی یاد بگیرم) چندین و چند راه برای بهتر شدن وجود داره. میشه فیلم ببینم، پادکست گوش بدم، متن انگلیسی بخونم، با کسی صحبت کنم، تو شبکه های اجتماعی یه دوست خارجی پیدا کنم و کلی راه های دیگه.

هر کدوم از این تصمیمات میتونه هزینش حداقل وقت و انرژی گذاشتن باشه و در مراتب بالاتر استرس و فشار به خودمون برای انجام درست اون کار باشه. هر چی این هزینه بیشتر باشه برای ما مفیدتره. چرا که مغز ما جوری برنامه ریزی شده تا چیزایی که مهمه رو قبول کنه و باقی اطلاعات ورودی رو با فیلتری کمرنگ تر کنه. تصمیمات هزینه بر اطلاعات جدید رو به درجه اهمیت بیشتری به خورد خودش میده و این در مدت کوتاهی حسی از پختگی رو برای ما خواهد داشت. و در دراز مدت احتمالا چیزی که بهش بینش میگن. فقط کمی باید تلاش کنیم که پیامد های تصمیمون رو خوب برای خودمون تحلیل و هضم کنیم و در آخر به گذاره مفیدی برسیم. جریمه شدن ما در بزرگراه میتونه ما رو به این گذاره برسونه که تمامی پلیس های آدمهای عقده ای ای هستند یا میتونه مارو به این برسونه که پلیس داره وطیفش رو انجام میده تا آدمها بتونن با آرامش در کنار هم رانندگی کنن.

این جمله از ویلیام بلیک رو توی پنل وبلاگم پررنگ نوشتم که:

سیر مدام به خرد منتهی می‌شود.

سیر مدام باید پر از تصمیمات پرهزینه باشه.

بیایم و با این تصمیمات دوست باشیم!

یکی از کانال های صدا و سیما بود که یک مشاور خوش صحبت داشت درس زندگی میداد. میگفت به آدم های اطرافتان که نگاه کنید هر کدام در بعضی چیزها خوب هستند. اون رفتار ها رو بگیرید و بهش خلاقیت خودتون رو اضافه کنید و تقلید کنید، یعنی تقلید صرف نکنید بلکه خودتون هم درش نقش داشته باشید. 

نشسته بودم و داشتم به خودم فکر میکردم. ادم وقتی توی یه چیزی خوب میشه توش احساس پختگی میکنه. یک حس خوب. این یک نشانه برای ماست. وقتی توی چیزی به حدی که لازمه برسیم نه تلاشی لازمه برای فهمیدنش و نه فشاری. خودمون میفهمیم. فقط شاید نباید بترسیم و کمی به خودمون اعتماد کنیم و راه رو برای خودمون باز بگذاریم. برای خودِ عالیترمون. همون خودی که دوست داریم بیشتر باهامون باشه و خودمون باشه.

این حرفها در کل تکراری بود و بارها زدم. اما این تکراره که باعث پختگی میشه. باعث رسیدن ما به اون حس خوب پختگی میشه. گاهی تکرار ملال آوره، وقتی که هدف رو از تکرار درک نکنیم بنظرم گرفتار گرداب تخیلات و تفکرات بادی به هر جهت میشیم. 

مدت زیادی بود که ننوشته بودم. مجموع اون 270 بار تکرار در نوشتن رو حالا دارم میبینم. نوشتن برای من لذت بخشه، شیرینه و هر بارش دریه به سمت حرفها و ایده های جدید. این نوشتنه، بقیه کارا هم مثل همینه، فرقی نمیکنه. فرقی اگر هست چیزیه که ما به اشتباه پر رنگش میکنیم.

یکی بود میگفت توی یک کار هم که شده عالی بشید. وقتی عالی بودن در یک چیزو بفهمیم و به گوشتمون بشینه، عالی بودن در باقی چیزها نباید سخت باشه. چیزی که لازم داریم فقط تکرار و تکرار و تکراره. تا جایی که از لحاظ احساسی تخلیه بشیم و با عقلمون کاری که داریم رو نگاه کنیم.

به تکرار دید منفی دارید؟؟ همین حالا کاری که دوست دارید رو به ذهنتون بیارید. رقصیدنه؟ نوشتن یک مطلب در مورد فلان موضوعه؟ کوه نوردی؟ باشگاه رفتن؟ بار اول، تکرار کنید.بار دوم، تکرار کنید، بار سوم، تکرار کنید. بار چهارم و باز هم دوباره انجام بدید. چند دقیقه یا یک ساعت استراحت کنید و دوباره انجام بدید. این دفعه حستون چیه؟ یادگیری قانونی به همین سادگی داره. این یه محیط کنترل شدست. توی محیط کنترل نشده هم همینه. قوانین یادگیری همیشه مشخصه. تکرار، تکرار، تکرار استراحت و بعد تکرار. 

یکی می‌گفت آدم تا مجبور به تغییر نشود تغییر کردن کار سختیه. اگر ناچار باشیم که پول دراوردن را یادبگیریم یا اینکه بمیریم اگر روحیه مان همراهیمان کند رسیدن به خواسته کار سختی نیست. فقط کمی درد دارد.

شاید شما هم مثل من آدمی باشید که زیاد فکر میکنید. چندبار فکر میکنید، فکرتان را پاره میکنید و دوباره از سر فکر میکنید. فکرتان نه به صورت خطی بلکه حالتی تکه بپاره به سان پرواز پشه در آسمان که در یک جای محدود مدام در حال جابجایی است. فکرتان مثل یک سیم کابل باشد که به یک باتری 1.5 ولتی وصل شده. صدای خودتان و فکر کردنتان را نمیشنوید. شاید کمی اغراق کردم اما اغراق برای رساندن منظور حلال است!

میخوام در مورد تجربه ای حرف بزنم و بگم که چطور مجبور شدم بهتر فکر کنم.

مدل ذهنی ما آدمها قبل از تغییر به شکلیه که چه راضی باشیم و چه ناراضی بشدت در اون مدل راحتیم. چرا که اگر راحت نبودیم خیلی قبلترها بفکر تغییر میفتادیم.

مدتی هست که جایی مشغول شدم. با روحیه بد و فکری ناخوش و ذهنی افسرده. مسئولیتی به من سپرده شد که تجربه انجامش رو از قبل داشتم اما با این فرق که بزرگتر شده بود و آدمهای بیشتری هم بودیم. فضایی پیش اومد که نقشی رو که بر عهده گرفته بودم به خوبی نمیتونستم اجرا کنم. یعنی روحیه‌اش و سرسختیش در من نبود. اما اگر تغییر نمیکردم به راحتی به بقیه اجازه‌ی سو استفاده و حکومت بر محیط کار می‌دادم.

یک اتفاق عجیب افتاد.

شرایط به شکلی تغییر کرد که بودن در مدل ذهنی قبل دیگه مثل قبل برام راحت نبود. یعنی نمیتونستم توش راحت باشم و بیشتر برای من دردسر داشت تا فایده. نمیدونم خودم خواستم یا نه اما مجبور به پذیرش تغییر در رفتار خودم شدم. اجباری که شیرین بود و بیشتر از این که اجبار باشه یک نوع تغیییر خودخواسته در رفتار بود. حالا در مدل ذهنی جدید راحت تر هستم. مشکلاتی که ممکن بود پیش بیاد کمتر شده و باز در حاشیه امن خودم قرار گرفتم.

اجبار به تغییر یعنی همین. یعنی در ظاهر مجبور باشیم ولی در باطن با خواست خودمون و با رضایت به سمت طرز تفکر جدید بریم. خیلی سادست. میشه به یه قانون رسید. اگر میخوایم تغییر کنیم هرگونه چسبندگی به گذشته جلوی تغییر کامل مارو میگیره.

فکر میکنم ما لازمه تا محیطمون رو به شکلی تغییر بدیم که مجبور به پذیرش بعضی تغییرات بشیم. تغییراتی که فکر میکنیم برامون سخته و از رفتن به سمتش میترسیم. بقیه تغییرات که راحت میپذیریمشون که خب هیچی، بابتش خدارو شکر کنیم!

یک هفته ای طول کشید تا کتاب خواندنی نادر ابراهیمی را تمام کردم. یک عاشقانه آرام یک رمان پر از کلمات و تشبیه ها و آرایه های کلامی و زبانی هست که گاهی با خودم میگفتم تمامی حرفهای این چهار صفحه رو میشه در یک بند هم خلاصه کرد. اما از جهتی هم هیچوقت از این پر کلمه بودم کتاب پیش خودم گله و شکایت نکردم چرا که جریان کلمات رو به زیبایی در بند بند این رمان احساس میکردم.

مثل آدمی که زیاد حرف میزنه اما هیچ وقت از حرف زدنش سیر نمیشیم. دوست داره حرف بزنه و ما ساکت فقط گوش بدیم. نادر ابراهیمی هم برای من چنین آدمی به نظر اومد.

اما یک هفته گذشت و منتظر بودم ببینم آخر این رمان چه چیزی برای خواننده داره. موضوع غافلگیر کننده و خیلی عجیبتر از اونی بود که فکر میکردم. از کل این رمان بخشی که مربوط به نظم میشد خیلی روی من اثر گذاشت. درسی که یک هفته براش صبر کردم و میدونم تا آخر عمرم بر ذهن و جانم نقش بسته. درسی از جدال نظم و بینظمی.

یاد میده که نظم به مانند اسکلت و استخوان هر کاریه، نه گوشت و ماهیچه. وجود چهارچوب محدوده هایی رو به دستمون میده که ازش خارج نشیم. گاهی اگر این نظم به حد بالایی برسه محدودیتش بیشتر باعث آزار ما میشه و کمکی به ما نمیکنه. در هر کاری بنظرم عملی‌ترین کار اینه که چهارچوب های کلی کار رو مشخص کنیم و بعد با کمک بی نظمی و با چاشنی خلاقیت شروع کنیم به انجام دادنش.

مثل آدمی باشیم که میدونیم چه کارهایی قراره انجام بدیم اما در انجام اون کار هیچ برنامه و طرحی صلب و سختی رو قبول نمیکنیم و فی البداهه زندگی می‌کنیم.

با اینکار یاد میگریم و مجبور میشیم بیشتر به خودمون اعتماد کنیم.

البته همونطور هم که نادر ابراهیمی توی اخرین صفحات رمان میگه حتی همون چهارچوب هم نباید مثل میله های زندان باشه. گاهی و فقط گاهی  میشه به کل از هر چهارچوبی بیرون زد و کاری که لازم بود رو انجام داد. وگر نه پس زندگی چیه؟ زندان؟

جمله ای از یونگ نقل شده بود به این مضمون که:

درس ها انقدر برای آدم تکرار میشن تا بالاخره یاد گرفته بشن.

مثال زبان شاید برای این موضوع بد نباشه، یا سواد یا آشپزی یا هر چیز دیگه ای. ما تا وقتی که زبان یاد نگیریم و نریم سراغش مدام تا وقتی به یه متن انگلیسی برخورد میکنیم لنگ بودن خودمون در اون موضوع رو دوباره به یاد میاریم.

برای من برنامه نویسی مصداق این تکراره. مدام هر وقت جایی برمیخورم و اسم از یکی از حوزه های مربوط به برنامه نویسی رو میشنوم گاهی به یاد میارم که برنامه نویسی رو دوست دارم و علاقه دارم یاد بگیرم و دو دقیقه بعد فراموش میشه. این چرخه تکرار ممکنه تا اواخر عمر ادامه پیدا کنه. همونطور که برای خیلی ها اینطور شده. بعضی ها هم بهش میگن حسرت.

جمله یونگ رو خیلی میشه بسطش داد و به هر موضوعی وصل کرد. بنظرم مقاومت بیخود فایده نداره، فقط باید دل داد و یاد گرفت. تا کی میخوایم از یک اتفاق ناگوار از کوره دربریم و هر دفعه از کارمون پشیمون بشیم. بالاخره یروز قبول میکنیم که باید این روش رو ترک کنیم. اگر زرنگ باشیم زودتر مقاومت رو کمتر میکنیم، اگر نه انقدر ادامه میدیم تا چند ماه بعد، شاید هم چند سال بعد به همون نتیجه برسیم.

سرنوشت ما همینه، بیاید قبولش کنیم و از نتیجش لذت ببریم و اونو از آن خودمون کنیم.

مدتها بود تنقلاتی مثل چیپس و کرانچی و ازین موارد نگرفته بودم و ماه رمضان حسابی ما رو تحریم کرده بود. امروز موقع برگشتن به خونه از مغازه بزرگ و زیرزمین ولی دنج و کامل کمی چیپس و پفک خریدم. راستش رو بگم تو مسیر اومدن قیمت ها رو که دیدم گفتم باز قیمت ها زیاد شده و اگر نگیرم تا مدتها آرزو به دل خواهم بود. (آخه چیپس 4 تومنی رو کی حاضره بگیره دیگه؟!) خلاصه اینکه رفتم و چندتایی از محصولاتی که هنوز از قبل با قیمت قبلی باقی مانده بود گرفتم و اومدم که حساب کنم.

فروشنده یه پسر 26-27 ساله میخورد که دوسه ساله تو این مغازه کار می‌کنه. اکثر مواقع هم خریدم از همین مغازست، پس دو سه ساله هر چندروز یکبار می‌بینمش. اما توی این دو سه سال هیچ وقت صحبتهایی غیر از چقدر میشه و چقدر تقدیم کنم و فلان چیزو دارید نکرده بودم. حتی فکرش هم مسخرست! تصور کنید فیلم تمامی این سالها رو دور تند بذارن جلوی من. چنان حالم بد میشه از کارم که دیگه احتمالا هیچجا خریدی نرم :)

اما چرا اینها رو گفتم. این دفعه وقتی داشتم حساب می‌کردم یا بهتره بگم ایشون داشت جمع میزد ناگهان یه سوال از خودم پرسیدم.

از خودم پرسیدم کسی که اونور باجه نشسته و دوسه ساله که میبینیش رو آیا به چشم یه انسان میبینی؟

سوال واضح بود و جواب هم مشخص.  نه.

من با تمامی آدمها غیر از دوستان و خانواده و اقوام و همکاران حالتی دارم مثل آدمهایی که توی مترو کنار هم نشستن. مهم نیست که طرفی که سمت چپم نشسته و بهم چسبیده کیه و چیکارست. با اکثر آدمها همین حس اما با شدت کمتر.

این روزها بهتر یادگرفتم که چطور میشه با آدمها دوست شد. کافیه یه موضوع برای حرف زدن پیدا کنی و باهاشون حرف بزنی. حرف بزنی و نذاری صحبت قطع بشه. ادامه بدی، بخندی و بخندونی، میتونی نظرش رو بپرسی یا نظرت رو بگی. سوال بپرسی و راهنمایی بخوای. ارتباط به همین سادگی شروع میشه.

احترام خشک و خالی کافی نیست. اگر بود این همه سال برای من جواب میداد. باید با آدمها مهربان بود و با اونها مثل یه انسان رفتار کرد. اجازه نداد اسم هایی ماننده فروشنده، کارگر ، راننده تاکسی، راننده اتوبوس، بانکدار، رئیس و . دید انسانی مارو نسبت به آدمها از بین ببره.

وقتی اون سوال رو از خودم پرسیدم ناگهان نگاهم به طرف مقابل عوض شد، در عرض چند ثانیه احساس کردم سالهاست که با او دوستم. گفتم: ته مغازتون اون کولره چقدر خنکه آدم دوست داره همونجا بمونه نره بیرون. خندید و با لبخند بهم گفت که بخاطر یخچالهاست که اینور مغازه گرمه، چهارتا یخچال هست ک گرما تولید میکنه و . کمی ادامه دادیم و هم من و هم مطمئنم انسان مقابلم با حسی خوب از هم خداحافظی کردیم و رفتم.

خیلی خیلی خیلی وقتها چیزی که به ما اجازه ارتباط با دیگران رو نمیده اینه که نسبت به آدمهایی که میبینیم بخاطر اسمی که روشون هست بیگانه ایم. دسته بندی مفیدی که ناخودآگاه روی آدمها گذاشتیم اینجا باعث یه اتفاق مزخرف میشه. خودمون رو محروم میکنیم از حرف زدن و ارتباط.

حرف زدن با آدمها چیزیه که زندگی رو لذتبخش تر میکنه. و مارو سالمتر میکنه. به همین سادگی.

اگر از اون آدمهایی هستین که فکر میکنین حرف نزدن رو باید به بحث در مورد موضوعات چرت و پرت ترجیه داد. یا حتما باید راجع به موضوعات مهم و مفهومی حرف زد احتمالا ازون آدمهایی میشیم که بقیه از حرف زدن باهامون کلافه میشن! شاید بد نباشه فقط کمی در حرف زدن راجع به موضوعات مختلف کنترل بیشتری داشته باشیم. اون موقع به عمق زندگی میریم. کی گفته صحبت کردن در مورد دستور العمل تهیه یه شربت کار عبثیه. یه آدم معمولیه عالی بودن گاهی اوع توسعه یافتگی ذهنه.

شبکه HBO یک سریال جدید تهیه کرده به نام چرنوبیل. البته به قول خودشون یک مینی سریال 5 قسمتیه. در مدت کوتاهی این سریال به جایگاه بهترین سریال جهان رسید و بالاتر از سریالهایی مثل گیم اف ترونز، بازی تاج و تخت و مستند سریالی کره زمین قرار گرفت.

این سریال به حادثه انفجار نیروگاه برق هسته ای چرنوبیل پرداخته و با یک سیر داستانی سعی شده کارهایی که انجام گرفته و افرادی که در اون اتفاقات حضور داشتند رو نشون بده.

میشه توی یک روز تمامی قسمتهای این سریال رو دید. و ازش لذت برد. و پیشنهاد هم میکنم.

وقتی حقیقت کسی رو میرنحونه، ما اونقدر دروغ میگیم تا زمانی که اصلا یادمون میره حقیقتی وجود داره، ولی هنوز همونجاست.

این حرف پروفسور لگاسف بود. کسی که شاید جان میلیون ها آدم رو نجات داد. وقتی بهش فکر کنیم میبینیم که مصداق اینکه حقیقت خیلی وقتا کسی رو یا حتی نهادی رو میرنجونه بسیار بسیار زیاده. ما دروغ میگیم تا فرد نرنجه یا دروغ میگیم تا به سودی برسیم و فرد حداقل در اون لحظه نرنجه. اما حقیقت همیشه همونجاست.

میگن توی فروشندگی اگر دروغ نگی کسی ازت جنسو نمیخره. املاک، ماشین و . فرقی نداره. شاید این ماییم که تحمل شنیدن حقیقت رو نداشتیم. و به خاطر همین در طی صدها سال به اینجا رسیدیم که دروغ میگیم و دروغ رو پیش برنده کارها میدونیم. هرچی باشه این راه حل راحت تر از اینه که خودمون رو انقدرد بزرگ کنیم که رنجش بچگانه نداشته باشیم. در روانشناسی بهش حلقه بازخورد منفی می‌گن. یعنی بابت رفتاری پاداش بگیریم که در ذاتش رفتار نادرستیه.

این پست چقدر مفهومی شد! قرار بود فقط معرفی سریال باشه :))

مراقب باش که برای مردم، نه بند مهم است و نه بندباز؛ بلکه این هیجان بندبازی است که آن‌ها را به بند خویش کشیده است. سقوط تو از بند برایشان، همان‌قدر جذاب است که بند‌بازی‌ات. گام‌های روی بند را نه به خاطر همهمه‌ی تشویق آن‌ها، که برای لذت خودت بردار تا وقتی پایین افتادی، لبخند هم‌چنان بر لبانت باقی بماند.»

از وبلاگ

محمدرضا شعبانعلی

این حرفها بنظرم ازونهاست که باید همیشه کنار دست خودم داشته باشم. درست مثل

معنی موفقیت امرسون.

به دستانم نگاه میکنم. قسمت اعظم حس لامسه بدنمون در اون نقطه فعاله. یک ورودی تمام عیار. چیزی مثال کیبورد یا موس در کامپیوتر. ورودی ها که نباشن کامپیوتر عملا کاری برای انجام نداره.

دوسه روزه که دستام رو بیشتر حس میکنم. باهاش شهر و فات و هر جایی که میرم رو لمس میکنم. کثیف یا تمیز فرقی نداره، خرجش نهایتا یه شست و شوی دسته! دیگه سعی نمیکنم وقتی قراره چیزی رو بردارم یا جابجا کنم با اکراه این کار رو انجام بدم. یا وقتی تو مترو هستم از گرفتن دستگیره ها خودداری کنم. بعد یه مدت میدونم به معنای واقعی دستام رو خیلی خیلی بیشتر حس خواهم کرد. دستها دوباره بخش مهمی از بدن میشند.

دستها نعمتهای بزرگی هستند. از تونی بوزان بود که خوندم حر کت دادن دستها حتی میتونه در یادآوری کلمات به ما کمک کنه.

عمیقتر باید دستهامون رو به کار ببریم. جوری که هر روز بیشتر و بیشتر اون رو بخشی از بدنمون ببینیم.

از نوجوانی سوالی در ذهنم شکل گرفت و هر از چندگاهی چند دقیقه ای ذهنم رو به خودش مشغول میکرد. همین حالا هم جواب قانع کننده ای براش ندارم اما در موردش مینویسم تا شاید چیزی بتونه ذهن روشن تری در این مورد بهم بده.

قبلش در مقدمه باید بگم بیاید اول با حالتی به نام مطلوب آشناتون کنم. حالتی که دوست داریم به اونجا برسیم و اون شکلی باشیم. حالت مطلوب یا حالت های مطلوب نه یک چیز بلکه در صدها و هزاران چیز در زندگی وجود داره. حد اقل در ذهنم که اینطوره. و حالت غیر مطلوب. حالتی که دوسش نداریم اما خب به دلایلی نمیتونیم فعلا ترکش کنیم. شاید فعلا تواناییش رو نداریم.

امروز داشتم به این فکر میکردم. من چقدر تحسین و تشویق دیگران برام مهمه. اونقدری مهم هست که تلاش هام نه برای حس خوب و خودم که برای جلب تشویق دیگران باشه؟ یعنی آیا حاضرم کاری رو که دوست ندارم انجام بدم تا عوضش تشویق و حس فوق العاده ی تحسین شدگی دیگران رو جلب کنم. دقیقا مثل یه آدم نابالغ.

اما سوالم. آیا میشه بدون گذر از حالت نامطلوب یکراست به حالت مطلوب رسید؟

یعنی از همون اول به مرحله ای برسم که نظرات دیگران مانع کارم نباشه. تحسین دیگران رو به عنوان لطف دیگران نسبت به خودم ببینم نه چیز دیگه ای. بتونم ذهنیتی کاملا مثبت در خودم داشته باشم. از مصاحبت با دیگران لذت ببرم.

میدونید. من به این نتیجه رسیدم که بهتره وقتی در حالت نامطلوب قرار داریم ندونیم که درونش قرار داریم. یا اصلا ندونیم حالت مطلوب و نامطلوبی وجود داره. چرا که جلوی کارم رو میگیره. مثلا وقتی در نوشتن هیچ هنر ندارم که هیچ، بلکه افتضاح هم هستم اما اینکه بدونم یک روز دلم میخواد مثل فلان نویسنده بنویسم و از الانم هم خوشم نمیاد. همین دونستن اینکه افتضاح هستیم میتونه مانع ادامه دادن بشه و خیلی راحت کاری رو کنار بگذاریم.

به شکل دیگه، آیا میشه از اول بدون اینکه کسی مارو غرق در عشق بی دلیلش کرده باشه حالا غنی از عشق باشیم و به دیگران عشق بدیم؟

چی بگم که بنظرم بعضی از عشق های الان حالتی مثل گدایی پنهان محبت دارن. یعنی من خوبم با دیگران تا دیگران هم مجبور باشن با من خوب باشن. اگر یکی این وسط خوب نبود حالم بد میشه. و میگم چرا این اتفاق افتاد من که باهاش خوب بودم چرا اینطوری کرد. و از طرفی هم نتونم جور دیگه ای باشم.

از اونور داستان هم تبدیل نشم به فردی که کلا از آدم و عالم بریده و دیگران براش هیچ اهمیتی ندارن. و اگرم خوب هستم و گرم صحبت میکنم صرفا و صرفا و صرفا فقط به خاطر منافعم نباشه. چون بنفعمه که با کسی خوب باشم. مثالش رو بشدت جدا در رفتار رئیس و مرئوس میبینیم. به کسی احترام میگذاریم چون مجبوریم وگرنه بضررمونه و برامون شر میشه.

حالت بالغانه برای من همون حالت مطلوبه.

آیا باید انقدر راه های خطا رو برم تا حالت بالغانه در تجربه بدست بیاد یا میشه از همون اول چنین حالتی رو بهش رسید.

میترسم و دیدم که اگر راه اول رو برم ممکنه چنان گرفتار بازخوردها بشم و ازم انرژی ببرن که دیگه نتونم ازش خارج بشم نتونم ازش درس بگیرم یا معنایی رو در پسش ببینم. نگین که این حالت پیش نمیاد چرا که برای آدمهایی خیلی راحت هم پیش میاد که سالها درگیر یه باتلاق فکری میمونند.

اگر کسی محبت کردن رو بلد نباشه و عاشق همنوعش نباشه ممکنه هر چند ناخواسته رفتاری رو نشون بده که بیشتر به بلد نبودنش پی ببره تا اینکه این کار رو که الان انجام داد به عنوان یه درس از کاری که انجامش نتیجه مثبتی نداره در خاطرش ثبت کنه.

نمیدونم تا حالا چیزی در مورد تفکر سیستمی شنیدید یا نه، خیالتون رو راحت کنم که منم چیز زیادی نمیدونم! اصلا هم قرار نیست در مورد تفکر سیستمی صحبت کنم فقط میخوام به دو تا عامل توی سیستم اشاره کنم.

چیزی به اسم متغیر حالت و متغیر نرخ. به احتمال زیاد این کلمات اولین باره که میشنوید و میخوام بهتون نشون بدم که چرا این دو تا مفهوم رو باید و بهتره که در ذهن داشته باشیم و بهش فکر کنیم.

این حرفها خلاصه ای هست از کلاس درس دکتر مشایخی با عنوان تفکر سیستمی که توی وب راحت میتونید با جستجو پیداش کنین.

تفکر سیستمی این رو میگه که دنیا پر از سیستم هاست.

طبق تعریف کلیشه ای از سیستم: سیستم مجموعه ای از اجزاست که باهم ارتباط دارند و برای هدفی خاص فعالیت میکنند.

بیاید یک سیستم رو بررسی کنیم. بارش باران رو تصور کنیم. یه اتفاق سادست در ظاهر، به نوعی بارش قطرات آب از آسمان به زمین از سمت ابرها.

اما تفکر سیستمی کاری که برای ما میکنه اینه که میاد و توضیح میده که هیچ چیزی خلق الساعه نیست و یکدفعه ای اتفاق نمیافته، بلکه این اتفاق یکی از اتفاقهایی است که در یک سری روندهای طولانی مدت و زمان بر اتفاق افتاده. خب بیاید سرنوشت یک مولکول از این باران رو باهم مرور کنیم. این مولکول که حالا روی گونه مون چکیده احتمالا صدها ساله که هست که به همین شکل وجود داشته. این مولکول هفته قبل در شرق دریای مدیترانه بود. یعنی وقتی یک توریست توی کشور ترکیه باقی نوشیدنیش رو میریزه توی دریا این مولکول وارد دریا میشه. بعد از یک روز بخاطر تابش گرما انرژی مولکول بالا میره و بخاطر همین همراه با میلیون ها مولکول کناریش بخار میشه و به سمت بالا حرکت میکنه و سفرش رو شروع میکنه. بادهایی در مرز ایران و ترکیه این مولکول کمی به سمت جنوب میارن. مولکول میبینه که مدام در مسیر داره با دوستانش فشرده و فشرده تر میشه و حالت قشنگی به خودشون میگیرن. فصل پاییزه و وقتی به نزدیکی های البرز میرسن بخاطر موقعیت خورشید و دمای جو شروع میکنه به برگشتن به حالت قبلیش یعنی مایع و به صدها دوستش پیوند میخوره.

تبدیل میشن به یه قطره و مدام سنگین و سنگین تر میشن. مولکول صدای رعد و برق رو میشنوه. هوا سرده و احساس میکنه داره به سمت پایین کشیده میشه. تا کمی پایین تر میاد باد شدیدی اون رو به سمت شرق پرتاب میکنه. مولکول با سرعت ده ها متر به سمت پایین و شرق حرکت میکنه. توی مسیر میبینه که قطره اون با ده ها قطره برخورد میکنه و مدام قطرش عوش میشه. سرعت خیلی بالاس تا اینکه در ساعت 15:30 در ثانیه 45  وقتی دارید بعد از خریدتون از روی خط عابر پیاده خیابون هفت تیر رد میشید به گونه شما برخورد میکنه.

چقدر سوال ها که میشه پرسید. اون قطره قبل از نوشیدنی کجا بوده؟ از کجا اومده، اتمهاش کی به هم وصل شدن.

راستش وقتی ادامه میدم این سوالات ته ندارن. شاید این اتم رو سالها پیش روی گونه هیتلر فرود اومده باشه یا صورت زیبا رویی! کسی چه میدونه امسال چندبار رفته بالا و باریده و اومده پایین.

تفکر سیستمی میخواد این مدل تفکر رو به ما بده. یک نوع بینش که آمیخته شده با زمان.

اما مقدمه طولانی شد، برسم به متغیر حالت و نرخ.

متغیر حالت یعنی حالت یک چیز در همون لحظه. مثل میزان مهارت من در مکالمه انگلیسی. میزان توانایی من در تعمیر خودرو. میزان وزن من.

و متغیر نرخ ورودی هایی هستن که حالت رو تغذیه میکنن.

بذارید با مثال بگم.

روند با سواد شدن رو در نظر بگیرید. وضعیت ما از لحاظ دانایی در همین لحظه همون متغیر حالت ماست. و نرخ درواقع غذاهایی هست که ما به برای همون حالت خاص به متغیر حالت میدیم. سخت بود؟ یه مثال دیگه. فکر کنید میخواید چاق بشید. وزن شما در هر لحظه عبارتست از متغیر حالت شما و غذایی که مدام به خودتون میدید عبارتست از متغیر نرخ.

متغیر حالت از متغیر نرخ تاثیر میپذیره. اگر نرخ چیزهای افزاینده وزن باشه روی حالت تاثیر افزایده و اگر چیزهای کاهنده باشه (مثل ورزش) باعث تاثیر کاهشی بر روی متغیر حالت میشه.

متغیر نرخ و حالت هر کدوم ویژگی هایی دارند که اینجا جای  گفتنش نیست چرا که متن طولانی ای میشه اما به طور خلاصه میگم که متغیر نرخ بر روی متغیر حالت تغییر ایجاد میکنند. متغیر حالت به یک دفعه ای تغییر نمیکنه و اون متغیر نرخه که میتونه درش تغییر ایجاد کنه نه چیز دیگه ای. متغیر نرخ میتونه در کاهش یا افزایش یک چیز باشه. از متغیر های حالت اگر بخوام مثال بزنم میتونم اینها رو بگم. میزان وزن من. میزان دمای کره زمین. میزان علاقه به یک فرد. میزان اعتماد به یک فرد. میزان اعتبار یک فرد در بازار. میزان خوشحالی من.

حالا بیایم اینو در همه جوانب زندگی نگاه کنیم. فکر کنید که میخواید آدم خوشحال باشید؟ با توجه به این حرفها کاری که باید کنیم اینه که روی متغیر نرخ تغییر و دستکاری ایجاد کنیم. یعنی مدام چیزهایی رو به خورد متغیر حالت (میزان خوشحالی) خودمون بدیم که مقدارش رو افزایش بده و مدام خوراک مثبت و افزاینده بهش برسه. چیزی بوجود بیاد که بهش میگن "انباشتگی متغیر نرخ"، یعنی متغیر نرخ دلخواه ما اونقدر زیاد باشه و دم دستش باشه که مدام متغیر حالت ما وقتی گشنش بود برداره و بخوره. یعنی متغیر حالت رو مدام تحریک و به سمت دلخواه بردن. یعنی ورزش کردن برای عضلانی شدن، یعنی کتاب خوندن برای فکر تازه داشتن، یعنی تفریح کردن برای خاطر آسوده داشتن، یعنی صحبت کردن برای فکر باز داشتن، یعنی خیلی چیزها.

اگر فرصتش رو دارید حتما پیشنهاد میکنم که بشینید و فایلهای کلاس آقای مشایخی رو ببیدید. سخته که صحبت های 5-6 ساعت رو در هزار کلمه خلاصه کرد.

مکتبخونه